İnsanlık tarihini yeniden yazdıracak bulguları ortaya çıkaran Göbeklitepe, 11 bin 600 yıl öncesine ait sunduğu bilgilerle çığır açmaya devam ediyor. 2022 yılında yaklaşık 850 bin kişinin ziyaret ettiği Göbeklitepe'nin de emanet edildiği İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanı ve Göbeklitepe ile Karahantepe'nin Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, Habertürk'e konuştu.
'Çalışmalar 100-150 yıl sürecek'
Bölgeden son gelişmeleri aktaran Karul, "Geldiğimiz aşamada pandemiden dolayı belirli bir noktaya odaklandık, o noktada da içerisinde kamusal yapıların, konutların olduğunu ve içerisinde 600-700 yıllık yapıların olduğu farklı katmanları içeren yerleşim dokusunu kısmen açığa çıkardık. Bu yıldan itibaren kazıların yanı sıra açığa çıkan kalıntılarında korunmasıyla ilgili ayrı bir proje yürüteceğiz” dedi.
'Kazı yaptığımız alan çok küçük bir bölümü içeriyor'
Karahantepe'nin 140 dönümlük bir alan olduğunu ifade eden Prof. Dr. Karul, "Karahantepe çok büyük bir yer, kazı yaptığımız alan çok küçük bir bölümü içeriyor. Bugüne kadar yaptığımız çalışmalarla Karahantepe'ye ilişkin bir şey söylemek çok güç. Buna rağmen buradaki çalışmalar neyi öne çıkaracak derseniz Göbeklitepe ile çağdaş, benzer kültürel ögeleri içeren ama farklılıklara da sahip başka yerleşmelerin de olduğunun en önemli kanıtlarından birini oluşturdu. Bu da bizim Taş Tepeler Projesi’ni yapmamıza vesile oldu, bugün 9 noktada birbiriyle çağdaş yerleşkeler kazılıyor. Karahantepe özelinde M.Ö 9 binli yıllara ait çok sayıda kamusal yapıların olması bunlarla eş zamanlı günlük yaşamın sürdüğü konutların yapıldığını keşfetmek en önemli bulgulardan biri" ifadelerini kullandı. Taş Tepeler Projesi'nin ise dünyada yapılan en büyük 'prehistorik' (tarih öncesi) proje olduğunu vurguladı.
Göbeklitepe gibi Şanlıurfa'nın Haliliye ilçesinde bulunan ve tarihe ışık tutmak amacıyla kazılan 12 farklı noktayı içeren Taş Tepeler Projesi, Göbeklitepe, Karahantepe, Gürcütepe, Sayburç, Çakmaktepe, Sefertepe, Yeni Mahalle, Ayanlar, Yoğunburç, Harbetsuvan, Kurt Tepesi ve Taşlıtepe’yi kapsıyor, şu anda bu bölgelerin 9’unda kazılar sürüyor.
'Karahantepe'de başka bir şey var'
Şanlıurfa'da yüzlerce kilometrelik alana yayılmış insanlık tarihine dair heyecan verici keşiflere ilgi duyan bir isim de ünlü İspanyol fotoğrafçı Isabel Munoz oldu. Osmanlı mimarisine bayıldığını söyleyerek sözlerine başlayan Isabel, arkeolojik bir alanı ilk kez fotoğraflamanın çok başka bir duygu olduğunun altını çizdi şunları aktardı:
"Karahantepe'de kesinlikle başka bir şey vardı; yazılı hikayeler, hayvan görselleri, sosyal toplanma alanları. O insanlar bizimle bir şey paylaşmak istemiş, doğayla iletişim kurmuşlar. Onların bir konuşma, anlaşma şekilleri varmış ve ben de orada onu gördüm, anlamaya çalıştım. Fotoğraflarımda o duyguyu geçirmek, paylaşmak en büyük isteğim."