Neoliberal Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 'mezarda emeklilik' reformuna karşı aylardır protesto ve grevlerle sarsılan Fransa'da, polisin dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle bir genci öldürmesinden beri halk isyanı rüzgarları esiyor. Ülke çapında şiddet eylemlerine dönen protestolarda onlarca kişi gözaltına alınırken, salı günü Paris'in Nanterre banliyösünde 17 yaşındaki Cezayir asıllı Nahel M'yi öldüren 38 yaşındaki polis memuru, kasten adam öldürmekle suçladı.
'Yargısız infaz' videosu infial yarattı
Fransa'daki isyan ateşini, sosyal medyada dolaşan ve özgünlüğü Fransız haber ajansı AFP tarafından doğrulanan bir video tetikledi. Polis ifadesine göre gündüz gözü kovalamaca ve kırmızı ışıkta geçmenin ardından trafik sıkışıklığı nedeniyle aracın durduğu noktadan video başlıyor. Aracın yanına gidip cama eğilen iki polis memurundan biri sürücüye silah doğrultuyor. "Kafana bir kurşun yiyeceksin" diyen bir ses duyuluyor. Ardından araba aniden hareket ederken polislerden biri ateş ediyor. Bu da polisin gencin üzerlerine araç sürdüğüne dair ifadeleriyle çelişiyor. Otopsi raporuna göre çok yakından vurulan Nahel, kolundan girip kalbine ulaşan tek kurşunla öldü.
Savcı: Bu durumda polisin silah kullanması yasal değil
Bu vakada polisin ateşli silahını kullanmasının, bu tür bir gücün kullanılabileceği yasal koşulları karşılamadığını söyleyen Nanterre Savcısı Pascal Prache, hakkında soruşturma açılan polis memurunun gözaltına alındığını ve yargıcın kasten adam öldürme suçlamasıyla karşı karşıya olduğunu, gözaltının devam etmesi talebi eşliğinde paylaştı.
Tutuklu yargılanması talebi
Prache, olay sırasında görevli diğer polislerin ve araçtaki diğer kişilerin de ifadelerine başvurulduğunu, bu kapsamda güvenlik kamerası ve amatör görüntülerin incelendiğini aktararak, fail polisin tutuklu yargılanmasını talep ettiklerini belirtti.
En son gelişme olarak, AFP, Nahel'i öldüren polis memurunun mahkemede soruşturma yargıcı tarafından kasten adam öldürmekle suçlandığını duyurdu.
Nahel'in annesi, polisin cinayet suçlamasından yargılanmasını istiyordu.
Fransa alev alev yanıyor
Dün gece öfkenin Naterre'den Paris banliyölerine, Paris'in kuzeydoğusunda işçi sınıfının yaşadığı 18. ve 19. bölgelere ve Toulouse, Dijon, Lyon şehirlerine yayılmasıyla güvenlik güçleriyle şiddetli çatışmalar çıktı. Kuzeydeki Lille şehrinin dışındaki Mons-en-Baroeul belediye binası, kukuletalı 50 kadar kişinin baskın yapması sonucu ateşe verildi. Paris'in kuzeyindeki Garges-les-Gonesse'de belediye başkanının ofisi ateşe verildi. Fransa'nın en büyük ikinci cezaevi yerleşkesi Fresnes'te protestocular girişte güvenlik güçlerine havai fişeklerle saldırdı. Dün gece boyunca belediye, okul, karakol binaları ile çok sayıda araç yakıldı. 100'den fazla kamu binası zarar gördü.
Duvarlara "Nahel için adalet", "Polis öldürür" gibi yazılar yazıldı.
Hükümet yine demir yumruğu çıkardı
Salı ve çarşamba geceki şiddetin ardından bugün 'düzeni yeniden sağlama' açıklaması yapan Fransız hükümeti, on binlerce güvenlik gücü daha görevlendireceğini ve binalarla araçların yakıldığı mahallelere operasyon düzenleyeceğini duyurdu.
40 bin jandarma ve polis bu akşam için görevlendirildi
Olaylarda 170 polis ve jandarmanın yaralandığını ve 180'den fazla kişinin gözaltına alındığını söyleyen İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, 5 bini Paris'te olmak üzere ülke genelinde toplam 40 bin jandarma ve polisin bu akşam için görevlendirildiğini duyurdu. Dün gece bu sayının 2 bini Paris'te olmak üzere 9 bin olduğunu hatırlattı.
Güvenlik güçlerinin 'ayaklanmalara karşı mücadele etmek, gözaltına almak, düzeni yeniden tesis etmek için gerekli teknik ve teknolojik imkanlarla donatılacağını' belirten Darmanin, tüm siyasileri vatandaşları sükunete çağırmaya davet etti.
Polis özel kuvvetleri Nanterre'e sevk edildi
Le Figaro gazetesine göre bu akşamüstü Nahel'in annesi liderliğinde binlerce kişinin 'adalet' talebiyle düzenlediği yürüyüşün ardından şiddet olaylarının çıktığı Nanterre'e, Fransız polisinin özel birimleri -GIGN (Ulusal Jandarma Müdahale Grubu), RAID (Araştırma, Yardım, Müdahale, Caydırıcılık) ve BRI (Araştırma ve Müdahale Tugayı)- gönderildi.
Paris'te otobüs ve tramvay seferleri iptal
Başkentte bu gece otobüs ve tramvay seferlerinin yapılmayacağı açıklandı.
Bir başka polise de kasten adam öldürme suçlaması
Yanısıra ayrı bir davada, Fransa'nın batısında yine trafik çevirmesinden kaçtığı söylenen 19 yaşındaki Gineli bir erkeği öldüren bir polis memurunun da önsoruşturmada kasten adam öldürmekle suçlandığı, savcı tarafından açıklandı. Soruşturma sürüyor.
2005 isyanı 3 hafta sürmüştü
Fransız banliyölerinden gelen yeni şiddet sahneleri, 2005 yılında Paris'in Clichy-sous-Bois banliyösünde polistan kaçarken trafo akımına yakalanan 15 yaşındaki Bouna Traoré ile 17 yaşındaki Zyed Benna'nın ölümlerinin, ihmal edilerek suç yuvası olmaya terk edilmiş banliyö toplu konutlarında yaşayanların öfke ve kırgınlığını açığa çıkardığı 3 haftalık isyanı hatırlattı.
Polise göre Nahel'in suç dosyası kabarık
Europe 1 radyosu, polis kaynaklarına dayandırdığı haberinde, bu hafta polisin öldürdüğü Nahel'in 15 adli soruşturmaya karıştığını ve kolluk kuvvetlerine itaat etmeyi reddettiği için 2021'den bu yana 5 kez yargı önüne çıkarıldığını duyurdu. Buna göre 2022'de sahte plakayla araba kullanmaktan ve Şubat, Mart 2023'te uyuşturucu tüketip satmaktan gözaltına alınan Nahel, geçen haftasonu da bir günü sivil itaatsizlik suçlamasıyla gözaltında geçirdi.