İngiliz Kraliyet ailesinden ayrılarak ABD'ye yerleşen Sussex Dükü Prens Harry'nin 10 Ocak'ta raflarda yer alacak 'Spare' adlı anı kitabında 2007-2008 ve 2012-2013 dönemlerinde görev yaptığı Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğünü yazdığı ortaya çıkmıştı.
Harry'nin 'itirafları' üzerine açıklamalarda bulunan Taliban ise, savaşçılarının çatışmanın nihai galipleri olduğunu iddia ederken, Harry'nin 'büyükannesinin sarayına kaçtığını' ve şimdi Kraliyet Ailesi'nde bir yer bulabilmek için mücadele ettiğini söyledi.
Harry ise, anılarının başka bir bölümünde ABD ordusunun daha büyük bombalar kullanma ve bir sığınağa hava saldırısı düzenleyerek daha fazla Taliban savaşçısını öldürme tavsiyesini dikkate almadığını söylemişti.
'Dikkat çekmeye çalışıyor'
İran sınırındaki bir kasaba olan Islam Qala'nın dışındaki bir kontrol noktasında açıklamalarda bulunan 32 yaşındaki Taliban komutanı Molavi Agha Gol, Harry'nin dikkat çekmeye çalıştığını düşündüğünü söyledi:
"Biz hala buradayız ama o babaannesinin sarayına kaçtı. O, dikkat çekmeye çalışan koca ağızlı bir zavallı. Mücahitler hakkında söylediklerine ben bile inanmıyorum. O bir mağlup ve savaş bölgesine gitmekten korkuyor. Onu ve ordusunu vatanımızdan kovarak tarih yazdık ve buna çok kızmış olmalı. Mağluplar size ne derse desinler inanmayın. Facebook hesabımda onunla ilgili çok fazla haber görüyorum ve gerçekten delirdiğini ve acilen bir doktora ihtiyacı olduğunu düşünüyorum.
25 kişiyi öldürdüğüne inansa bile, şehit olan Mücahitlerimiz şimdi cennette. Ama onun işgalci arkadaşları cehennemde yanıyor ve umarım o zamanlar o oradayken ben de gerçek satranç taşlarının ne olduğunu anlamasını sağlamak için Helmend'deyimdir."
Orduda 'Kaptan Galler' olarak tanınan Harry, kitabında öldürülenleri 'insan' olarak değil, 'satranç taşları' olarak gördüğünü yazmıştı.
'İnsanlık tarihinde iğrenç bir an'
Öte yandan, Taliban'ın Erdem Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığından bir yetkili, Harry'nin açıklamalarıyla ilgili olarak "Satranç taşları artık iktidarda ve kendisi ailesi içindeki yerini korumak için mücadele ediyor" derken, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abul Qahar Balkhi de şunları söyledi:
"Afganistan'ın Batı tarafından işgal edilmesi, insanlık tarihinde gerçekten iğrenç bir andır ve Prens Harry'nin yorumları, Afganların masumları hesap vermeden katleden işgal güçlerinin elinde yaşadığı travmanın küçük bir yansımasıdır. Bazı son raporlara göre, İngiliz güçleri de dahil olmak üzere yabancı hava operasyonları ve baskınlar, Prens Harry'nin de katılımda bulunduğu şeyler."
'Sorunları var ve pisliğe batmamak için ne yapabilirse yapıyor'
Harry kitabında militanları öldürdüğünü söylese de, Afganistan'ın Ghor vilayetinde görev yapan Taliban komutanı Molavi Keramudin, İngiltere'nin konuyla ilgili bir sistemi ve düzenlemeleri varsa araştırıp kimi öldürdüğünü görmeleri gerektiğini söyledi:
"O sözde bir prens ve sivilleri öldürdükten sonra özgürce yürüyememeli. Bu kabul edilemez. Sorunları var ve kendisini ve ülkesinin pisliğe batmasını engellemek için ne yapabilirse yapıyor."
Apache helikopterlerini kullanmayı öğrendikten sonra güney Afganistan'daki Bastion Kampına konuşlandırılan Prens Harry, oradayken Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'ne ve Helmand vilayetinde faaliyet gösteren Afgan kuvvetlerine helikopter desteği sağlamaya yardım etmişti.
Harry'nin mensubu olduğu, Camp Bastion'un dışında bulunan 662 Filo, 2 bin 500 uçuş saatinin üzerinde yüzden fazla görevde uçtu.
'Afganistan'a geri dönmesi için ona meydan okuyorum'
Taliban'ın ülkenin güneydeki bir intihar timi olan Badri Birimi üyesi Jamal Mujahid ise, o dönemle ilgili olarak "Mücahitlerin Shorabak'a saldırdığını hatırlıyorum, orada olduğunu öğrendiğimde, orada olmadığım için çok pişman olmuştum. Keşke o operasyonda olsaydım. Afganistan'a geri dönmesi için ona meydan okuyorum. 25 kişiyi öldürmekle gurur duyuyorsa, biz de binlercesini öldürdük ve kovduk" ifadelerini kullandı.
'O pis bir aptal ve sarhoş bir çakal'
Afganistan'ın batısındaki Herat'ta bir Taliban yetkilisi olan Molavi Nabi Jan da, Harry ile ilgili şunları söyledi:
"O pis bir aptal ve sarhoş bir çakal. Tüm köprüleri yıktı ve şimdi tarihin içinde boğulmamaya çalışıyor. Taliban'ı ve ailesini kullanmak, insanları onun hakkında konuşturmak için son aracı. Onu çok iyi anlıyorum. Tanrı, sonunda ona çok büyük bir ceza vermek için onu kendi haline bıraktı. O kötü. Allah onun, ailesinin ve saraylarının belasını versin."
'Çok sayıda çocuğu yetim bıraktı ve bununla gurur duyuyor'
Güney Helmand vilayetinin eyalet valisinden bir yetkili ise, MailOnline'a verdiği demeçte, "Çok sayıda Afgan kadını dul ve çok sayıda çocuğu yetim bıraktı ve bundan gurur duyuyor" dedi.
'Dönüşlerini bekleyen aileleri vardı'
Başka bir Taliban yetkilisi Anas Haqqani ise, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "Bay Harry! Öldürdükleriniz satranç taşları değildi, onlar insandı; dönüşlerini bekleyen aileleri vardı. Afgan katilleri arasında vicdanlarını açığa vurma ve savaş suçlarını itiraf etme nezaketine sahip pek kimse yok" ifadelerini kullandı.
'Yine de o kare oyununda yenildiniz'
Haqqani ayrıca, "Gerçek, söylediklerinizdir. Masum insanlarımız, askerleriniz, askeri ve siyasi liderleriniz için satranç taşlarıydı. Yine de o beyaz ve siyah 'kare oyununda' yenildiniz. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin sizi çağırmasını veya insan hakları aktivistlerinin sizi kınamasını beklemiyorum, çünkü onlar size sağır ve körler. Ama inşallah insanlık tarihinde bu vahşetler unutulmayacak'' dedi.
Öte yandan, Harry'nin açıklamaları eski İngiliz askerler ve politikacıların da eleştirileriyle karşılandı.
Eski Albay Richard Kemp, konuyla ilgili açıklamasında Harry'nin yazdıklarının 'yanında savaştığı insanlara ihanet' anlamına geldiğini söyledi. Ayrıca, prensin savaş sırasında bir bomba patlamasında bir kolunu ve bir bacağını kaybetmesinin ardından 'kahraman' olarak selamladığı eski Kraliyet Denizcisi Ben McBean de, dükü 'susmaya' çağırdı:
'Seni seviyorum #PrensHarry ama çeneni kapatmalısın! İnsan beraber takıldığı insanları merak ediyor. İyi insanlar olsalardı şimdiye kadar biri ona durmasını söylerdi."
Bosna'daki İngiliz birliklerine komuta eden Tory milletvekili Albay Bob Stewart da, yorumları 'tatsız' olarak nitelendirdi:
"Neden böyle şeyler yaptığını merak ediyorum. Gerçek askerler çekinir... Tanıdığım insanlar böyle şeylerle övünmezler. Bunu yapmak zorunda kaldıkları için pişmanlık duymayı tercih ediyorlar. Hayatta tüm bu avantajlara sahip olan bir adamın kendini ve monarşiyi yok etmeye bu kadar kararlı görünmesi de oldukça üzücü.
Kral için gerçekten üzülüyorum. Çünkü Kral iyi bir adamdır. Onunla birkaç kez karşılaştım, o benim alayın albayıydı. O çok hassas, düzgün bir adam ve tüm bu öfke onu gerçekten çok incitecek. Bence bu çok üzücü çünkü pek çok insan hayatta Prens Harry'nin şansına sahip olmadı ve her şey trajik görünüyor."
'Her şeyin itibarını zedeliyor'
İsmini vermek istemeyen başka bir Tory milletvekili ise Harry'nin davranışının 'çılgınca' olduğunu söyledi ve "Her şeyin itibarını zedeliyor" dedi.