ABD ile Çin arasındaki küresel rekabetin ana sahnelerinden olan biri olan ve Batı'nın Rusya yaptırımlarının neden olduğu küresel ekonomik krizden ağır darbe yiyen Afrika ülkeleri, özellikle enerji ithalatında kullandıkları Amerikan dolarının Fed'in faiz artırımları eşliğinde yükselişinin acısını çekiyor.
Nitekim Afrika'nın motor ülkelerinden Kenya, muhalefetin geçen yıl seçimlerin çalındığı iddiasının yanısıra hükümetin hayat pahalılığı krizini çözememesi nedeniyle düzenlediği protestolarla sarsılıyor. Kenya Devlet Başkanı William Samoei Ruto'nun Nairobi Borsası'nda yaptığı konuşmada 'dolar biriktiren yurttaşlara ellerindeki dolarlardan kurtulmalarını tavsiye ettiğini' gösteren video ise bir hafta içinde sosyal medyada viral oldu.
'ABD doları yerine Kenya şiliniyle ödeme yapılacak'
Geçen hafta borsadaki bir halka arz töreninde yaptığı konuşmada, 'petrol ithalatçılarının emtiaları ABD doları yerine Kenya şilini kullanarak satın almalarına izin verecek düzenlemeyi tamamladıklarını' duyuran Devlet Başkanı William Ruto, 'gelecek haftalarda döviz talebinin azalmasını sağlayacak önlemler aldıklarından, dolar biriktiren varlıklı kişilerin yakında zarara uğrayacağı' uyarısını yaptı.
Ayda 500 milyon dolarlık yakıt ithalatı
Kenya'nın yıllık ithalat faturasının yüzde 30'unu petrol ithalatı oluşturuyor. Sektörün mazot, benzin, gazyağı ithal etmek ve ülkenin bu ürünlere yönelik artan talebini karşılamak için her ay yaklaşık 64 milyar Kenya şilini, yani 500 milyon ABD dolarına ihtiyacı var.
Ruto, "Akaryakıt sektörümüzde piyasa odaklı bir anlaşmayı yeni tamamladık. Anlaşma sayesinde Kenya'nın tüm yakıt ihtiyacı 6 aylık ertelenmiş bir krediyle karşılanacak. Bu da piyasadan her ay 500 milyon dolarlık talebi ortadan kaldıracak" diyerek (videoda 1:21:40'dan itibaren) şöyle devam etti:
Dolar biriktirenlerin kısa süre sonra zarara uğrayabilecekleri konusunda size ücretsiz bir tavsiye veriyorum. Yapmanız gerekeni yapsanız iyi olur, çünkü bu piyasa birkaç hafta içinde farklı olacak.
Hükümetten güvence
"Ve bu yüzden Kenya'da dolara erişimde zorluklarla karşılaşanlara, gelecek birkaç hafta içinde doların mevcudiyetinin çok farklı olmasını sağlamak için adımlar attığımıza dair güvence vermek istiyorum. Çünkü artık şirketlerimiz yakıt için Kenya şilini cinsinden ödeme yapacak" diye altını çizen Ruto, "Artık her ay dolar peşinde koşmayacaklar. Getirisini dolar olarak gerçekleştirmek isteyenlerin üzerindeki yükün hafifletilmesini sağlamak için hükümet olarak üzerimize düşeni yaptık" diye ekledi.
Biden'ın 'demokrasi davetlisi'
3 kişinin öldüğü Kenya'daki protestolarla ilgili ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan ikaz geldi:
"Siyasi liderleri, protestocuları ve tüm tarafları şiddetten ve şiddeti kışkırtabilecek söylemlerden kaçınmaya teşvik ediyoruz. Hükümetin güvenlik güçlerini kamu güvenliğini ve mülkiyeti korurken itidalli hareket etmeye çağırıyoruz. İfade ve örgütlenme özgürlüğü ve barışçı toplanma hakkı demokrasinin temel ilkeleridir."
Washington'ın son yıllarda 'demokrasiye bağlılığını' övdüğü Kenya, bu hafta ABD Başkanı Joe Biden'ın 'artan otoriterliğe karşı koyma' gerekçesiyle düzenlediği 'Demokrasiler zirvesinin' davetlilerinden.