Bir numaralı muhalefet lideri Rahul Gandhi'nin 4 yıl önce Başbakan Narendra Modi'ye hakaret etme suçlamasıyla 2 yıl hapis cezasına çarptırılmasının ertesinde milletvekilliğinin düşürülmesiyle sarsılan Hindistan'da, Modi'nin diploması sorunsalı yeniden canlandı.
Gandhi'nin hapse çarptırılıp milletvekilliğinin düşürülmesine 'demokrasi cinayeti' tepkisini vermekte sözbirliği eden muhalefet liderlerinden biri olan Delhi Eyaleti Başbakanı Arvind Kejriwal'ın Federal Başbakan Narendra Modi'nin üniversite diplomasının ayrıntılarının açıklanması talebi, Modi'nin memleketi olan Gujarat eyaletinin Yüksek Mahkemesi tarafından reddedildi.
25 bin rupi ödeyecek
Gujarat Üniversitesi'ne Modi'nin diplomasının ayrıntılarını açıklama talimatı veren federal emri görmezden gelerek 'böyle bir bilgiye ihtiyaç olmadığını' söyleyen Gujarat Yüksek Mahkemesi, üstüne üstlük diplomayı sorduğu için Delhi Başbakanı Kejriwal'ı 25 bin rupi para cezasına çarptırdı.
Daha önce de Modi'nin üniversite diplomasının uydurma olduğunu iddiasında bulunan Kejriwal, karara ve cezaya tepkisini şu tweetle ifade etti:
Başbakanının ne kadar eğitimli olduğunu bilmeye ülkenin hakkı yok mu? Diploma derecesinin mahkemede açıklanmasına şiddetle karşı çıktılar. Neden? Dereceyi görmek isteyene de para cezası verilecek? Ne oluyor? Eğitimsiz veya az eğitimli bir başbakan ülke için tehlikelidir.
'Hayat üniversitesi mezunu' savıyla seçilmişti
Genelde 2014 seçimlerinden önce çekilmiş videoların bazısında hiç resmi eğitim almadığı, hiç üniversiteye gitmediğini, bazısında mektupla öğretim yoluyla üniversite eğitimini tamamladığını söyleyen Modi'nin 2014'te başbakan seçilmesinden beri üniversite diploması tartışma konusu oldu.
Merkezi Bilgi Komisyonu'ndan istenen bilgilerin verilmesi emri
2016 yılında Bilgi Edinme Hakkı kapsamındaki bir talebe yanıt veren Merkezi Bilgi Komisyonu, Başbakanlık Ofisi, Gujarat Üniversitesi ve Delhi Üniversitesi'ne Başbakan Modi'nin mezuniyet ve mezuniyet sonrası dereceleri hakkında bilgi vermeleri talimatını gönderdi.
Gujarat Üniversitesi, karara Yüksek Mahkeme'de itiraz etti.
Başbakan Modi'nin seçim belgeleri, 1978'de Gujarat Üniversitesi'nden mezun olduğunu ve 1983'te Delhi Üniversitesi'nde yüksek lisansını tamamladığını söylüyor.
'Kamu yararı yok'
Hükümeti temsil eden Başsavcı Tushar Mehta, geçen ayki duruşmalarda, 'üniversitenin bu bilgileri ifşa etmeye zorlanmaması gerektiğini' savundu.
'Başbakan'ın eğitim dereceleriyle ilgili bilgilerin göreviyle hiçbir ilgisi olmadığında' ısrar eden Mehta, "Demokraside göreve seçilen kişinin doktora yapması ya da okuma yazma bilmemesi fark etmez. Bu konuda kamu yararı da yoktur. Ama özel hayatı etkilemektedir" diyerek ekledi:
Birinin çocukça ve sorumsuz merakını gidermek için bilgi vermemiz istenemez.
Kejriwal'ın avukatı ise seçimlerde adaylık formlarının eğitim niteliklerini listelediğine dikkat çekerek "Mezuniyet belgesi istiyoruz, not karnesi değil" dedi.
Başbakanlık için eğitim şartı aranmıyor
Sınıf, etnsite, din ve mezhep açısından çok büyük çeşitlilik arz eden Hindistan'da eşitlik adına başbakanlık için eğitim niteliği aranmıyor. Sadece Hindistan vatandaşı ve parlamentonun alt veya üst kanadına seçilmiş olma şartı koşuluyor.
Başbakanların diploma koleksiyonu olageldi
Ancak bağımsızlıktan 2014'e dek gelmiş geçmiş başbakanların hemen hepsinin üniversite mezunu ve hatta doktora yapmış olması gibi bir özelliği var. Muhalefet, Hindu milliyetçisi Modi'nin de aynı niteliklere sahip olma iddiasının 'yalan' olduğu görüşünde.
Mayıs 2024 genel seçimlerine dek bu aydan itibaren 13 eyalette seçimlere gidecek Hindistan'da, Kejriwal'ın Aam Aadmi Partisi, mitingler düzenlemenin yanısıra 22 eyaleti Modi'nin eğitim durumunu sorgulayan ve başbakan ile onun Bharatiya Janata Partisi'ni (BJP) 'diktatörlükle' suçlayan posterlerle donatmakla meşgul.