2023’ün ilk 6 ayı geride kalırken milyonların gözü belirlenecek olan asgari ücret rakamına çevrildi.
7 milyona yakın çalışanı ilgilendiren yeni asgari ücrette süreç bugün (13 Haziran) başlıyor. Asgari ücretin artacak olmasıyla birlikte bazı ücretlerde değişiklikler yaşanacak. Bunların başında işsizlik maaşı, askerlik ve doğum borçlanması, genel sağlık sigortası primleri, 65 yaş üstü aylıkları, engelli aylığı, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretleri ve bireysel emeklilik kesintileri geliyor.
İşsizlik maaşı
Hürriyet'in haberine göre, çalışanın ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı ödeniyor. En fazla işsizlik ödeneği ise aylık brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemiyor. Yeni asgari ücrete yüzde 30 zam olması halinde en düşük işsizlik maaşı 5 bin 125 lira, en yüksek de 10 bin 250 lira olarak ödenecek. Yüzde 40 zam yapılırsa en düşük işsizlik maaşı 5 bin 519 lira, en yüksek de 11 bin 39 lira olacak. Yüzde 50 zam yapılırsa en düşük işsizlik maaşı 5 bin 913 lira, en yüksek de 11 bin 827 lira olacak.
Kıdem tazminatı tavanı ne kadar olacak?
Mevcut asgari ücretle birlikte asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 10 bin 8 lira olmuştu. Örnek vermek gerekirse 10 yıldır asgari ücretli olarak aynı işyerinde çalışan kişinin alacağı kıdem tazminatı 100 bin 80 lira oldu. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelmesi durumunda asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 13 bin 10 liraya, yüzde 40 zam gelmesi durumunda 14 bin 11 liraya, yüzde 50 zam gelmesi durumunda 15 bin 12 liraya yükselmesi bekleniyor.
Doğum ve askerlik borçlanması
Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret zammı kadar artacak. Mevcut durumda en düşük prim günlük 106.75 lira, en yüksek prim de 693.89 lira. Asgari ücretin yüzde 30 artması durumunda en düşük prim 138.77 lira, yüzde 40 artması durumunda 149.45 lira, yüzde 50 artması durumunda 160.12 lira olacak. Asgari ücretin yüzde 30 artması durumunda en yüksek prim 902 lira, yüzde 40 artması durumunda 971.44 lira, yüzde 50 artması durumunda 1040.83 liraya yükselecek.
Genel Sağlık Sigortası primleri
Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de asgari ücret zammı kadar artış yaşayacak. Geliri brüt asgari ücretin 3'te birinin altında olan kişilerin primlerini devlet karşılıyor. Geliri bunun üzerinde olanlar ise primlerini kendisi ödüyor. GSS hesaplaması brüt asgari ücretin yüzde 3'ü alınarak ortaya çıkıyor. SGK, 2023'ün ilk 6 ayı için Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 300.24 lira olarak belirlemişti. Buna göre asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse en düşük GSS primi 390,3 liraya liraya, yüzde 40 zam gelirse 420.33 liraya, yüzde 50 zam gelirse 450.36 liraya yükselecek.
65 yaş ve engelli aylığı
65 yaş aylığına yapılacak zam tutarı da yeni asgari ücretle değişiklik gösterecek. Mevcut 65 yaş aylığı 2 bin 604 lira olarak ödeniyor. Asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse 65 yaş aylığı 3 bin 385 liraya, yüzde 40 zam gelirse 3 bin 645 liraya, yüzde 50 zam gelirse 3 bin 906 liraya yükselmesi bekleniyor. Yüzde 40-69 oranlarında engelliliği bulunanlar için asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse engelli aylığı 2072 liraya, yüzde 40 zam gelirse 2 bin 231 liraya, yüzde 50 zam gelirse 2 bin 391 liraya yükselecek. Yüzde 70 ve üzerinde engellilik oranı olanlar için asgari ücrete yüzde 30 zam gelirse engelli aylığı 3 bin 109 liraya, yüzde 40 zam gelirse 3 bin 348 liraya, yüzde 50 zam gelirse 3 bin 588 liraya yükselecek.