Trendyol Go kuryeleri düşük ücret zammını protesto etmek amacıyla kontak kapatma eylemi gerçekleştirdi. Trendyol Go işçisi Anıl Alkan, esnaf kuryeliğin zorluklarını, yapılan zammı, kurumun işçilere dair görüşünü ve eylemin boyutunu Radyo Sputnik’te Ali Çağatay’la Seyir Hali programında anlattı.
Alkan, Trendyol’un esnaf kurye sistemi ile sorumluluktan kaçtığı görüşünü “Biz Trendyol’da esnaf kurye olarak çalışıyoruz. Esnaf kurye modeli diye bir sistem var. Esnaf kurye modelinde bir algı var, sanırsın Beşiktaş sahilinde lokantamız var. 15-20 bin lira para kazanılıyor gibi geliyor. Ama öyle bir dünya yok. Trendyol başta olmak üzere esnaf kurye modeli ile çalışan birçok firmada bunu reklam olarak yansıtıyor ama böyle bir ortaklık yok. Çünkü bize her seferinde ‘Siz bizim ortağımızsınız. Kendi işinizin patronusunuz’ diye söylüyorlar. Bunu da her platformda bu şekilde anlatıyorlar. Fakat bu ortaklık lafta kalıyor. Bunu bir sorumluluktan kaçmak üzerine yapıyorlar” diye ifade etti.
‘Kaza halinde Trendyol beş kuruş para vermiyor’
Kullandıkları aracın girdi maliyetini kendilerinin karşıladığına dikkat çeken Alkan, güvencelerinin olmadığını “Bu bir bakıma modern kölelik sistemi haline gelmiş durumdadır. Vergiyi veren ve motosikletin benzinini alan bizleriz. Kaza ve bela halinde Trendyol beş kuruş para vermiyor, hiçbir sorumluluğu yok. Bütün çalıştığı mağazalarda payı en son yüzde 37-40’a kadar da çıkmış. Yarı yarıya bir komisyon alıyor. İki buçuk yılda yüzde 400 gibi bir büyümeye ulaştığını açıkladı. Fakat biz bu ortaklıktan hiçbir nasibimizi alamadık. Biz sadece bu ortaklığın cefasını çekenlerden olduk. Kelle koltukta çalışıyoruz. Bu kazanılan belki bir miktar çalışandan fazla ama fabrikalarda ve inşaatlarda nasıl güvenceli çalışma yoksa burada orada olanın iki katı kadar bir güvensizlik var. Bir kaza yaptığın anda konu kapanıyor aslında, biriktirebildiğin paranın hepsi kayboluyor” diye vurguladı.
‘Garanti bir ücret almıyoruz, her şey paket başı üzerinden dönüyor’
Alkan, ücretlendirme sisteminin kafa karıştırıcı olduğunu “Onun dışında diğer meseleye gelecek olursak gece yarısı Zoom üzerinden bir toplantı yapıldı. İki haftadır ücretler açıklanmamıştı. Şimdi bu toplantı yapıldı, karmakarışık ücretler söylendi çünkü bizim sabit ücretimiz yok. Garanti bir ücret almıyoruz. Her şey paket başı üzerinden dönüyor. Paket başı 9.50’den 14.50’ye çıkarıldı ama bunlar sipariş sayısı ve kilometre hesabı ile değişiklik gösterebiliyor. Karışık bir hesabı var. Bizim bunu anlamamız bile zaman aldı. Birçok arkadaşımız bu hesapları çalışarak zaman içerisinde anlamaya çalıştılar. O yüzden eylemlere akşam üzeri katılanlar da vardı. Bu ortaklık sözdeydi ve biz bunu bozduk. Dün de bunlar yaşandı ve ortaklık bozuldu” diye belirtti.
‘Kazandıran saatler diye baş belası bir sistemimiz var’
Patron ortağı değil işçi olduklarını söyleyen Alkan, kuryeler olarak isteklerini “Şimdi bizim belli başlı isteklerimiz var. Bizler işçiyiz, patron ortağı değiliz. İsteklerimiz kabaca 30 paket ortalamasında 10 saatlik çalışma içerisinde 1300 liralık bir para kazanmayı bekliyoruz. Bu kazancın içerisinde vergisi, benzini dahil. Kazandıran saatler diye bir sistemimiz var. Kendisi bir baş belasıdır. Akşam 5.30 ile 10.00 arasında yapılması zorunlu bir şey. Bu saatlerde mola hakkınız yok. Haftasonu bu 7 saate kadar çıkıyor. Hiçbir temel ihtiyacını giderebilecek bir ortam yok. Sözüm ona istediğin zaman çalışabilirsin diyen sistemin sunduğu bize çalışma mantığıdır. Bunun azalmasını istiyoruz. 23 saat çok fazla bunun 18’e indirilmesi gerekli ve mola hakkı da içerisinde olsun” diye sıraladı.
‘Bütün işçi arkadaşlarımızı örgütlenmeye ve dayanışmaya çağırıyorum’
Alkan, eyleme katılan işçi sayısını ve örgütlenme sürecini “Aşağı yukarı şu an 3 bin civarında kurye katılıyor. Eylemlere katılan arkadaşlarımızın kesinlikle işten çıkarılmamasını istiyoruz. Bunun aksi durumunda biz de eli yükselterek gerekirse arkadaşlarımızın yanında işi bırakacağız. Son olarak da bizim bugüne gelene kadar vaziyette hiçbir birlikteliğimiz yoktu çünkü hepimiz esnaf kuryeyiz. Herkes kendi motoruyla bir oraya bir buraya gidiyordu. O açıdan bizim süreklileşmiş bir birlikteliğe ihtiyacımız var. Gerek sendika ile gerek dernek ile bugünlere gelmeden hazırlık yapmamız lazım. Son dönemlerde olmaması gerekir. O yüzden bütün işçi arkadaşlarımızı örgütlenmeye ve dayanışmaya çağırıyorum” diye açıkladı.