Moskova görüşmelerini ‘yararlı ve olumlu’ olarak nitelendiren Türk tarafı, toplantıda diğer konuların yanı sıra Ankara ile Şam arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik konuların ele alındığını ifade etti.
Moskova’daki görüşmenin temel faydası ve olumlu yönü ne?
Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü Arap ve İslam Araştırmaları Merkezi'nin önde gelen araştırmacılarından Boris Dolgov, Moskova'daki dörtlü görüşmenin en yararlı ve olumlu yanının taraflar arasında var olan çelişkileri yumuşatmaya yönelik yolların belirlenmesi olduğuna vurgu yaparak şunları ifade etti:
“Rusya, Türkiye, İran ve Suriye savunma bakanları arasındaki müzakereler, hem Suriye'deki durumun gelişimi hem de bir bütün olarak bölge için önemli bir gelişmedir. Bana göre bu müzakerelerin asıl yararlılığı ve olumlu yanı, her şeyden önce bu görüşmenin gerçekleşmiş olması gerçeğinde yatıyor. Yani, bu toplantının yapılması bile kendi başına önemli bir olaydır. Çünkü, tarafların Suriye ihtilafı ve çözümüne ilişkin kendi vizyonları olduğu gibi, Beşar Esad liderliğindeki Suriye yönetimine karşı da farklı tutumlara sahipler. Moskova'daki görüşmede toplantı katılımcılarının tutumlarının farklı olduğu açık, ve bu farklı noktalar ele alındı. Sorunlar hassas ve bu nedenle dikkatli bir çalışma ve tabii ki ek toplantılar gerektiriyor. Ancak önemli olan, Moskova görüşmeleri sırasında, mevcut çelişkileri yumuşatmanın yollarının yanı sıra Suriye ihtilafına ilişkin dörtlü toplantıya katılanların bağlı kaldığı farklı yaklaşımların ana hatlarıyla belirlenmiş olmasıdır.”
Dolgov, ‘Moskova görüşmesinde Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi bağlamında hangi spesifik adımların ele alınmış olabileceği’ sorusuna şu yanıtı verdi:
“Şu anda Türkiye-Suriye ilişkilerinde normalleşme eğilimi gözlemleniyor. Bana göre bu konuda Moskova'da somut adımlar tartışıldı. Özellikle, Suriye liderliği tarafından radikal olarak kabul edilen çeşitli grupların faaliyet göstermeye devam ettiği İdlib sorunu konusunda. Türkiye onları ılımlı olarak görüyor. Büyük olasılıkla, Moskova görüşmeleri sırasında bu gruplara yönelik tutum konusunda uzlaşma sağlanması ve Suriye ordusuna yönelik saldırılarının önlenmesi yönünde adımlar atıldı. İkinci adım grubu bana göre, Suriye'nin kuzeyindeki Türkiye sınırlarının yakınında, ABD'nin himayesinde kurulan ve Suriye merkezi hükümetinden bağımsız hareket eden Kürt yapıların bulunduğu yarı bağımsız yerleşim yerlerinin varlığıyla ilgiliydi. Ayrıca görünüşe göre, Şam'ın kategorik olarak karşı çıktığı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Suriye'deki varlığına ilişkin konular tartışıldı. Belki de yakın gelecekte hangi temelde ve ne kadar süre orada kalacakları belirlenecektir. Her halükarda Moskova'daki dörtlü görüşmenin Türkiye-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi sürecini önemli ölçüde ilerletti denilebilir.”