ABD'nin efsanevi yatırımcıları Warren Buffett ile Charlie Munger'ın paradan mutluluğa hayatta her konuda tavsiyeler vermesi nedeniyle her yıl iple çekilen Berkshire Hathaway'in hissedarlar toplantısı haftasonunda Nebraska eyaletinin Omaha şehrinde yapıldı. Yaklaşık 60 yıldır dünyanın en kârlı şirketlerinden birini yöneten ve yatırım dünyasının bilgeleri olarak görülen 92 yaşındaki Buffett ile 99 yaşındaki Munger'in kişisel ve profesyonel başarıya ulaşma felsefelerini paylaştıkları toplantıya binlerce kişi katıldı.
İki ortağın Muppet Show'da locada oturup her şeye tepeden bakarak eleştirdikten sonra kahkahayı basan Statler ve Waldorf karakterlerini çağrıştıran performansına sahne olan 7 saatten uzun toplantıyı CNBC canlı yayımladı.
'Hayatın en büyük dersi'
Berkshire CEO'su Warren Buffett'ın ortağı ve şirketin başkan yardımcısı Charlie Munger, daldan dala atlarken, toksik (zehirli) insanların kişinin başarıya giden yolunu engelleyebileceği uyarısını yaptı:
"Hayatın en büyük dersi, toksik insanları hayatınızdan çıkarıp cehenneme yollamak ve bunu hızlı şekilde yapmaktır."
"Kazandığından daha azını harcamak, kurnazca yatırım yapmak, zehirli insanlarla zehirli faaliyetlerden kaçınmak, hayatın boyunca öğrenmeye devam etmek ve bol bol haz ertelemeye başvurmak; o kadar basit ki. Bütün bunları yaparsanız, başaracağınız neredeyse kesin. Aksi takdirde, çok fazla şansa ihtiyacınız olacak."
Psikolojide ertelenmiş haz, "uzun vadede değerli ve kalıcı bir ödül elde etme umuduyla anlık bir zevkin ayartılmasına karşı direnç" anlamına geliyor.
Toksikliğin kişinin bireysel başarısını engelleyebileceği gibi işyeri ortamı için de zararlı olabileceğini belirten Munger'e göre 'toksik yönetici veya çalışan davranışlarını değiştirme belirtileri göstermiyorsa, onlarla bağları koparmanın zamanı gelmiş demektir'.
MIT Sloan İşletme Fakültesi'nin araştırması da bir çalışanı işi bırakmaya iten en önemli etkenin 'zehirli çalışma kültürü' olduğunu belirlemişti.
'Başkalarının aptallığı senin fırsatın'
Ortağı da başarıyla ilgili "Sana fırsatlar veren, diğer insanların aptalca şeyler yapmasıdır. Berkshire'ı yönettiğimiz 58 yılda, aptalca şeyler yapan insanların sayısında büyük bir artış oldu" şakasını yaptı.
'Eş konusunda doğru kararla oyunu kazanırsın'
"Eş konusunda doğru kararı verirsen, oyunu kazandın. Her şeyi iyice düşünmeye çalış, çok fazla aptalca şeyler yapma ve Charlie'nin dediği gibi er ya da geç dünyalar senin olur" diye ekleyen Buffett, nasıl bir yaşam sürmek istediklerini kestiremeyenlere de şu tavsiyede bulundu:
"Kendi ölüm ilanını yazmalı, sonra buna ulaşmak için nasıl bir hayat yaşaman gerektiğini bulmaya çalışmalısın."
'ABD, Çin'le iyi geçinmeli'
Buffett "2023'te düşen şirket gelirleri ABD ekonomisinin geçirdiği muhteşem dönemin sona erdiğini bize artık çok net gösteriyor. ABD ile Çin artık birbirlerini fazla zorlamamalı" uyarısında bulunurken, Munger de "Yapmamız gereken bir şey varsa o da Çin'le iyi geçinmek. Çin ile ABD arasındaki gerilimi artıran her şey aptalca, aptalca, aptalca" diye çıkıştı.
'İnsanlar dolara inancını yitiriyor'
Buffett, Çin, Rusya, Brezilya'nın başını çektiği dolarsızlaşma (dedolarizasyon) çabalarını "Başka bir para biriminin rezerv para birimi olması gibi bir seçenek görmüyorum" diye değerlendirdi.
"Ancak çok dikkatli olmalıyız" diye ekleyen Buffett, ABD federal hükümetinin aşırı harcama nedeniyle borçlanma miktarını sürekli artırmasıyla ilgili şu uyarıda bulundu:
"Para basmaya devam etmek delilik. Cini şişeden çıkardıktan sonra nasıl toparlanacağınızı kestirmek çok zor ve insanlar para birimine olan inancını yitiriyor."
Munger de ABD hükümetinin umursamaz maliye politikasını "Yüksek bir binadan atlayan adam yere düşene kadar iyidir" diye yorumladı.
YZ ile atom bombası arasında paralellik
Munger'in yapay zekayla (YZ) ilgili "Bu kadar çok abartılmasına şüpheyle bakıyorum. Bence eski moda zeka oldukça iyi çalışıyor" değerlendirmesi üzerine Buffett, bilinmeyen, uzun vadeli sonuçları bakımından YZ ile atom bombası arasında paralellik kurarak şöyle konuştu:
"Bir şey her türlü şeyi yapabildiğinde, ben biraz endişelenirim. Bu icadı geri çekmek, tersine çevirmek elimizde değil. YZ, insanların nasıl düşündüğü ve davrandığı dışında, dünyadaki her şeyi değiştirebilir."