Kahramanmaraş merkezli deprem silsilesi Türkiye'nin yanısıra Suriye'yi de vururken, TSK ile ÖSO'nun kontrolündeki bölge, Nusra'nın (HTŞ) başını çektiği cihatçıların kontrol ettiği İdlib bölgesi ve Suriye hükümetinin kontrolündeki bölge ağır yaralı. Ancak ABD ve AB'nin 2011'den beri Suriye hükümetine uyguladığı ve giderek ağırlaştırdığı yaptırımlar nedeniyle Suriye'nin çok büyük bölümüne Batılı ülkelerden yardım gitmiyor.
Suriye Dışişleri Bakanlığı'nın BM üyesi tüm devletlere yardım göndermeleri çağrısı yapması ve yardımları alabilmek için her türlü kolaylığı göstereceğini açıklamasının ardından Suriye Kızılayı'nın ABD ve AB'yi yaptırımları kaldırıp yardım göndermeye çağırmasını müteakip Lübnan hükümeti devreye girdi. Lübnan Ulaştırma Bakanlığı, yaptırımlara takılmaktan çekinenler için liman ve havaalanlarını açtığını, Suriye için indirilecek yardımlardan ücret ve vergi almayacağını açıkladı.
Dün AB Komisyonu'nun Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Janez Lenarcic'in Şam'ın AB'ye resmen yardım talebiyle başvurduğunu söylemesine rağmen pazartesi sabaha karşı meydana gelen depremden beri AB'den tık yok.
DSÖ'den tıbbi yardım gelecek mi?
Bugün Suriye Sağlık Bakanı Dr. Hasan Gabbaş, Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) binlerce yaralıyı tedavi için acil ihtiyaç duyulan tıbbi yardımları tedarik etmesi çağrısı yaptı. Çağrı, Şam'ı ziyaret eden DSÖ Doğu Akdeniz Direktörü Ahmed el Mandhari ile görüşme sırasında geldi. Suriye devlet televizyonuna göre Mandhari, DSÖ'nün Suriye'ye depremin etkilerini atlatmasına yardımcı olacak her türlü desteği vereceğini vaat etti.
Suriye meclisi de bir bildiri yayımlayarak uluslararası topluma 'Suriye halkına uygulanan haksız kuşatma ve tek taraflı zorlayıcı önlemlerin derhal ve ivedilikle kaldırılması' çağrısında bulundu. Özellikle ABD ve Batılı ülkelere yaptırımları derhal geri çekmeleri için çağrı yapılması istenen bildiride deprem yardımı talep edildi.
Savaş ve yaptırımların üstüne deprem
Binlerce ölü ve yaralının yanısıra çok sayıda ailenin yaşadıkları bölgelerden göç etmesi, binlerce bina, ev, tesis ve altyapının yıkılması ve hayati hasarlara dikkat çekilen bildiride, 'Suriye’nin 11 yıldan fazla bir süredir amansız bir terör savaşına, tek taraflı bir ekonomik ablukaya ve Suriye vatandaşlarının yaşamının ekonomik, sosyal, sağlık, eğitim ve yaşam yönlerini içeren haksız zorlayıcı önlemlere maruz kaldığı' hatırlatıldı. Bütün bunların sonucu deprem trajedisinin etkilerini giderme çabalarının sekteye uğradığı belirtildi.
'Saldırdınız, ablukaya aldınız, geçim araçlarını ellerinden aldınız'
ABD'nin Suriye'yi vuran depremin ardından Şam'a yaptırımları kaldırması için bir çağrı da Çin'den geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, "Yıllarca süren savaş ve kargaşanın üstüne gelen yıkıcı depremler, Suriye'yi korkunç bir insani kriz içinde bıraktı. ABD'nin sık sık düzenlediği askeri saldırılar ve uyguladığı sert ekonomik yaptırımlar, büyük sivil kayıplara neden oldu ve Suriyelilerin geçim araçlarını ellerinden aldı" diyerek ekledi:
"Felaketin ardından ABD, jeopolitik saplantıları bir kenara bırakmalı ve Suriye'ye insani yardımın kapılarını açmak için Şam'a yönelik tek taraflı yaptırımları derhal kaldırmalı."
'Petrol yağması, buğday talanı'
ABD güçlerinin Suriye'nin enerji kaynaklarını çalıp götürmeye devam ettiğine de dikkat çeken Mao, “Biz konuşurken, ABD birlikleri Suriye'nin petrol üreten bölgelerini işgal etmeye devam ediyor. Suriye'nin petrol üretiminin yüzde 80'inden fazlasını yağmaladılar ve Suriye'nin tahıl stokunu kaçırıp yaktılar. Bütün bunlar Suriye'deki insani krizi daha da kötüleştirdi" vurgusunu yaptı.
ABD merkezli Arap Amerikan-Ayrımcılıkla Mücadele Komitesi de Washington'a Suriye yaptırımlarını kaldırması çağrısı yaptı.
Ancak Biden yönetimi, ekonomik yaptırımları askıya almayı değerlendirmeyi bile reddetti.
Suriye Kızılayı: Ağır makine ve ekipman sıkıntısı çekiyoruz
Suriye'de çok sayıda kişi enkaz altında kalırken, Suriye Kızılayı Başkanı Halid Hububati "Ağır yaptırımlardan kaynaklanan engeller nedeniyle tahliye süreci ve kurtarma operasyonları kısıtlanmıştır. Enkazları kaldırmak için ağır makine ve ekipman sıkıntısı çekiyoruz” açıklamasını yaptı. Hububati, 'ABD yaptırımlarının yardım çabalarının önündeki en büyük engeli oluşturduğunu' belirtti.
BM: Deprem yardımlarına siyaset karışmasın
BM'nin depremden sonra yeniden başlayan Türkiye üzerinden Suriye'nin kuzeyine yardımları bugün 6 TIR'lık konvoy halinde Kaide kolu Heyet Tahrir üş Şam (HTŞ) kontrolündeki İdlib'e vardı. Bunun depremden önce planlanan insani yardım olduğu, devamında deprem yardımının da gönderileceği belirtildi.
BM'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, BM'nin Suriye'nin kuzeyine hem Türkiye hem de Şam üzerinden yardım göndereceğini söyledi. Pedersen, bölgenin son yüzyılda gördüğü en ağır depremle ilgili yardımların 'siyasileştirilmemesi gerektiği' ifadesini kullandı.