ABD'nin yüksek teknoloji devlerinden olan Microsoft kurucusu Bill Gates, yayımladığı "Yapay zeka çağı başladı" başlıklı 7 sayfalık makalede yapay zekanın gelişimin onlarca yılın en önemli teknolojik ilerlemesi olduğunu vurguladı.
Yüksek teknolojinin yapay zeka yarışları
Makalenin zamanlaması manidar oldu. Gates'in halihazırda danışmanlık yaptığı Microsoft'tan ocak ayında milyarlarca dolarlık yatırım alan OpenAI tarafından geliştirilen sohbet robotu (chatbot) Chatgpt hızla popülerleşti. Chatgpt ve Microsoft'un Bing'ine rakip olarak Google da Bard'ı çıkardı. OpenAI ise yapay zeka modelinin yeni aşaması GPT-4'ü duyurdu.
'İnternet ve cep telefonu kadar elzem'
Gates, 'yapay zekanın mikroişlemci, kişisel bilgisayar, internet ve cep telefonu kadar temel hale geldiğine' dikkat çekerek "İnsanların çalışma, öğrenme, seyahat etme, sağlık hizmeti alma ve birbirleriyle iletişim kurma şeklini değiştirecek" dedi.
A seviye sınavında üstün başarı
2016'dan beri OpenAI ile görüştüğünü belirten Microsoft kurucusu, 2022'de OpenAI ekibine yapay zekayı -A seviye sınavına eşdeğer- İleri Yerleştirme Biyoloji Sınavı'nı geçebilecek şekilde yetiştirmeleri, ama bu sırada biyoloji sorularını cevaplamak için özel eğitimden geçirmemeleri konusunda meydan okuduğunu aktardı.
Hasta çocuklu babaya çok düşünceli mektup
"Birkaç ay sonra sonuçları açıkladılar, neredeyse mükemmel bir puan almıştı, 50'den sadece bir isabet eksikti" diyen Gates, sınavdan sonra yapay zekadan hasta çocuğu olan bir babaya mektup yazmasını istediğini söyleyerek ekledi: "Muhtemelen odadaki çoğumuzdan çok daha düşünceli bir cevap yazdı."
'GUI'den bu yana teknolojideki en önemli ilerleme'
O anki hissiyatını "Grafik kullanıcı arayüzünden (GUI) bu yana teknolojideki en önemli ilerlemeyi gördüğümü biliyordum" sözleriyle aktardı.
Kişinin yalnızca metin gösteren ve yazılı komutlar gerektiren ekran yerine görüntüler ve simgelerle etkileşime girmesine izin veren GUI'nin geliştirilmesi, 1980'lerde Windows ve Mac OS işletim sistemlerine yol açarak bilgi işlemin önemli bir parçası haline geldi.
'Riskleri de çok'
Yapay zeka teknolojisinin benzer gelişmelere yol açacağına inandığını dile getiren Gates, insanlar tarafından kötüye kullanılması ya da zamanla geliştikçe kendi hedeflerini oluşturabilecek süper zeki veya güçlü yapay zeka olasılığı dahil olmak üzere riskler bulunduğunu kabul ederek, hükümetleri 'riskleri sınırlamak' için endüstriyle birlikte çalışmaya çağırdı.
'İşyeri, sağlık hizmetleri ve eğitimde pek çok görevi yerine getirecek'
Aşılama faaliyetleriyle öne çıkan ve Kovid pandemisinde komplo teorilerinin vazgeçilmez kahramanı olan Bill & Melinda Gates Vakfı'nın Eşbaşkanı, yapay zekanın 'hem çalışma üretkenliğini artırmak için bir araç olarak nasıl kullanılabileceği hem de işyeri, sağlık hizmetleri ve eğitimde küresel eşitsizlikleri iyileştirmeye nasıl yardımcı olabileceğine' ilişkin düşüncelerini paylaştı.
'Yöneticiye yardımcı olacak beyaz yakalı çalışan'
'Çeşitli görevlerde size yardımcı olmaya hazır bir beyaz yakalı çalışan' olarak tasvir ettiği yapay zekanın çalışan üretkenliğini artırmak için dijital kişisel asistan olarak kullanılabileceğini, Microsoft Office gibi dijital çalışma araçlarına entegre edilen yapay zekanın e-postaları yönetmeye ve yazmaya yardımcı olabileceğini, şirketler ve sektörler hakkında geniş bilgi ve verilerle donatılmış yapay zekanın oluşturacağı kişisel temsilcilerin çalışanların iletişim kurma kaynağı da olabileceğini sıralayan Gates, şu vurguyu yaptı:
Bilgi işlem gücü ucuzladıkça, GPT'nin fikirleri ifade etme yeteneği, çeşitli görevlerde size yardımcı beyaz yakalı bir çalışana sahip olmak gibi olacak.
'Çoğu insanın asla doktor yüzü göremediği ülkelere lazım'
Özellikle eğitim ve sağlık hizmetlerinde başvurulacak yapay zeka teknolojisinin 'hayat kurtarabileceğinin' altını çizen Microsoft kurucusu, "Özellikle 5 yaşından küçük çocuk ölümlerinin büyük çoğunluğunun gerçekleştiği yoksul ülkeler için önemli olacak" dedi. 'Çoğu insanın asla doktor yüzü göremediği bu ülkelerde yapay zekanın sağlık çalışanlarının daha üretken olmasına yardım edeceği' manzarasını çizdi.
'Yoksul çocukların eğitimde geri kalmamasını sağlayacak'
'Yapay zekanın bir öğrencinin öğrenme stiline göre uyarlanmış içerik sunarak ve tek tek öğrencileri neyin motive ettiğini ve konulara ilgilerini kaybetmelerine neden olduğunu öğrenerek 5-10 yıl içinde eğitimi dönüştürebileceğini' tahmin eden Gates, 'dersleri planlamaya yardım ederek ve öğrencilerin sınıf konularını kavrayışını değerlendirerek öğretmenlere de yardımcı olabileceğini' öngördü.
Yoksul ailelerin çocuklarının eğitimde geri kalmaması için 'yapay zekanın ABD'deki ve dünya genelindeki düşük gelirli okullar için eşit derecede erişilebilir hale getirilmesini' öneren Gates, öğretmenlerin sınıfta GPT gibi yeni teknolojileri kullanan öğrencilere uyum sağlamak zorunda kalacaklarına dikkat çekti.
'Eşitsizliği azaltmak için kullanılabilir'
Ancak bunların gerçekleşmesi için yapay zeka teknolojisinde hedef gözeten yaklaşım gerektiğini belirtti:
"Piyasa güçleri doğal olarak en yoksullara yardımcı olan yapay zeka ürünleri ve hizmetleri üretmeyecek. Bunun tersi daha olasıdır."
"Güvenilir finansman ve doğru politikalarla hükümetler ve hayır kurumları, yapay zekanın eşitsizliği azaltmak için kullanılmasını sağlayabilir."
"Tıpkı dünyanın en parlak insanlarının dünyanın en büyük sorunlarına odaklaması gibi, dünyanın en iyi yapay zeka teknolojilerini de en büyük sorunlara odaklamamız gerekecek. "