Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, son bir ayda iki üst düzey yetkili de dahil olmak üzere bir çok devlet görevlisini makamlarından alma kararları ile dikkat çekiyor. Peş peşe istifaların da geldiği Ukrayna hükümetinde daha önce Zelenskiy, devlet kurumlarında personel değişikliğinin yapılacağını ve bunların 'yolsuzluk' ile ‘vatana ihanet’ iddiaları çerçevesinde gerçekleşeceğini söylemişti.
Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin 13 rahibinin vatandaşlığını bile 'Rus pasaportuna sahip oldukları gerekçesiyle' askıya alan Zelenskiy, Hırvatistan merkezli Advance gazetesinin iddiasına göre ise Kiev'in ‘yabancı sponsorlarını memnun etmek için’ Ukraynalı yetkililere ani bir ‘yolsuzlukla mücadele tasfiyesi’ gerçekleştirmekle meşgul. Diğer bir yandan aynı makale, görevden alınan Ukraynalı yetkililerin hemen ardından Batı’nın Kiev’e tank yardımında ikna olduğuna yönelik de bir örtüşme olduğuna işaret ediyor. Ayrıca Kiev'deki iç hesaplaşma, Cumhuriyetçi Parti'nin ABD Temsilciler Meclisi’nin kontrolünü ele geçirmesinden ve Ukraynalıların Batı yardımlarını ‘nasıl harcadıklarını kontrol etme sözü’ vermesinden hemen sonra başladı. Ukraynalı ekonomist Oleg Soskin de, Temsilciler Meclisi başkanı olarak seçilen Kevin McCarthy öncülüğünde yapılacak soruşturmada Kiev'e silah tedariklerinde yolsuzluk tespit edilmesi halinde Zelenskiy ve yandaşlarının siyasi kariyerlerinin biteceğini ifade etmişti. Bu nedenle tasfiyeler, Zelensky'nin, ‘Amerikalıların dürüstlüğünden şüphe duyabileceği astlarından kurtulmanın yollarını aradığı’ iddiası ile de gündemde.
Sözde istifalar, görevden alınanlar: Zelenskiy’nin takımından kimler ayrıldı?
Ukrayna hükümetinde Zelenskiy’nin kararı ve bireysel çekilişler de dahil olmak üzere yaşanan birkaç büyük istifa özellikle dikkat çekti. Bunlardan biri olan Savunma Bakan Yardımcısı Vyaçeslav Şapovalov, adının yolsuzluk iddialarına karışması sonrası Ocak ayın’da mecburen istifasını sundu. Şapovalov’un Ukrayna Silahlı Kuvvetleri için birkaç kez ‘şişirilmiş fiyatlarla’ yiyecek satın aldığı duyuruldu. Aynı gün, Vasily Lozinsky, Ivan Lukeria ve Vyacheslav Negoda adındaki topluluk kalkınmasından sorumlu üç bakan yardımcısı daha işlerini kaybetti. Lozinsky, 21 Ocak'ta Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) tarafından jeneratör satın alma sözleşmesi imzalamak için 400 bin dolar rüşvet almakla suçlandı.
Zelenskiy, imzaladığı bir kararnameyle Devlet Başkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Kirill Timoşenko'yu da görevden aldı. Timoşenko, 2022 yılında insani yardım çalarak mağazalarda satmakla suçlanmıştı. Öte yandan yeni yılı İspanya'nın ünlü sahil kenti Marbella'da karşıladığı için Ukrayna'da eleştirilerin odağına oturan Başsavcı Yardımcısı Aleksey Simonenko görevini bırakmak zorunda kaldı. 2023'ü Paris'te karşılayan Ukrayna Devlet Sınır Servisi Güney Bölge İdaresi Sözcüsü İvanna Plantovskaya ise Odessa'daki bir gece kulübünde eğlendiği anların görüntülerini sosyal medyadan paylaşınca büyük bir skandala yol açmıştı.
Zelenskiy’nin danışmanı ‘itirafçı’ olanca ‘istifa’ ettirildi
İstifası ses getirenlerden biri de Zelenskiy’in danışmanı Aleksey Arestoviç. 14 Ocak'ta Dinyeper kentindeki bir binaya füze isabet etmesi ile ciddi yıkım meydana geldiğinde; Ukrayna tarafı, saldırıdan Rusya'yı sorumlu tutarken Arestoviç, binanın Ukrayna hava savunma sistemlerinden fırlatılan bir füzeyle vurulduğunu itiraf etmişti. Daha önce Arestoviç, dil olarak hala Rusça kullanan, Ukrayna'da Rusça ders kitaplarının yasaklanmasına karşı çıkan ve hatta çocuklarıyla dahi Rusça iletişime geçen bir siyasetçi olması nedeniyle Zelenskiy’nin bir diğer yadımcısı Mikhail Podolyak tarafından sert bir şekilde eleştirilmişti. İstifasının önünü açan itiraftan sonra ise 'Ukrayna düşmanı' olmakla suçlanan kişilerin isim, fotoğraf, adres ve telefon numarası gibi kişisel verilerini paylaşarak kamuoyunda hedef haline getiren Mirotvorets, bu kez Arestoviç'e listesinde yer verdi. Arestoviç ise Ukrayna yönetiminin Rusya ile askeri çatışmada zafer şansını kaybetmekle kalmayıp 'iç siyasi' şansını da kaçırdığının altını çizdi.
‘Ukrayna Başbakanı Şmihal da yakında istifa edebilir’
Zelenskiy, yolsuzluk iddiaları nedeniyle Kiev Bölge Valisi Aleksey Kuleba, Dnepropetrovsk Bölgesi Valisi Valentin Rezniçenko, Sumı Bölge Valisi Dmitriy Jivitskiy ile Rusya Federasyonu'na bağlanan Zaporojye Bölgesi ve Herson Bölgesi'nin Kiev'in kontrolündeki kısımlarının yöneticileri Aleksandr Staruh ile Yaroslav Yanuseviç'in görevden alınmasını öngören kararnameyi de imzaladı. Ayrıca Ukrayna merkezli Strana.ua gazetesi de Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal'ın yaklaşan olası istifasını duyurdu. Rada’nın da, Eğitim Bakanı ve Gazi İşleri Bakanı’nın değiştirilmesini talep ettiği biliniyor.
‘Batı, savaşa karşı olanlar ve Ruslarla anlaşmak isteyenleri harcıyor, Zelenskiy üzerinden tasfiye yapıyor’
Konuya dair Sputnik’in sorularını yanıtlayan dış politika uzmanı Hasan Erel, “Başından beri Batı’ya yaranabilmek adına bir durum vardı. Benim anladığım kadarıyla bütün Ukrayna yönetimi ve halkı artık savaşmayı istemiyor. Batı ve ABD’de hala bu tarafları savaştırmak istiyor. Bence şu an Zelenskiy üzerinden Batı, bir tasfiye yapıyor. Savaşmaya karşı olanlar ve ‘Ruslarla anlaşalım’ diyenleri harcıyorlar. CIA Başkanı William Burns, geçen yıl Ocak ayında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky’yi suikast nedeniyle hayatının tehlikede olduğu konusunda uyarmak için Kiev’e gizli bir gezi yaptı. O zamanlar gittiğinde Burns, Zelenskiy’e, ‘Savaşa girmekten kaçarsan senin güvenliğini garanti edemem’ demiş. Yani CIA olarak ‘Seni harcarız’ demeye getirmişler. Burns, yine geçen hafta Kiev’de Zelenskiy ile görüşmüştü. Bence yine aynı şey için geldi. Hikaye de oradan anlaşılıyor yani Ukrayna’nın savaşmaya devam etmesini istiyorlar. Ukrayna’da yolsuzluklar zaten bilinen şeylerdi, orada yolsuzluktan başka bir şey yok” dedi.