Bir hayli zorlu sürecin ardından 2022’nin Kasım ayında Twitter'ı 44 milyar dolara satın alan Amerikalı milyarder Elon Musk o günden beri ‘ücretli mavi tik’, ‘reklamların artırılması’ ve yeni şirket politikaları gibi tartışma yaratan konularla gündeme geliyor.
Ancak Musk’ın Twitter’ı altıktan hemen sonra 3 Aralık’ta 'İşte başlıyoruz' diyerek start verdiği ‘Twitter Dosyaları’ isimli ifşa paketleri de sosyal medya gerçeğini gün yüzüne çıkarıyor.
Bugüne kadar sayısı 10’a ulaşan Twitter’ın eski yönetiminin özellikle FBI, CENTCOM gibi kurumlar ve Amerikalı politikacılarla işbirliğini ortaya çıkaran ‘Twitter Dosyaları’ daha da devam edecek gibi görünüyor.
Musk’ın bağımsız gazetecilere servis ederek paylaştırdığı bilgiler incelenince basit bir sosyal medya platformu olarak görülen Twitter’ın aslında kitlelerin algısını yönetmek için sansür, gizleme, öne çıkarma gibi çeşitli yöntemlerde ve istihbarat faaliyetlerinde nasıl kullanıldığı ortaya çıkıyor.
Demokratlar ne istedilerse yapmışlar
Yayınlanan bilgilerde dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın hesabını kapatan eski Twitter yönetiminin Demokratlar ile de yakın temas içinde olduğunu ortaya koyuyor.
Buna göre 2020 başkanlık yarışı sırasında Joe Biden’ın ekibinin olumsuz algı oluşturabilecek birçok paylaşım linkini kaldırılmak üzere şirkete iletti. Paylaşımlarda, 2020'de siyasilerden ünlülere ve şirketlere kadar birçok aktörün Twitter’dan paylaşımları silme taleplerinin rutin hale geldiğini yazdı.
Dosyalarda hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler taleplerde bulunsalar da olumlu karşılananların daha çok Demokratlar olduğu belirtildi.
Twitter çalışanlarının siyasi bağışlarının, 2018, 2020 ve 2022'de sırasıyla yüzde 96, 98, 99'luk bölümünün Demokratlara gittiği de belgeler arasında yer aldı.
Biden’ın oğluna ilişkin haberlere karşı önlem
New York Post gazetesinin, 14 Ekim 2020'de, Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden'ın dizüstü bilgisayarının çocuk pornografisi de içeren içeriklerini yayınlaması büyük sansasyona yol açmıştı.
‘Twitter Dosyaları’ kapsamında yayınlanan şirket yöneticileri arasındaki yazışmalarda, platformun bu habere ilişkin linkleri siteden kaldırıldığı ve buna yönelik paylaşımlara “güvenli değil” uyarılarının eklediği kaydedildi.
Twitter yönetiminin bu konuda içeriklerin "izinsiz erişimle elde edilmiş materyal" politikası gereği engellendiği savunması da ortaya çıkan yazışmalarda bunun ‘bahane olarak üretildiğinin’ ifade edilmesiyle çürüdü.
“Gölge yasaklama” yoğun bir şekilde uygulandı
Twitter yönetiminin geçmişte defalarca inkar etse de kullanıcılara “gölge yasaklama” olarak bilenen 'shadowbanning' uyguladığı da ortaya çıktı. “Gölge yasaklama” kullanıcıların gönderilerinin gösteriliği kişi sayısını azaltarak yayılmasının önlenmesi anlamına geliyor.
Bunu Rusya devletine bağlı hesaplar ve Rus medyasına karşı da uygulayan Twitter moderatörleri, istedikleri kullanıcıyı “Trendler Kara Listesi”, “Arama Kara Listesi” ve “Yükseltilmeyecekler” gibi kategorilere sokma yetkisine sahip bulunuyor. Böylece belirli bir tweetin erişim kapsamını veya tüm hesabın keşfedilebilirliğini sınırlıyorlar. Bu konudaki belgeler de ‘Twitter Dosyaları’ kapsamında ifşa etti.
Trump’ın hesabı nasıl kapatıldı?
Yayınlanan dosyalarda ABD’deki 6 Ocak 2021 Kongre baskını ve dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın Twitter hesabının askıya alınma sürecinde Twitter yönetiminin tutumu açıkça ortaya çıktı.
6-8 Ocak 2021 tarihlerindeki iç yazışmalarda, Twitter çalışanlarından biri, “Bu ilk kez görevdeki bir devlet başkanını yasaklamak mı oluyor?” yorumunu yaptığını gösteren söz konusu yazışmalarda, Trump’ın şahsi hesabının ardından Beyaz Saray ve Başkanlık Twitter hesabının da askıya alınmasının konuşulduğunu, bunun yerine kullanımının kısıtlanabileceğinin ifade edildiğini ortaya çıkarıldı. İfşa edilen metinde, Twitter uzmanının, yakın zamanda Trump yönetiminin görevi Joe Biden’a devredeceği ve bu hesaplara yönelik adım atmaya gerek kalmayacağını belirtmesi dikkat çekti.
Dosyalarda 2020 başkanlık seçimleri yaklaştıkça Twitter’ın Amerikan federal kurumlarından aldığını baskının arttığı ve Trump’ı Twitter’dan çıkarma planının aslında birkaç ay önceki yazışmalarda tartışıldığı da ortaya çıktı.
6 Ocak’tan sonra ise Twitter'ın o dönemki CEO'su Jack Dorsey'e yönelik iç ve dış baskıların da arttığı, bu baskıların aralarında eski First Lady Michelle Obama, Gazeteci Kara Swisher ve Chris Sacca gibi tanınan isimlerin de bulunduğu kişilerce yapıldığı ekran görüntüleri ile ortaya konuldu.
Twitter’ın Trump'ın Twitter hesabını 'meşru bir nedenleri olmadığını' kabul etmelerine rağmen kalıcı olarak askıya aldığı da ifşa edildi.
FBI'dan Twitter’a milyonlarca dolarlık sansür parası
ABD Federal Soruşturma Bürosu'nun (FBI), 2020'de Twitter yöneticilerine ABD dışından yapılan 'devlet propagandasını' yeterince rapor etmedikleri için hesap sorduğu ve şirketin güvenlik uygulamaları hakkında yazılı yanıt talep ettiği de ifşaatlarda ortaya çıktı. FBI'ın talepleri üzerine FBI ve Twitter arasında anlaşmazlık yaşandığı da görüldü.
Twitter'ın üst düzey bir yetkilisiyle FBI arasında, sosyal medya platformundaki paylaşımların sansürlenmesine yönelik bir iletişimin olduğu da belgelendi. FBI’ın Hunter Biden skandalının üzerini örtmek için o dönemde Twitter ile nasıl iletişim kurduğu da belgelerde yer aldı.
FBI yetkililerinin, "sansür ve diğer taleplerinin karşılanması için" Twitter personeli ve diğer sosyal medya platformlarındaki çalışanların milyonlarca dolar tutarındaki fazla mesai ücretlerini karşıladığı da belgelerle kanıtlandı. Buna göre FBI, Twitter’a 2019'dan 2021'e kadar 3 milyon 415 bin 323 dolar ödeme yaptı.
Psikolojik harbin inandırıcılığını artırmak için ‘mavi tik’
Twitter ile ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) arasında CENTCOM'un psikolojik harekatlarının parçası olan hesapların şikayet gibi durumlara karşı koruma listesine (beyaz liste) alınmasını ve bu hesaplara onaylı hesap işareti yani ‘mavi tik’ verilmesine ilişkin yazışmalar da ortaya çıktı.
Bu paylaşım serisinde, Twitter yöneticilerinin ABD ordusunun talebi üzerine bazı psikolojik harekat hesaplarını beyaz listeye alarak dahili koruma sağladığı ifade edildi. CENTCOM’un, Yemen, Suriye, Irak, Kuveyt ve Ortadoğu'nun genelinde insanların fikirlerini şekillendirmek için üretilen içerikleri yaymak için Twitter’ın korumaya aldığı bu hesapları kullandığı kaydedildi.
Ukrayna karşıtı tweetler sansürlendi
ABD istihbarat servislerinin Twitter’ı 'Ukrayna karşıtı anlatıları' sansürlemeye ve Rusya aleyhinde adımlar atmaya zorladığı ‘Twitter Dosyaları’nın bir başka konusu oldu.
Amerikan istihbaratı ayrıca, Ukrayna'da neo-Naziler hakkında bilgi yayan hesapların, 'Kremlin kontrolündeki propaganda kampanyasının parçası olduğunu ve yasaklanması gerektiğini' de Twitter’a iletti.
ABD yönetimiyle aynı fikirde olmayanlara sansür
26 Aralık’ta son yayınlanan ifşada ise şirketin, ABD hükümetinin söylemleriyle çelişen bilgileri sansürleyerek, hükümetle aynı fikirde olmayan doktor ve uzmanları itibarsızlaştırarak Kovid-19 salgınına ilişkin tartışmalara müdahale ettiği ortaya çıktı.
ABD yönetimlerinin sadece Twitter’a değil aynı zamanda Facebook, Google ve Microsoft’a da Kovid-19 salgınına ilişkin tartışmalar konusunda baskı uyguladığını yazdı.