ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), barış çağrılarının yapılmasının umulduğu Ukrayna krizinde, Kiev’e bir silah yardımı daha yapacağını duyurdu. ‘Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi’ kapsamında Ukrayna ordusuna hava savunma ve mühimmat kabiliyetini artırmak amacıyla 325 milyon dolarlık ek ‘güvenlik yardımı’ sağlanacağını açıklayan ABD, böylelikle Ağustos 2021'den itibaren Kiev için Pentagon'un envanterinden yaptığı yardım sayısını 40'a çıkarmış oldu.
2Güvenlik yardımı’ adı altında verilen silah desteği ise Ulusal Gelişmiş Karadan Havaya Füze Sistemleri (NASAMS) için ek mühimmat, Stinger uçaksavar sistemleri, Yüksek Hareketli Topçu Roket Sistemleri (HIMARS) için ek mühimmat, 155 mm ve 105 mm top mermileri, 15 Bradley Piyade Savaş Aracı, 10 adet Stryker Zırhlı Personel Taşıyıcı gibi hava ve kara mühimmatlarını içeriyor. Ayrıca 15 Haziran'da ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark A. Milley’nin, bu yardımı koordine etmek için yaklaşık 50 ülkenin katılacağı ‘Ukrayna Savunma Temas Grubu'nun bir parçası olarak dünyanın dört bir yanından savunma yetkilileriyle Brüksel’de bir araya geleceği de duyuruldu.
ABD, Rusya’nın Donbass operasyonunun başından beri Ukrayna’ya iki ‘resmi yol’ ile destek gönderiyor. Bunlardan biri ‘Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi’ iken diğeri ise ‘başkanlık yetkisiyle ABD ordusunun envanterinden silah çekmek’ olarak sınıflandırılıyor.
Peki ABD’nin bu yardım paketinin diğerlerinden bir farkı var mı ve çatışma bölgesindeki dengeleri nasıl etkiliyebilir? Emekli Tümamiral Deniz Kutluk, Pentagon’un Ukrayna özelindeki son hamlelerini Sputnik’e değerlendirdi.
‘ABD fon ayırıyor ama bir yandan da bu fonları kullanamıyor’
ABD’nin Ukrayna için 50 milyar dolar fon ayırdığına dikkat çeken Kutluk, “Ama bir yandan da fonları kullanamıyor. Çünkü savunma endüstrisinin üretim kapasitesi, bu fonları kullanacak kadar büyük değil. Onlar da bir kısmını insani yardımı aktarıyorlar, bir kısmını da silahlanmaya ayırıyorlar. Dolayısıyla şu an ABD’nin bu paraları vermekle ilgili bir sıkıntısı yok. Ama paralar tabii gidiyor geliyor. Yani bu paraların ayrılmasıyla bunların hayata geçmesi, Pentagon'a verilmesi, Pentagon’un ihaleye çıkması, bu ihaleyi ABD’nin 7 büyük silah şirketinin alması, bunlara üretime sokması, üretim bantlarında bunları üretecek yer alması gibi problemlerle karşı karşıyalar” şeklinde konuştu.
‘ABD’de üretilmeyi bekleyen birçok silah var ama üretemiyorlar’
365 milyon dolar veya 50 milyar dolar gibi rakamların sürekli olarak ABD’de konuşulduğunu belirten kutluk şunları aktardı:
“Ama durumu çok değiştirecek bir şey değil. Çünkü ABD şu an barış şartlarında üretim yapıyor. Savaş üretimine geçmemiş vaziyette. Barış şartlarında üretebilecekleri kadar üretiyorlar ama bu da bilindiği kadarıyla yeterli değil. Şu an ABD’nin ne kendisine yeterli ne de Ukrayna’nın da içerisinde olduğu diğer istek sahibi olanlara verebilecek kadar büyük bir üretim imkanı var. ABD’nin geçmişte çok büyük bir üretim kapasitesi vardı ama o zaman savaş ekonomisi sürdürüyordu. Şu an barış ekonomisi sürdürdüğü için optimize olmuş bir üretim bantları çalıştığı için, bu paraların ellerinde olmaları; bu paraların Ukrayna'ya doğrudan doğruya garanti edilmiş olması anlamına gelmemesi lazım. Bunlar sadece başlangıç ve yasallığını sağlamış oluyorlar. Bugünü ve yarını değiştirmez. Şu an ABD’de gönderilmek üzere veya kendi kuvvetleri tarafından ihtiyaç olan ve üretilmeyi bekleyen birçok silah var ama üretemiyorlar. Çünkü kapasitelerin ölçüsü var o kapasitenin dışında üretemiyorlar.”