Araç kiralama sektörünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı, 2023 yılının ilk çeyreğine ilişkin sektör verilerinin yer aldığı “TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu”nu açıkladı.
Rapora göre operasyonel araç kiralama sektörü 2023 yılının ilk çeyreğinde 10 milyar 400 milyon TL’lik yatırım yaparak 13 bin 500 adet aracı filosuna kattı. Sektörün aktif büyüklüğü 114 milyar 900 milyon TL’ye ulaşırken, toplam araç sayısı ise 240 bin oldu.
Rapora göre, Renault yüzde 19,7 pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü.
Renault’yu yüzde 16,2 ile Fiat, yüzde 10,9 ile Toyota ve yüzde 10,5 ile Ford takip etti.
Bu dönemde, sektörün araç parkının yüzde 48,6’sı kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 27,8 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 12,8 pay aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki payı yüzde 2,9 olan hafif ticari araçların payı ise 2023 yılının ilk çeyreği sonunda yüzde 7’ye yükseldi.
Diğer yandan, sektörün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların payının artmaya devam etmesi de dikkatleri çekti. Buna göre, sektörün araç parkının büyük bölümünü yüzde 51,2 ile dizel yakıtlı araçlar oluşturmayı sürdürürken, benzinli araçların payı yüzde 40,2’ye, hibrit ve elektrikli araçların payı ise 8,5’e çıktı.
Gövde tipinin lideri sedan
TOKKDER raporuna göre, operasyonel kiralama sektöründeki gövde tipine göre araç oranlarında sedan liderliğini sürdürdü. Bu kapsamda, sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 59,5 ile birinci sırada, hatchback gövde tipine sahip araçlar yüzde 20,3 ile ikinci sırada yer aldı.
SUV tipi araçlar ise yüzde 11,1 ile üçüncü oldu. Bu araçları yüzde 1 ile station wagon gövde tipine sahip araçlar takip etti. Rapora göre, sektörün filosundaki araçların yüzde 69,8’ini otomatik vitese sahip araçlar oluştururken, manuel vitesli araçların payı yüzde 30,2 olarak gerçekleşti.
Operasyonel araç kiralama sektörü, 2023 yılında ekonomiye sağladığı katkıyı artırmaya devam etti. TOKKDER’in raporuna göre, sektörün 2023 yılının ilk çeyreğinde ödediği vergi tutarı toplamda 5 milyar 920 milyon TL’yi buldu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici, pandemi sonrası dünyada ekonomik toparlanmanın başlamış olsa da, yavaşlayan ekonomik aktivite, tedarik zincirinde yaşanan bozulma, küresel enflasyon baskısı, artan maliyetler ve finansmana erişimde yaşanan sıkıntıların ticari hayatta zorluklara neden olduğunu ifade etti.
Ekici, "Tüm bu zorluklara rağmen araç kiralama kuruluşları müşteri taleplerini karşılamak için çaba sarf ediyor. Operasyonel araç kiralamaya talep olmasına rağmen, yeni araç tedarikinde halen devam eden sıkıntı nedeniyle sektörümüz arzu edilen büyümeyi yakalayamıyor. Artan araç maliyetleri sebebi ile sektör müşterileri de bu dönemde araç politikalarında değişiklik yaparak daha ekonomik, daha düşük donanım seviyesine sahip araçlara yöneliyorlar.
Ekonomik olarak zor bir dönemden geçilmesine karşın araç kiralama, satın almaya kıyasla her zaman daha avantajlı. Operasyonel araç kiralama kuruluşları, satın alma ve filo yönetimindeki uzmanlıklarıyla yarattıkları verimliliği müşterilerine yansıtarak araçları daha uygun maliyetlerle sağlıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
'Avrupa Birliği üyesi ülkelerde 2035 yılından itibaren satılacak tüm yeni otomobil ve hafif ticari araçlar sıfır emisyonlu olacak'
Ekici; sürdürülebilirliğin günümüzde önceliklerin başında yer aldığını ifade ederek, "Tüm dünya ülkelerinin iklim değişikliği ve çevre kirliliği ile mücadeleye kararlılıkla katılması ise sürdürülebilirlik açısından bir zorunluluk haline gelmiş durumda. Gelecek nesillere yaşanır bir dünya bırakmak için, doğayla uyum içinde yaşamayı benimsemenin ve bunu bir amaç haline getirmenin hepimiz için kıymetli olduğu görüşündeyim" açıklamasını yaptı.
Avrupa Birliğinin izlediği politikalar ile iklim değişikliğiyle mücadelede öncü rol üstlendiğini aktaran Ekici, "Çalışmalarını, 'Avrupa'yı 2050 yılına kadar dünyanın ilk iklim nötr kıtası yapma' hedefi doğrultusunda sürdürüyor. Bu anlamda somut adımlar üst üste atılıyor. Avrupa Birliği üyesi ülkelerde 2035 yılından itibaren satılacak tüm yeni otomobil ve hafif ticari araçlar sıfır emisyonlu olacak. Bir diğer deyişle, o gün geldiğinde bu ülkelerde benzinli ve dizel motora sahip yeni otomobil satışı yapılamayacak" yorumunu yaptı.
Ekici sözlerini şöyle tamamladı:
"Türkiye’nin de mobilitede elektrifikasyona hızla hazırlandığını görüyoruz. Gerek yerli elektrikli otomobilimiz Togg’un yollara çıkması gerekse şarj istasyonu sayısının günden güne yaygınlaşması bu yolda atılan önemli adımlardan bazıları. Ülkemizde elektrikli otomobillerin kullanımının yaygınlaşmasında Togg’un önemli bir rolü olacağı yadsınamaz bir gerçek.
Araç kiralama sektörü de, müşterilerinin talepleri doğrultusunda, Togg ve diğer elektrikli araçlara filosunda mutlaka yer verecektir. Kiralama yöntemi sayesinde tüketiciler, elektrikli araçları başlangıç maliyeti ve ikinci el fiyat belirsizlik riski olmaksızın, makul aylık kira ödemeleri ile edinebilecek. Gelecekte enerji tasarrufu daha da ön planda olacak; şirketler sürdürülebilir teknolojilere daha çok yatırım yapacak, kademeli olarak önce tam elektrikli, sonra da otonom araçları hem paylaşım hem kiralama sektöründe kullanacağız."