Çin şirketi ByteDance'in kısa video paylaşım platformu Douyin'in yabancı ülkelerde hizmet veren kolu TikTok'un CEO'luğuna Mayıs 2021'de getirilen Shou Zi Chew, ABD Kongresi'nin sorularını yanıtladı.
Temsilciler Meclisi'nin Enerji ve Ticaret Komisyonu'ndaki Demokrat ve Cumhuriyetçi milletvekillerinin soruları, TikTok'un veri gizliliği uygulamaları ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) liderliğindeki Çin hükümetiyle olası bağlarına odaklandı.
İşte 5.5 saat süren soru cevap seansının en öne çıkan 6 tartışması:
1) 'Bizim bu laflara karnımız tok'
TikTok'un ABD'li kullanıcıları hakkındaki bilgileri Çin hükümetiyle paylaşmadığını ve bunları daha fazla korumaya yönelik çabalarını artırdığını anlatan Chew, platformun Çin merkezli ana şirket ByteDance üzerinden ÇKP ile işbirliği yaptığı iddiasını yalanladı.
"Çin hükümetinin talebi üzerine içerik geliştirmiyor ya da kaldırmıyoruz... Çinli hükümet yetkilileriyle herhangi bir görüşmem olmadı" diyen Chew, ByteDance'in üst yöneticilerinin ÇKP ile bağlantılı olup olmadığına dair sorularu, "İşle ilgili muhatap olduğum kişilerin siyasi eğilimlerini bilmediğimden, bu ifadeyi doğrulayamıyorum" diye yanıtladı.
'Çin hükümetinin Amerikalıların verilerine erişimine dair hiçbir kanıt görmediğini' belirten Chew, FBI Direktörü'nün TikTok'un Çin hükümeti tarafından kontrol edildiğine yönelik görüşünün hatırlatılması üzerine şu karşılığı verdi:
Bence varsayımsal ve teorik risklere işaret ediyor. Bu konuda herhangi bir kanıt göremedim. Kanıtlar hakkında konuşabileceğimiz tartışmaları sabırsızlıkla bekliyorum.
Ancak Chew'un savlarına şüpheyle yaklaşan milletvekilleri, TikTok'un veri gizliliği uygulamaları ve Çin'le bağları hakkında soru sormakta ısrar ederken, Komisyon Başkanı Carthy McMorris Rodgers şöyle çıkıştı:
TikTok, defalarca daha fazla kontrol, daha fazla gözetleme ve daha fazla manipülasyon yolunu seçti. Platformunuz yasaklanmalı. Bugün bu sonuçtan kaçınmaya yönelik her şeyi söylemenizi sizden beklerim, sanki TikTok'un yaptıklarından yüzde 100 siz sorumluymuşsunuz gibi. Bizim bu laflara karnımız tok.
Bunun üzerine ABD Kongresi'nin kapsamlı federal veri gizliliği yasası çıkarmaya yönelik çabalarının TikTok tarafından desteklendiğini belirten Chew, 'milletvekillerinin dile getirdiği endişelere ülke çapında yasak dışında çözümler bulunmasının mümkün olduğunu' vurguladı.
2) Çin şirketi mi, ABD'lileri gözetliyor mu?
Kaliforniya eyaletinin Demokrat milletvekili Tony Cardenas, Chew'a TikTok'un Çin şirketi olup olmadığını sordu. CEO, 'TikTok'un doğası gereği küresel olduğunu, Çin anakarasında faaliyette bulunmadığını, kendisinin Singapurlu olduğunu, şirket merkezinin Çin'de değil, Singapur ve Los Angeles'ta bulunduğunu' anlattı.
Florida eyaletinin Cumhuriyetçi milletvekili Neal Dunn'ın platformun bağlı olduğu ByteDance şirketinin 'ABD yurttaşları hakkında casusluk (gözeteme) yapıp yapmadığı' sorusuna, Chew, "Bunu 'casusluk' şeklinde tanımlamanın doğru olduğunu düşünmüyorum" yanıtını verdi.
3) Teksas projesi
Milletvekillerinin bu konuyla ilgili bastırması üzerine Çin'de hala bazı ABD verilerinin mevcut olduğunu kabul eden Chew, tüm ABD verilerini Amerikan şirketi Oracle'ın gözetimi altında depolayacak olan Teksas projesi adlı politikaya atıfta bulundu. Ancak 1.5 milyar dolarlık proje henüz tam olarak faaliyete geçmediğinden, Çin'deki ByteDance mühendislerinin verilere erişimi olduğunu doğruladı:
Biz küresel birlikte işlerliğe yaslandığımızdan Çinli mühendislerin verilere erişimi var.
Milletvekilleri, Çin'deki mühendisler veri elde edebiliyorsa, Çin hükümetinin de bunlara erişebileceğini varsaymak gerektiğinde ısrar ederek karşılık verdi.
Kaliforniya eyaletinin Cumhuriyetçi milletvekili Jay Obernolte, ikna olmadıklarının altını çizdi:
Texas Projesi diye önerdiğiniz şeyin, bize ihtiyacımız olan güvenceleri sağlayacak teknik kapasiteye sahip olmadığından endişeleniyorum.
4) 'Cambridge Analytica'yı ne çabuk unuttunuz'
TikTok CEO'sunun komisyonun saldırılarına etkili şekilde geri püskürttüğü ender bir an da yaşandı. Chew, TikTok'un kullanıcı verileriyle ne yaptığı konusunda sıkıştırılırken şöyle çıkıştı:
Kusura bakmayın, Amerikan şirketlerinin verilerle ilgili çok iyi bir sicili yok… Sadece Facebook ile Cambridge Analytica'ya bakmanız yeter.
Cambridge Analytica, Facebook'tan Meta'ya* dönüşen Amerikan sosyal medya şirketinin karıştığı veri gizliliği ihlali skandalının merkez üssünde bulunan Britanyalı özel siyasi danışmanlık firmasıydı. Alışkanlıklarını inceleyerek 2016 ABD seçimlerinde oy kullanma tercihlerini etkilemenin yolunu bulmak için 87 milyon Facebook abonesinden veri toplayıp kullanmıştı.
5) Gençlerin güvenliği
TikTok'un genç kullanıcılarının güvenliğini de gündeme getiren milletvekilleri, uyuşturucuyla ilgili içeriğin yayıldığı ve gençlerin çevrimiçi kolayca tehlikeli maddeler satın almalarına olanak tanındığına dair raporlara atıfta bulundu.
'Bu tür içeriklerin TikTok politikasına aykırı olduğunu ve tespit edildiğinde kaldırıldığını' aktaran Chew, şunları söyledi:
Bunu çok ciddiye alıyoruz. Sektör çapında karşılaşılan bu zorluğun üstesinden gelmek için elimizden geldiğince yatırım yapıyoruz. Kullanıcıların TikTok deneyiminin çoğunluğunu temsil ettiğini düşünmüyoruz, ancak olabiliyor.
Dünya çapında milyarlarca telefona indirilmiş bulunan TikTok'la ilgili Washington merkezli Pew Araştırma Merkezi'nin anketinde ABD'de 13-17 yaş arası kişilerin yüzde 67'si uygulamayı kullandığını ve bu yaş grubunun yüzde 16'sı uygulamayı 'neredeyse sürekli kullandığını' söyledi.
6) Chew'un çocukları TikTok kullanıyor mu?
Demokrat milletvekili Nanette Barragan'ın "8 yaşındaki çocuğunuzun neden TikTok kullanmasına izin vermiyorsunuz" sorusu üzerine Chew, 'çocuklarının 13 yaşından küçükler için TikTok sürümünün bulunmadığı Singapur'da yaşamalarından ötürü platformu kullanmadıkları' yanıtını vererek ekledi:
Uygulamanın çocuk versiyonunun bulunduğu Amerika'da olsalardı çocuklarımın kullanmasına izin verirdim.
ABD'deki yasakların son durumu
Halihazırda Çin hükümetinin kullanıcı verilerine erişiminin olduğu iddiası üzerinden güvenlik endişeleri gerekçesiyle ABD'deki eyaletlerinin yarısından fazlasında hükümet cihazlarında TikTok kullanımı yasaklanmış durumda.
Buna ek olarak, ABD Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu, ulusal güvenliğe tehdit olarak görülmesi halinde TikTok veya başka herhangi bir yabancı uygulamanın ABD hükümeti tarafından ülke çapında yasaklamasına imkan verebilecek bir yasa tasarısını onayladı.
* Meta/Facebook aşırılık yanlısı bir örgüt olarak Rusya'da yasaklı.