Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ocak’ta, Milli Savunma Bakanlığı Arifiye Yerleşkesi BMC İşletmesi'nde düzenlenen "Yeni Nesil Fırtına Obüsleri Teslimat Töreni"nde, Türkiye’nin ilk yerli tankı olacak Altay’a ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Erdoğan, “(2023) Mayıs ayında 2 adet yeni Altay tankımızı testlerini gerçekleştirmek üzere ordumuza ve güç grubunu yapacak firmaya teslim ediyoruz. Yeni Altayların testlerini tamamladıktan sonra inşallah 2025 yılından itibaren proje ortaklarımızla birlikte seri üretime başlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Sputnik’in Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) kaynaklarından teyit ettiği bilgiye göre bu iki tankta Güney Kore’den Hyundai Doosan üretimi DV27K dizel motoru ve SNT Dynamics üretimi EST15K şanzımanı yer alıyor. Testler başarılı geçerse Güney Kore güç grubunun siparişlerinin artırılması planlanıyor.
Altay tankının aslında seri üretiminin 2020’de başlaması planlanıyordu. Ancak tankın Almanya’dan tedarik edilmesi planlanan güç grubu ambargoya takıldı.
Altay tankı projesinde bugüne kadar neler yaşandı?
İsmini Türk Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay’dan alan tankın 2007 yılında prototip üretimi için düzenlenen ihalesini Otokar kazanmıştı. O süreçte Almanya’dan alınan motor ve transmisyon yani güç grubu ile tankın prototip üretimleri başarıyla gerçekleştirildi. Tankın prototiplerinde ise K2 Black Panther tankının geliştiricisi Güney Kore'nin Rotem firmasından destek alındı.
Sürecin devamında 250 adet Altay tankının seri üretimi için 2015 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı (o dönemde Savunma Sanayii Müşteşarlığı) ihaleye çıktı. Bu ihalede tankın prototipini üreten Otokar’ın yanı sıra FNSS ve BMC firmaları da yer aldı. İhaleyi BMC kazındı ve 9 Kasım 2018’de ise seri üretim sözleşmesi imzalandı. Seri üretimin ise 2020’de başlaması sözleşmede yer aldı.
Dönemin Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli de “Tank seri üretimine 2019 sonu veya 2020 başında başlayacağız” açıklamasında bulunmuştu. SSB tarafından yayımlanan 2017-2021 yılı Stratejik Planı’nda da 15 adet Altay’ın 2020 yılında hizmete gireceği, 2021’de ise 20 tankın teslim edileceği bilgisi yer almıştı. Ancak bu hedefler tutmadı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan da 9 Ocak’taki konuşmasında 2025 yılında seri üretimin başlayacağını ifade etti.
Güney Kore güç grubu testlerden geçecek
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı bu yıl 2 adet Altay tankı teslimatı yapılacağı bilgisini, 20 Ekim’de, BMC Savunma Genel Müdürü Mehmet Karaaslan açıklamıştı. Habertürk yazarı Fatih Altaylı’ya konuşan Karaaslan, “2023 yılı içinde 2 prototipi TSK’ye teslim edeceğiz. Aslında bunlara prototip demek de çok doğru değil. Bunlar TSK’ya vereceğimiz ilk 100’lük teslimatın ilk iki tankı da diyebiliriz. Bunlar TSK tarafından arazi koşullarında test edilecek. İlk verdiğimiz prototiplerin TSK denemeleri 3 yıldan fazla sürmüştü ama bu o kadar sürmeyecektir. Onay geldikten sonra da ilk partinin geri kalan 98 tankını vereceğiz” açıklamasında bulunmuştu.
Mayıs ayında TSK’ya teslim edilecek 2 Altay tankında Güney Kore’den Hyundai Doosan üretimi DV27K dizel motoru ve SNT Dynamics üretimi EST15K şanzımanı yer alacak. Prototipleri Almanya’dan tedarik edilen güç grubuna göre üretilen Altay tankının Güney Kore’den tedarik edilen bu güç grubuna göre güncellenmesi ve test faaliyetlerinin tamamlanması hedefleniyor.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir de 2022’nin Eylül ayında Güney Afrika’nın başkenti Pretoria’da düzenlenen Afrika Havacılık ve Savunma Fuarı’nda Altay tankının son durumuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Kore’den temin edilen güç gurubunun teslim edilmesinin ardından BMC tarafından geliştirilme faaliyetleri süren Altay tankına monte edildi ve güç gurubunun performans testlerine başlandı. Güç gurubu üzerinde bazı değişiklikler yapmamız gerekiyor. Tedarik anlaşması imzalanır imzalanmaz Altay tanklarının seri üretimine önümüzdeki yıldan itibaren başlamayı planlıyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
‘Güney Kore’nin güç sisteminde sıkıntılar var’
Savunma sanayi araştırmacısı Anıl Şahin, 2022’nin Ekim ayında Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, Güney Kore’nin güç grubunda çeşitli teknik sıkıntılar olduğuna dikkat çekmişti:
“Güney Kore hâlihazırda kendi ürettiği tanklarda da Alman üretimi motor ve transmisyon kullanıyor. Kendi motor ve transmisyonunu da uzun süredir geliştiriyor ama motor ve transmisyonda sıkıntı çıktığı biliniyor. Bir taraftan bunları düzeltirken bir taraftan da Alman güç grubu ile kendi tanklarının üretimine devam ediyordu. Türkiye için de zaten Almanya, Türkiye’ye güç grubunu vermiyor. Ambargo uyguluyor. Altay tankı da Güney Kore’nin K2 Black Panther tankının benzeri olduğu için bu tankın güç grubu Altay tankına da uyumlu. Burada Türkiye’nin acil ihtiyacı olduğu için Güney Kore’den güç grubu alındı. Altay’a entegresinin ardından güç grubundaki sıkıntıların birlikte çözülmesi konuşuldu. Çünkü Güney Kore eninde sonunda bu sorunu çözmek durumunda ve Türkiye gibi bir partneri de kaçırmak istemezler. Şu anda bu güç grubu Altay’a entegre ediliyor. Birkaç sıkıntı var onların çözümü için uğraşılıyor. Türkiye’nin milli güç grubu gelene kadar tek çözüm yolu da Güney Kore’den ithal edilmesi olarak görünüyor.”
Kaç tank üretilecek?
BMC ile imzalanan sözleşmede ilk aşamada, 40 adet Altay-T1 ve 210 adet Altay-T2 olmak üzere toplam 250 adet Altay tankının üretimini gerçekleştirilmesi planlanıyordu. Ancak BMC Savunma Genel Müdürü Mehmet Karaaslan’ın ilk etapta 100 tankın teslim edileceğini ifade etmesi sözleşmede bir değişiklik olup olmadığı sorusunu da akıllara getirdi.
Altay-T1 modelinde Aselsan’ın Akkor (Aktif Koruma Sistemi) ve Roketsan’ın ERA zırh çözümü kullanılacak. T2 modelinde ise geliştirilmiş zırh sistemi, tecrit edilmiş gövde mühimmat konfigürasyonu, lazer güdümlü tank topu atış yeteneği, mürettebat eğitim modu, mobil gizleme ağı yetenekleri Altay tankına kazandırılacak. T3 modelinde ise insansız kule kullanılarak Altay tankına dünyadaki rakipleri arasında önemli bir konum kazandırılacak.