Japonya, Almanya, ABD, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada'nın oluşturduğu G7 ülkelerinin liderleri Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin de katılımıyla geçen Cuma günü bir araya geldi.
ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’nda atom bombasıyla hedef aldığı ve 300 bine yakın insanın hayatını kaybetmesine yol açtığı şehirde düzenlenen zirvede ABD Başkanı Joe Biden’ın bu konuda önceki Amerikan başkanları gibi özür dilememesi de dikkatlerden kaçmadı.
G7 liderleri, Rusya ve müttefiklerine yönelik yaptırımları artırma konusunda mutabakata varırken, Moskova'ya yönelik mevcut yaptırımlardaki boşlukların kapatılmasına da karar verdi. G7 liderleri Rusya'nın milyar dolarlık ham elmas ticaretine de kısıtlamalar getirilmesi yönünde adımlar atılması konusunda da anlaştı. Liderler, tedarik zincirleri çeşitlendirilerek dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin'e bağımlılık risklerinin azaltılması konusunda anlaştı. Asya-Pasifik’teki silahlanmaya karşı da Çin uyarıldı.
F-16’da tutum değişti
G7 Zirvesi'nden çıkan kararlar arasında en dikkat çekeni ise ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna'ya ABD yapımı F-16 savaş uçağı tedarik etme onayı vermesi oldu.
Biden Beyaz Saray'da bir gazetecinin "ABD, Ukrayna'ya F-16 verecek mi?" sorusuna "Hayır" yanıtını vermişti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, G7 zirvesi kapsamında yaptığı açıklamada, ABD ve müttefiklerinin, Ukraynalı pilotlara gerekli eğitimin verilmesinin ardından Ukrayna'ya F-16'lar dahil dördüncü nesil savaş uçakları göndereceğini duyurdu.
Sullivan, artık Ukrayna'nın savunmasına yönelik uzun vadeli taahhütlerinin bir parçası olarak Ukrayna hava kuvvetlerini geliştirmeyi görüştüklerini belirterek, "Önümüzdeki aylarda eğitim ilerledikçe, uçakların ne zaman, kim tarafından ve kaç tane teslim edeceğini belirlemek için müttefiklerimizle birlikte çalışacağız" ifadesini kullandı. ABD'nin ve diğer ortaklarının, Ukrayna'nın F-16'larla Rusya topraklarına saldırmasını desteklemediklerini yineleyen Sullivan, Ukraynalıların da bu uyarıya uymaya hazır olduklarını söyledi.
Zelenskiy ise yaptığı Twitter paylaşımında, "ABD ve Sayın Biden'ın uluslararası savaş uçağı koalisyonunu desteklemeye yönelik tarihi kararını memnuniyetle karşılıyorum. Bu karar, gökyüzündeki ordumuzu daha da güçlendirecektir" ifadelerini kullandı.
İngiltere ve Hollanda, Ukrayna'ya savaş uçağı sağlamak için bir "uluslararası koalisyon" üzerinde anlaştıklarını açıklamıştı.
Politico gazetesi de Kiev’in Rus uçaklarını durdurmak için Batı'dan 50'ye kadar F-16 savaş uçağı istediğini yazmıştı.
Daha önce de savaş uçağı verdiler
F-16’lar, Ukrayna’ya orta ve uzun menzilli füzelerden, tanklara, zırhlı araçlar hava savunma sistemlerine kadar milyarlarca dolarlık silah aktaran Batı’nın vereceği ilk savaş uçağı olmayacak. Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, Ukrayna'ya halihazırda 10 MiG-29 savaş uçağı verdiklerini açıklamıştı. Polonya Cumhurbaşkanı Andrej Duda ise Ukrayna'ya toplamda 14 MiG-29 uçağı vereceklerini, gerekli görülmesi halinde ülkesine ait tüm MiG-29'ları Ukrayna'ya teslim edeceğini açıklamıştı. Polonya'nın yanı sıra Slovakya da 4 MiG-29'u Kiev'e teslim ettiğini duyurmuştu.
Moskova’dan tepki
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Beyaz Saray’ın, Ukrayna’ya F-16 savaş uçaklarını teslim ederken Rusya topraklarına saldırıları desteklemediğini dile getirmesinin yasal davranışın taklidi olduğunu belirtti.
Zaharova, “Bu kararda elbette hiçbir hukuk, uluslararası hukuk veya iç mevzuata uyma yok. Bu tür beyanlarda bulunmanın ahlaki bir temeli de yok. Belli ki bu, bir kez daha sevdikleri bir şeyi yapma girişimi. Yani sözde insani ilke kisvesi altında kendi amaç ve hedeflerine ulaşmak için bilgileri manipüle etmek” yorumunda bulundu.
ABD’nin tüm bölgeye karşı savaş yürüttüğünü kaydeden Zaharova, Washington’un kimseye acımadığının açık olduğunu belirterek, “Bu sadece ülkemizle bir hesaplaşma değil. Elbette ABD, Ukrayna topraklarının ve halkının kendi amaçları için kullanıyor” dedi.
Rus Dışişleri Bakanlığı da Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin Hiroşima’da düzenlenen G7 zirvesine katılımının etkinliği bir ‘propaganda şovuna’ dönüştürdüğünü bildirdi.
G7 Zirvesi’nden çıkan kararların siyasallaştırılmış olduklarına dikkat çekilen açıklamada, “Zirvenin ana sonucu, hem Rus hem de Çin karşıtı ifadelerle dolu bir dizi açıklamadır. Böylelikle G7 etkinliğinin sonuçları bir kez daha uluslararası ilişkilerde ayrım çizgilerini çizmeye yönelik siyasallaştırılmış kararlardır” vurgusu yapıldı.
Emekli Hava Pilot Tümgeneral Karataş: Ukraynalıların F-16’ları uçurması teknik olarak mümkün değil
Türk Hava Kuvvetleri’nde F-16 pilotluğu yapmış ve önemli görevler üstlenmiş emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş, Ukraynalı pilotların F-16’ları kullanamayacağını şöyle anlattı:
“F-16’ların Ukraynalı pilotlar tarafından kullanılması ve teknik işlerinin yürütülmesi mümkün değil. Bu uçaklar eğer Ukrayna’ya verilecekse bunu ancak başka personelin kullanması gerekir. F-16’ların başka bir ülkenin bakım personeli ve pilotları tarafından harekata hazır hale getirilebilir. Eğer F-16’lar veriler ve başka bir ülke toprağından havalanarak başka ülkenin pilotlarıyla bu operasyon yürütülürse de savaşa yol açar, Rusya bunu zaten deklare etti.”
Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe: Hava kuvvetleri olmadan bir askeri harekat başarısızlıkla sonuçlanır
Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe de “Batı’nın amacı Ukrayna’yı Rusya’ya karşı kışkırtmak ve nihayetinde NATO üyesi yapmak” diyerek şunları söyledi:
“Bunun neden istiyorlar? Tarihsel olarak baktığımızda mesela Napolyon’un Rusya seferinde önce Kiev üzerine gidilmiştir bundan sonra da Moskova’ya ilerlemek istemiştir. Aynısını Hitler de yapmıştır. Kiev bölgesinin siyasi ve ekonomik önemi var. Şimdiki Batı ittifakı da Kiev bölgesini alarak Rusya anakarasında etkili olmak istiyor. Rusya için ise bu kırmızı çizgi ve karşısında direniyor. Batı bu savaşta istenilen sonucu elde edemedi. Rusya’yı zayıflatamadılar. Yaptırımlar karşılık bulmadı, sadece Batılı ülkeler uyguladı. Rusya’nın sahip olduğu enerji kartı hepsinin üstesinden geldi. Buralarda sonuç alamayan Batı Ukrayna’da yabancı paralı askerleri de kullanarak savaşı daha da şiddetlendirmeye çalışıyor. Zırhlı araçlar, tanklar dahi verildi ancak Ukrayna’nın karşı taarruzu için hava kuvvetlerine de ihtiyacı var. Hava kuvvetleri olmadan zırhlı birliklerin yapacağı bir askeri harekat başarısızlıkla sonuçlanır. Bunun için de Ukrayna’ya hava desteği olarak F-16 kartı ortaya çıktı. Daha önce Sovyet uçakları MiG-29’lar verildi ancak bunlar yetersiz ve birçoğunun da bakımsız olduğu görüldü. F-16’ların önce eğitimi verilecek sonrasında da bu uçakları verme süreci başlayacaktır.”
‘Rusya’nın o bölgeden tamamen geri çekilmesini sağlayamazlar’
“Şiddeti artırmayı, savaşı artırmayı ve burada bir sonuç elde etmeyi istiyorlar” ifadelerini kullanan Gökçe, şunları da ekledi:
“Rusya’nın o bölgeden tamamen geri çekilmesini sağlayamazlar. Çünkü Rusya’nın elinde enerji kartı var, arka tarafında ise Çin, Arap ülkeleri gibi güçlü müttefikleri var. Toplama silahlar ve askerlerle başarılı olunduğunu tarihte neredeyse hiç görmedik. Bunun Ukrayna açısından da olumlu sonuca ulaşacağını düşünmüyorum. Savaşın ilk günlerde bunun Rusya-Ukrayna değil Rusya-ABD savaşı olduğunu söylemiştik. ABD burada da bir savaş çıkararak Rusya’yı bu bölgede sabitledi. Bunun amacı ise ABD’nin Pasifik’te Çin ile olan mücadelesiydi. 2030-40’lı yılların politikasını planlayan ABD burada Çin ile karşı karşıya kalacağını biliyordu. Çin’e destek vermemesi için Rusya’yı da istikrarsız kaos ortamı içine sokmak istiyordu buna çalışıyor. NATO’dan çıkmayı düşünen müttefik ülkeleri de aynı şemsiye altında sözde Rusya tehdidi altında yeniden birleştirdi. ABD, Rus enerjisine karşı kendi gazını satıyor, Avrupa’ya silah satışlarını artırıyor, jeopolitik olarak da Rusya’yı o bölgeye sabitliyor, sonucunda her açıdan kazanan ABD oluyor.”