AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı (ACER), doğalgaza tavan fiyat uygulanmasına yönelik 'gaz piyasası düzeltme mekanizmasının' AB enerji piyasaları ve enerji arzına etkilerine ilişkin ön raporunu yayımladı.
Raporda, doğalgaza tavan fiyat yönetmeliğinin vatandaşları ve ekonomiyi aşırı yüksek gaz fiyatlarına karşı korumak için bir mekanizma kurduğu, bunun AB ülkelerinde gaz fiyatlarını sınırlamak amacıyla Birlik borsalarında işlem gören belirli finansal türevlere limit getirdiği anımsatıldı.
Planlanan tavan fiyatın bugüne kadar AB gaz piyasaları üzerinde bir etkisi olmadığına dikkat çekilen raporda, ACER'in mekanizmayla açık ve doğrudan ilişkilendirilebilecek önemli olumlu veya olumsuz etki tespit etmediği belirtildi.
Raporda, mekanizmanın doğal gaz fiyatlarının 2022'nin ikinci yarısına oranla çok düşük olduğu bir zamanda yürürlüğe gireceği anımsatılarak, ACER'in 2023'ün ilk haftalarındaki pazar dinamiklerini, tavan fiyat mekanizması düzenlemesinin onaylanmasının doğrudan veya dolaylı bir etkisi olduğu sonucuna varamadığı kaydedildi.
Mekanizmanın gelecekte finans ve enerji piyasalarında etkileri olabileceği ifade edilen raporda, ACER ve Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi'nin (ESMA) piyasa gelişmelerini izlemeye devam edeceği belirtildi.
Tavan fiyat uygulaması
AB ülkeleri, aralık ayında piyasalardaki gaz fiyatlarına 'tavan fiyat' olarak bilinen bir düzeltme mekanizmasının 15 Şubat'ta yürürlüğe girmesi konusunda anlaşmıştı.
Tavan fiyat, Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF'de işlem gören vadeli gaz kontratının 3 iş günü boyunca 180 euro'yu aşması ve aynı dönemde Avrupa'da sıvılaştırılmış doğalgazın (LNG) megavatsaat fiyatının küresel piyasaların 35 euro üzerine çıkması durumunda yürürlüğe girecek.
Öte yandan, TTF'de işlem gören vadeli gaz kontrat fiyatı, ağustosta megavatsaat başına 340 euro'ya kadar çıkarken bugün ise 61.5 euro'dan işlem görüyor.