Diyarbakır'da beton zammına tepki: Geri çekilmezse bir hafta beton dökmeme eylemi yaparız

Diyarbakır İnşaat Müteahhitleri Derneği (DİM-DER), inşaat sektöründeki yüksek zamlara ilişkin basın toplantısı düzenledi. İnşaat müteahhitlerinin katıldığı toplantıda konuşan DİM-DER Başkanı Aziz Elaldı, yapı denetim, beton firmaları ve bankaların bölge müdürlerine tepki gösterdi. Bankalar tarafından ciddi engellemelere maruz bırakıldıklarını belirten Elaldı “Buradaki bölge müdürlükleri ciddi anlamda negatif ayrımcılık yapıyorlar. Eğer bu arkadaşlar, tavırlarını gözden geçirmezlerse bu bölgeye yaptıkları yaklaşımları ırkçı yaklaşım olarak algılayacağız” dedi.

“Bu sözlerin muhatabı kendilerini çok iyi biliyor” diyen Elaldı, “Eğer onlar da bu anlamda geri adım atmazlarsa kendilerini yine aynı şekilde basın huzurunda ‘o bölge müdürlüklerini’ ifşa edeceğiz. Arkadaşlarımızın teminatlarında olsun, krediye ulaşımında olsun, alabildiğince zorluk gösteriyorlar. Zaten öğretici firmalarımız kendi bölgesel ekonomik sorunlarından dolayı zor savaşında. Ve bankaların hiçbir katkısı olmadığı gibi aksine bize karşı çok negatif ayrımcılıkla işlerimizi baltalamaya çalışıyorlar. Buradan onlara sesleniyoruz. Herkes ona göre tavrını ortaya koysun. Çünkü biz öğretici firmalarız, istihdam yaratıyoruz, vergimizi veriyoruz, emeğimizi koruyoruz. Bu bölgenin ve Diyarbakır'ın lokomotifiyiz. Bize ona göre davranmaları gerektiğini söylüyoruz” şeklinde konuştu.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Yapı Denetimi de eleştiren Elaldı, “Yapı Denetim firmalarının bölge üreticilerine intikamvari yaklaşımları, tavırları bizi rahatsız ediyor. Biz onlardan bir imza alana kadar 10-20 gün boyunca peşlerinde koşuyoruz. Çok basit hal olması gereken işler o intikamvari tavırlardan dolayı sekteye uğruyor ve fiyatlar fahiş bir düzeyde. Bununla ilgili bakanlıkla görüşmeler yapıyoruz. Bununla ilgili en önemli talebimizin de başında bölgesel farklılıkla fiyatların oluşturulması yer alıyor. Örneğin İzmir’deki Yapı Denetim belki biz çok etkilemez ama buradaki işlerimizde bizi etkiliyor. İzmir’de 30 milyona satılan bir daire ile Diyarbakır’da 3 ile 5 milyona satılan dairelerdeki metrekare yapı fiyatları aynı. Bunun bir an önce düzeltilmesi gerekiyor. Bununla ilgili gerekli girişimlerde bulunduk ve bulunacağız” dedi.

Üretici firmaların fiyat artışlarına da tepki gösteren Elaldı, beton firmalarının Diyarbakır’da fahiş oranda zam yaptığını belirterek şöyle devam etti: “Zalimce zamlar. Dolara, Euro'ya veya petrole gelen zamlardan 300 kat fazla zam yapıyorlar. Bizim de alım gücümüz kalmadı. Doğalgaza indirim varken, elektriğe indirim varken, birçok noktada zamlar durdurulmuşken, beton firması bu kadar zam yapıyorum diyor. Biz Urfa'da 860 liraya beton dökerken, Diyarbakır'da 1300 liraya beton dökeceğiz. Bunu nasıl açıklayabilirsiniz? İzmir'de 950 liraya ben beton döküyorum burada bana 1300 lira beton döktüreceksiniz. Bunun nasıl bir açıklaması var biz bu anlamda hem devlet yetkilerimizi hem de beton firmalarımızı uyarıyoruz bu zamları bir an önce geri almaları gerekmektedir.”

Zammın geri çekilmesi için Pazartesi gününe kadar süre verdiklerini söyleyen Elaldı “Pazartesi gününe kadar da bu zamlardan geri adım atmazlarsa bir haftalık beton dökmeme eylemi yapacağız. Bu da sonuç almaz ise bizim 300 tane üyemiz var. 300 tane üyemizin iş hacmi devasadır. 300 tane üyemizin çarpanı beştir. Yani her bir üyemizin 5 tane firması vardır. Biz gerekirse bir araya gelip kendi beton firmamızı bu memlekette kuracağız ve karsız kendi üyelerimize betonumuzu döktüreceğiz” şeklinde konuştu.

Ardından konuşan DİM-DER’in Kamu Taahhüt Müteahhiti Cihan Günay, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verilerinden dolayı zarar ettiklerini söyledi. Günay “Beton kalemi inşaat sektöründeki 2 bin kalemden sadece biri. Yeni asgari ücretle birlikte sadece bir işçinin SGK maliyeti bize 3 bin 700 liraya mal olacak. Biz asgari ücretin zamlanmasına karşı değiliz. Ama bunlar da yapılırken TÜİK'in verileri de gerçeği yansıtması lazımdı. Bizim geçen ayla bu ay açıklanan üretici endeksler ortalamasını söylüyorum yüzde 10-12. Yani 100 milyonluk bir işte biz ortalama bir 12 milyon lira eksiğe girdik. 2022'nin sonlarında fahiş fiyatlar, sürekli zamlar kapımızı çaldı. Belli artışlar, belli maliyetler olmuştur. Ama taahhüt işlerinde de en azından TÜİK verilerinin gerçeği yansıtmasını istiyoruz” dedi.