İsrail'de tartışmalı yargı tasarısının Meclisteki ilk oylamada kabulüyle protestolar başladı

İsrail Meclisi, gece saatlerinde Genel Kurul'da düzenlenen oturumda, Yüksek Mahkemenin hükümet üzerindeki denetimini kısıtlayacak kritik maddeyi ilk oylamada kabul etti.

Bunun üzerine, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı gerçekleştirilen kitlesel protestolar yeniden patlak verdi.

Binlerce kişi, ellerinde İsrail bayraklarıyla Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Petah Tikva, Ramat Gan, Birussebi gibi kentlerde protestolar düzenledi.

Protestocular, çok sayıda kentte yolları ve ana arterleri trafiğe kapattı.

Binlerce İsrailli, ülkenin ana havayolu terminali Tel Aviv Ben Gurion Havalimanında toplandı.

İsrail bayrakları, Binyamin Netanyahu hükümeti karşıtı pankart, afiş ve dövizlerle havalimanına gelen İsrailliler, buraya ulaşan trenlerde yoğunluk oluşturdu. İsrailliler, Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağcı koalisyon ve koalisyonun yargı düzenlemesi aleyhine sloganlar attı.

Çevrede yoğun güvenlik önlemi alan İsrail polisi, göstericilerin toplandığı "gelen yolcular" katındaki alan ve terminal arasına demir bariyerlerle barikat kurdu.

Hükümet yanlısı küçük bir grup da havalimanına gelerek Netanyahu'nun partisi Likud flamalarıyla gösteri yaptı. Polis iki grubun karşılaşmasına izin vermedi.

İsrail polisi, yargı düzenlemesi karşıtı protestolarda, kamu düzenini bozdukları gerekçesiyle farklı kentlerde toplam 66 göstericiyi gözaltına aldı.

Polis, Tel Aviv ile Kudüs arasındaki ana otoyolu trafiğe kapatan göstericilere tazyikli su ile müdahale etti, eylemcileri yerlerde sürükleyerek otoyoldan uzaklaştırdı.

Polisin müdahalesinin ardından otoyol yeniden trafiğe açıldı.

Tel Aviv'de de çok sayıda gösterici, kentin ana arteri Ayolon otoyoluna indi.

İsrail'in en büyük işçi sendikası Histadrut'un Tel Aviv'deki genel merkezinin önünde toplanan yüzlerce gösterici ise sendikaya 'genel grev ilan etmesi' için çağrı yaptı.

Protestocu gruplardan yapılan yazılı açıklamada, "Bizler, hükümetin darbesine karşı çıkan İsrail vatandaşları, ülkedeki en büyük işçi örgütü Histadrut'u hükümet diktatörce yasalar çıkarırken buna seyirci kalmamaya çağırıyoruz. Demokrasiye verilen bu zarar, hızlı bir şekilde İsrail'deki işçilerin haklarına da zarar verecektir." ifadelerine yer verildi.

Netanyahu hükümetinin, yoğun tartışma ve kitlesel protestolara yol açan yargı düzenlemesine ilişkin İsrail Yüksek Mahkemesi'nin hükümet üzerindeki denetimini kısıtlayacak kritik madde, İsrail Meclisi Genel Kurul'unda bu gece düzenlenen oturumdaki ilk oylamada kabul edilmişti. Söz konusu yasa tasarısının yürürlüğe girebilmesi için yeniden Meclisteki ilgili komisyonda görüşülmesi, Genel Kurul'da ikinci ve üçüncü kez yapılacak oylamalarda da kabul edilmesi gerekiyor.

Tartışmalı yargı düzenlemesi ile Yüksek Mahkemenin, halihazırda kamuoyunda "akla yatkınlık maddesi" şeklinde anılan maddeyle hükümetin aldığı kararları bozma yetkisi elinden alınıyor.

İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl vergi suçlarından hüküm giyen, savcılıkla yaptığı anlaşma sonucu şartlı tahliyeyle serbest bırakılan ve yeni hükümette Başbakan Yardımcısı, İçişleri ile Sağlık Bakanlığına getirilen Ultra Ortodoks Şas Partisi lideri Arya Deri'nin 'kabinede yer alamayacağına' hükmetmişti.

Yüksek Mahkemedeki 11 yargıçtan 10'u ocak ayında "akla yatkınlık" maddesini gerekçe göstererek Deri'nin bakan olamayacağı yönünde oy kullanmış, bunun üzerine Başbakan Netanyahu, Deri'yi görevden almıştı.

Netanyahu hükümetinin bu düzenlemeyi Meclisten geçirmesinin ardından Deri'ye kabinede yeniden görev verebileceği belirtiliyor.

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu", Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.

Netanyahu, ülke genelinde kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart'ta ertelediğini açıklamıştı.

Ancak Netanyahu, 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.