Britanya hükümeti, 1967-2000 arasında orduda görev yapan LGBT askerler hakkında bağımsız uzmanlara yaptırdığı incelemeden çıkan sonuca dayanarak özür açıklaması yaptı.
'Devletin dehşet verici bir başarısızlığı'
Muhafazakar Partili Başbakan Rishi Sunak, Avam Kamarası'na şöyle seslendi:
"Bu toprakların yasalarının onlarca yıl gerisinde kalan şekilde, 2000 yılına kadar ordumuzda görev yapan LGBT bireylerin karşı karşıya kaldığı yasak, Britanya devletinin dehşet verici bir başarısızlığıydı."
"O dönemde pek çok kişi en korkunç cinsel taciz ve şiddet, homofobik zorbalık ve tacize maruz kaldı, tüm bunlar onlar bu ülkeye cesurca hizmet ederken oldu."
"Bugün Britanya devleti adına özür diliyorum."
Sunak, o zamanki muameleden etkilenenlerin, artık kendilerini ülkeyi güvenlik içinde tutmak için çok şey yapan gazi topluluğunun gururlu üyeleri olarak hissettiklerini umduğunu söyledi.
'Zorbalık, saldırı, soruşturma, dönüşüm terapisi'
Öncesinde yayımlanan bağımsız inceleme raporunda, 'homofobi kültürü ve zorbalık, şantaj ve cinsel saldırılar, cinsel yönelim ve cinsel tercihe yönelik taciz edici soruşturmalar, dönüşüm terapisi dahil utanç verici tıbbi muayeneler hakkında şoke edici kanıtlara' ayrıntılı şekilde yer verildi.
1145 eski askerin anlatımlarına dayanan rapor
Eşcinsel olduğunu kamuoyuna açıklayan ilk yargıç olan Lord Etherton'ın başkanlığındaki LGBT Gaziler Bağımsız İncelemesi, geçen yıl başladı ve 1967-2000 arasında görev yapmış 1145 eski askerin deneyimlerini dinledi.
Raporda tazminat ödenmesi de tavsiye edildi
Terence Etherton, raporda Sunak'ın özür dilemesini ve 2000 öncesi geçerli yasaktan etkilenen gazilere 'uygun bir mali ödüllendirme' verilmesini tavsiye etti.
'Çoğu evsiz ve işsiz kaldı'
Artık LGBT hayır kurumu Stonewall'un başkan yardımcısı olan eski subayı Catherine Dixon, başbakanın ağzından devletin resmi özrünü şöyle değerlendirdi:
"Silahlı Kuvvetler'de görev yapan ve benim gibi cinselliğimiz nedeniyle utanç, aşağılanma ve mahvedilen askeri kariyer yaşayan LGBTQ+ kişiler açısından adalete ulaşmak için önemli bir adım."
"Pek çoğu hapsedildi, düzeltilme adına şiddete maruz kaldı ve kimi sevdikleri yüzünden cezai mahkumiyet lekesiyle yaşadı ve bu da bazılarını evsiz ve çoğunu çalışamaz hale getirdi."
Savunma Bakanı: İçimizdeki en iyiler olduğunuzu kanıtladınız
Savunma Bakanı Ben Wallace da Avam Kamarası'na hitabında raporu okumanın 'iç acıtıcı' olduğunu söyledi. Hükümetin raporun tavsiyeleri üzerinde çalıştığını belirten Wallace, şu vurguyu yaptı:
"Bugün çoğu emekli olan eski askerlere, denizcilere ve havacılara şunu söylemek istiyoruz, siz bizden birisiniz, topluluğumuza aitsiniz ve meslektaşlarınızın, toplumunuzun ve ülkenizin iyiliği için kendinizi tehlikeye atmayı seçerek, en iyilerimiz olduğunuzu kanıtladınız."
AİHM kararı sayesinde
Eşcinselliğin 1967'de suç olmaktan çıkarıldığı Britanya'da eşcinsellikle ilgili yasakların tamamen kalkması, 1997'de Avrupa Konseyi'nin ve 2000'de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin ayrımcılık kararları uyarınca çıkarılan yasalarla mümkün oldu. Bu kapsamda orduda eşcinselliğin yasadışı olması uygulaması, 2000'de fiilen, 2006'da resmen kalktı. O zamana kadar yasaktan binlerce eski askerin olumsuz etkilendiği düşünülüyor.
'Eşcinsel diye geri alınan madalyaları iade edin'
Etherton raporunun hükümete 49 tavsiyesi arasında şunlar öne çıkıyor:
* Etkilenenlere, toplam üst sınırı 50 milyon sterlini geçmeyecek uygun bir mali hakediş verilecek.
* İşten çıkarma veya ilişiğini kesme durumunda geri alınan madalyalar iade edilecek.
* Emeklilik hakları netleştirilecek.
* Özel bir gazi rozeti takdim edilecek.