Kral 3. Charles'ın cumartesi günü Londra'daki Westminster Abbey Kilisesi'ndeki taç giyme töreniyle Büyük Britanya kraliyet ailesinin tarihinde yeni bir sayfa açılacak.
Törende hem 1000 yıldan daha eski geleneklere dayanarak ihtişam, gösteriş ve sembolizm hem de Charles'ın annesi Kraliçe 2. Elizabeth'in 70 yıl önceki taç giyme törenine kıyasla yapılacak değişikliklerle modern bir dokunuş sergilenecek.
Tarihselliğinden mütevellit sayısız ayrıntısı olan taç giyme töreninin bilinmesi gereken bazı veçheleri şunlar:
Charles zaten kralsa taç giyme töreninin amacı ne?
Elizabeth 8 Eylül'de öldüğünde Charles otomatik olarak tahta çıktı ve iki gün sonra ilk kez televizyonda yayımlanan tahta çıkış töreniyle resmen Britanya monarkı ilan edildi. Charles törende 'bu büyük mirasın ve şimdi kendisine geçen egemenliğin görev ve ağır sorumluluklarının derinden farkında olduğunu' söyledi.
Taç giyme töreni, yasal bir zorunluluk değil ve diğer Avrupa monarşilerinde kaldırılmış durumda. Ancak Londra'da yapılacak son derece dinsel ve sembolizm açısından baskın tören, Charles'ın devletin başı ve İngiltere Kilisesi'nin unvansal başkanı rolünün daha resmi bir teyidi olacak. Aynı zamanda kralın yetkisinin tanrıdan geldiğine dair gösteri niteliği taşıyacak.
İngiltere Kilisesi'nin ruhani başkanı Canterbury Başpiskoposu Justin Welby'nin yöneteceği törende, Charles, yağla meshedilecek, küre ve asa dahil olmak üzere monarkın geleneksel sembollerini alacak ve ilk kez St. Edwards Tacı'nı takacak.
Charles'ın eşi Camilla da Eşlikçi Kraliçe olarak taç giyecek.
Elizabeth'in taç giyme töreninden nesi farklı?
Ortaçağ'a dayanan taç giyme töreni o zamandan beri büyük oranda değişmeden kaldı.
Westminster Abbey, Fatih William'ın 1066'da taç giymesinden bu yana ritüelin yapıldığı mekan oldu.
Taç giymenin ilk kez televizyonda canlı yayımlanmasına sahne olan Elizabeth'in 1953'teki töreni, Britanya'da on milyonlarca izleyiciye siyah beyaz ulaştırılmasından sonra dünya çapındaki izleyici kitlesine sunulmuştu.
Akış ve sosyal medya çağında, Charles'ın taç giyme törenini canlı olarak ve kırmızı, mavi ve altın renklerin tonlarını kaçırmadan gezegenin neredeyse her yerinden izleyebilecek ve bu olay için oluşturulmuş taç emojisi eşliğinde sıcağı sıcağına yorumlarını paylaşabilecek.
Charles'ın monarşiyi daha zayıflatma planı uyarınca annesinin 3 saat boyunca 8 bin davetlinin katıldığı töreninden daha kısa ve 2800 davetliyle daha az kalabalık geçecek törende, Birleşik Krallık'ın dini yapısındaki değişikliğin tanınması babında Budist, Hindu, Yahudi, Müslüman ve Sih dini liderler rol oynayacak. Bu, Charles'ın 'inancın savunucusu' yerine 'inançların savunucusu' olma yeminini yansıtıyor.
Törenden sonraki alay da Elizabeth ile eşi Prens Philip'in 1953'te Londra'yı dolaştıkları 8 kilometrelik rotadan kesinlikle daha kısa olacak.
Buckingham Sarayı'ndan kiliseye 2 kilometrelik yol için daha modern bir atlı arabaya binmeyi planlayan Charles ile Camilla, taç giydikten sonra, zamanda geri gidip 1831'de IV. William'dan beri her taç giyme töreninde kullanılan ve zorlu sürüşüyle nam kazanan 260 yıllık atlı arabayla geri dönecek.
Davetli listesinde kimler var?
203 ülkeden 2 binden fazla davetlinin katılacağı törende İspanya, Hollanda, Belçika, Danimarka, Lüksemburg, İsveç ve Norveç gibi genellikle aralarında akrabalık bağı bulunan Avrupa'daki kraliyet ailelerinin yanısıra Japonya Veliaht Prensi Akishino ile eşi Kiko gibi tüm dünyadan kraliyet mensupları boy gösterecek.
Törende yüzlerce devlet başkanı yerini alacak, ama ABD'yi First Lady Jill Biden temsil edecek. Zira Britanya'dan bağımsızlığını savaşarak kazanmış ABD, Londra'daki taç giyme törenine asla Başkan göndermeme geleneğini devam ettirecek.
Charles'ın Prenses Diana'dan dünyaya gelen iki oğlunun büyüğü olan ve Veliaht Prens konumunda bulunan William'ın babasının önünde diz çökmesi ve 'Kraliyet Kanına Saygı' olarak bilinen sadakat yeminini etmesi bekleniyor.
Ancak kameralar küçük oğlu Prens Harry'yi gösterdiğinde, törende Windsor Evi'ni sarsan aile dramaları uğuldayacak. ABD'li melez aktris Meghan Markle'la evlendiğinden beri kraliyet ailesine suçlama bombardımanı yönelten ve tahtın yedeği olmanın garezini dışa vurduğu anı kitabı 'Spare'le buna tuz biber eken Harry, taç giyme törenine katılacak, ama herhangi bir rol üstlenmeyecek. Meghan, çiftin iki küçük çocuğuyla ABD'de kalacak.
Törende Charles'ın kardeşi Prens Andrew'un da herhangi bir rol üstlenmesi beklenmiyor. Andrew, ABD'de hapiste ölen hüküm giymiş cinsel suçlu Jeffrey Epstein'la dostluğunun ifşa edilmesinin ardından kraliyet görevlerinden feragat ederken, askeri unvanları ve himayeleri elinden alınmıştı. Epstein'ın reşit olmayan kızlardan kurduğu seks ağıyla ilgili kendisine açılan tecavüz davasını annesi Elizabeth miktarı açıklanmayan devasa bir tazminatla kapatmıştı.
Monarşi için niye önemli?
Son yıllarda anketler monarşiye halk desteğinin zayıfladığını gösterirken, taç giyme töreni Charles'a halkla kucaklaşma fırsatı sunuyor.
Yeni monarkı kutlamak için sokakları dolduracak kalabalıklar, alaydan sonra Charles'ın balkondan halkı selamlamasını görmek için Buckingham Sarayı'nın önünde toplanacak.
Elizabeth'e ve onun ülkeye onlarca yıllık hizmetine saygı nedeniyle taca yönelik eleştirilerin tonu son yıllarda nispeten düşse de, Britanya'nın bu köhne kuruma hala ihtiyacı olup olmadığı veya seçilmiş bir devlet başkanıyla bir cumhuriyet haline gelmesi gerekip gerekmediğine dair tartışmaların bundan böyle tırmanması beklenebilir.
Nitekim monarşi karşıtı Cumhuriyet grubunun lideri, sarıya bürünmüş 1000'den fazla protestocunun kraliyet alayı geçerken "Benim kralım değil" sloganları atmasını planladıklarını söyledi.
Yine de cumartesi günkü tören halkın çoğunluğu için Britanyalı olmayı kutlamak veya dünyaya gıpta edilecek bir şeymiş gibi pazarlanan bir kuruma ulusal desteklerini göstermek için fırsat oluşturacak.
Birleşik Krallık bayraklarıyla kaplanacak sokakları bayrağın kırmızı, beyaz ve mavi renklerinde giyinerek dolduracak kalabalıkların üzerinden askeri jetler ulusal renklerde duman bulutları salarak uçacak. Törenin ihtişamı ve coşkusu, bir zamanlar dünyanın en güçlü ulusunun Britanya olduğunu çağrıştıracak.
Kutlamadan sonra hesabı kim ödeyecek?
Taç giyme töreninin faturasını halk ödüyor. Kaça mal olabileceğine dair henüz resmi bir tahmin yok. Bazı haberlerde 100 milyon sterlini (125 milyon ABD doları) aşabileceği tahminine yer verildi.
Buckingham Sarayı'nın bir sözcüsü, salı günü yaptığı açıklamada, bazı tahminlerin 'diğerlerinden daha hayal ürünü' olduğunu ve gerçek maliyetin daha sonra paylaşılacağını söyledi.
Kutlama tam da Batı'nın Rusya yaptırımlarının körüklediği enflasyonun çift haneye çıkmasıyla halkın kışın ısınmak ve masaya dolu tabak koymakta zorlandığı bir kış geçirmesinin ardından geldi. Kış boyunca ada enflasyon oranında ücret artışı verilmeyen kamu sektörü çalışanlarının ulaşımdan sağlığa grevleriyle sarsıldı.
Ancak itibardan tasarruf edilmeyecek törenden kar edecekler de var. Yetkililer turizmde canlanma bekliyor. Taç giyme töreni temalı etkinlikler ve hatıra ürünlerinin bolluğu da ek satış vergileri toplanacağı anlamına geliyor.
Günü taç giyme töreni temalı bisküviler, çikolatalar ve biralarla geçirecek kraliyet hayranlarının tarihi olayı her daim hatırlaması için de Charles ile Camilla desenli kaliteli porselenlerden hediyelik paralara ve hatta karton maskelere kadar her türlü çeşit satışta.