Mayıs ayında 100 yaşına giren Henry Kissinger, dün Pekin'de Çin Savunma Bakanı Li Shangfu, bugün Çin'in en üst düzey diplomatı Wang Yi ile biraraya geldi.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi Direktörü ve aynı zaman ÇKP Merkez Komitesi Politbüro üyesi olan Wang Yi, Kissinger'ın, 'Çin-ABD ilişkilerinde buzları kıran gelişmelere tarihi katkılarda bulunduğunu ve iki ülke arasındaki karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde yeri doldurulamaz rol oynadığını' söyledi.
'Eski dostlarımıza değer veririz'
Çin Dışişleri açıklamasına göre Wang, Richard Nixon ve Gerald Ford'un başkanlıkları döneminin Ulusal Güvenlik Danışmanı ve Dışişleri Bakanı olarak ABD'nin Çin Halk Cumhuriyeti ile resmi ilişkiler kurmasının mimarı Kissinger'a "Çin, eski dostlarıyla olan dostluğuna değer verir" diye hitap etti.
Pekin'in ABD ile ilişkilerde üç ilkesi
Wang, Çin'in ABD politikasını son derece süreklilikle ve karşılıklı saygı, barış içinde birarada yaşama ve kazan-kazan işbirliği ilkelerine göre yürüttüğünü belirterek "Bu üç ilke, temel ve uzun vadelidir ve Çin ile ABD'nin iki büyük ülke olarak doğru şekilde anlaşmasının yoludur" dedi.
'Washington'da Kissinger bilgeliğine ihtiyaç var'
Wang, Kissinger üzerinden Biden yönetimine şu mesajı gönderdi:
"Çin'in kalkınmasının güçlü iç dinamikleri ve kaçınılmaz tarihsel mantığı var. Çin'i dönüştürmeye çalışmak imkansızdır, Çin'i kuşatmak ve dizginlemek ise daha da imkansız."
"ABD'nin Çin'e yönelik politikası, Kissinger'ın diplomatik bilgeliğine ve Nixon'un siyasi cesaretine ihtiyaç duyuyor."
Çin'in devleşmesinde Kissinger'ın rolü
Kissinger'ın Temmuz 1971'de komünist Çin'le ilişkiler kurmak amacıyla gizlice Pekin'e uçması, hem Soğuk Savaş'ta Sovyetler'e karşı denge unsuru hem de Vietnam Savaşı'nı sona erdirmek için yardım arayan Nixon'ın dönüm noktası niteliğindeki ziyaretine zemin hazırlamıştı. Bugün Çin'in ABD'den sonraki en büyük üretim merkezi ve en büyük ekonomi haline gelmesinin temeli, o zaman Washington'un yalıtılmış Pekin'e elini uzatmasına dek uzanıyor.
Tayvan sorununa gelindiğinde, Tek Çin ilkesinin temel statüko olduğunu vurgulayan Wang, şunları söyledi:
"'Tayvan'ın bağımsızlığı', Tayvan Boğazı'nda barışla bağdaşmaz. Şangay Bildirisi'nde belirtilen Tek Çin ilkesine sıkı sıkıya bağlı kalınmalı. ABD, Tayvan Boğazı'nda istikrarı içtenlikle umuyorsa, 'Tayvan'ın bağımsızlığına' net ve açıkça karşı çıkmalı ve 'Tayvan bağımsızlığı' ayrılıkçı faaliyetleriyle arasına net çizgi çekmelidir."
'İkili ilişkilerin istikrarı, tüm dünya için önemli'
Kissinger da 'hem ABD'nin hem Çin'in dünyayı etkileme yeteneğine sahip olduğunu ve iki ülke arasındaki istikrarlı ilişkilerin sürdürülmesinin dünya barışı, istikrarı ve insanlığın refahı üzerinde etkisi olduğunu' belirtti.
'Tecrit çabası kabul edilemez'
Biden yönetiminden ziyade Pekin'le aynı telden çalan ABD dış politika duayeni, 'ne kadar zor olursa olsun iki tarafın da birbirine eşit davranması ve temas halinde kalması gerektiğini, karşı tarafı tecrit etmeye çalışmanın kabul edilemez olduğunu' vurguladı.
'Birbirine düşman muamelesinin altında kalınır'
Çin Savunma Bakanlığı açıklamasına göre Kissinger, Li ile görüşmesinde de 'ne ABD ne de Çin'in diğerine düşman muamelesi yapmayı göze alabileceği ve bunun altından kalkabileceğini' dile getirdi.