Rus gazını Baltık Denizi'nin altından Almanya'ya taşımak için inşa edilmiş Kuzey Akım 1 ve 2 boru hatlarına sabotajın gerisinde kimlerin olduğuna dair çok alametlerin belirmesine rağmen soruşturma sonuçları açıklanmaz ve bazı Batılı yetkililer her zamanki gibi suçu Rusya'ya atmaya çalışırken, The Washington Post, ters yönde bir habere yer verdi.
3 ay önce bazı Batılı liderlerin sabotajla ilgili "Kremlin'in kış yaklaşırken Avrupa'ya enerji akışını keserek Ukrayna'ya mali ve askeri desteği geri çekmeye zorlamaya yönelik şantaj eylemi" değerlendirmesini yaptığını hatırlatan haberde, "Ama şimdi, aylarca süren soruşturmanın ardından, çok sayıda yetkili, özel sohbetlerde, Kuzey Akım boru hatlarına yapılan saldırıdan Rusya'nın sorumlu olmayabileceğini söylüyor" denildi.
9 ülkeden 23 diplomat ve istihbaratçının görüşü
Son haftalarda 9 ülkede 23 diplomat ve istihbarat yetkilisiyle görüşüp değerlendirmelerini aldığını belirten Post, bir Avrupalı yetkilinin bu değerlendirmeleri yankılar şekilde "Şu anda sabotajın arkasında Rusya'nın olduğuna dair bir kanıt yok" dediğini aktardı.
'Rusya'nın sorumlu olmadığını söyleyecek kadar ileri gittiler'
"Bazıları Rusya'nın sorumlu olduğunu düşünmediklerini söyleyecek kadar ileri gitti" diye ekleyen Post, 'hala Rusya'yı baş şüpheli gören diğerlerinin saldırıyı olumlu anlamda herhangi bir ülkeye atfetmenin imkansızlığını dile getirdiğini' yazdı.
Haberde şu görüşlere yer verildi:
"Hasarın kasıtlı olduğundan kimsenin şüphesi yok. Kendi soruşturmasını yürüten Alman hükümetinden bir yetkili, yapıların dışına patlayıcı yerleştirilmiş gibi göründüğünü söyledi. Ancak soruşturmanın ilerleyişi hakkında bir kısmı gizli istihbarata dayanan bilgi paylaşmak için isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkililer, adli ayrıntılar hakkında içeriden bilgi sahibi olanların bile Rusya'yı kesin olarak saldırıya bağlamadıklarını söyledi. Üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, 'Böyle bir soruşturmada adli tıp çalışması yapmak son derece zor olacak' dedi."
'Rusya dinlemelerinde üstlenme ya da örtbas izine rastlanmadı'
"Washington, Moskova'nın şubat sonunda Ukrayna'yı işgalini doğru şekilde tahmin etmesine yardımcı olan gizli istihbarat çabası kapsamında Rus yetkililerin ve askeri birliklerin iletişimini rutin olarak dinliyor. Ancak yetkililer, şimdiye kadar analistlerin Rus tarafının üstlendiğine ya da örtbasa çalıştığına işaret eden bir açıklamasını ne duyduğunu ne okuduğunu belirtti."
'Gerçekleştirme kapasitesi bir dizi farklı aktörde var'
'Baştan beri saldırıları birine atfetmenin zorlu bir mesele olduğunu' yazan Post, 'yetkililere göre teoride bir dizi farklı aktörün sualtı insansız araçlar ya da gemilerle saldırıyı gerçekleştirebileceğini, şüpheliler listesinin denizaltılara veya derin deniz yıkım uzmanlığına sahip ülkelerle sınırlı olmadığını' kaydetti.
'Devlet düzeyinde bir aktör olması gerek'
Patlama kaynaklı sızıntılar, İsveç ve Danimarka'nın münhasır ekonomik bölgelerinde meydana gelirken, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, bu ay verdiği bir röportajda, "Bu miktarda patlayıcı kullananın devlet düzeyinde bir aktör olması gerektiğini biliyoruz. Bombayı oraya koymaya karar veren, tek bir balıkçı olamaz. Çok profesyonel" dedi.
Kuzey Akım'ın müşterisi olmayan Finlandiya'nın bakanı, "Failden bağımsız olarak, öğrenilen ders, bunun enerji ağımızın, deniz altı kablolarımızın, internetin her tür terörist için ne kadar savunmasız olduğunu göstermesidir" vurgusunu yaptı.
'Kabiliyet ve motife sahip diğer ülkeleri dikkate almadan'
"Bununla birlikte Rusya, kısmen Ukrayna'daki sivil altyapıyı bombalaması ve konvansiyonel olmayan savaş eğilimi nedeniyle anahtar şüpheli olmaya devam ediyor" iddiasında bulunan Post, "Yetkililere göre Kremlin'in belki NATO'nun kararlılığını baltalamak ve Rus enerji kaynaklarına bağımlı müttefikleri dağıtmak için Kuzey Akım'a saldırdığını düşünmek o kadar da büyük bir sıçrama değil" diye ısrar etmekle birlikte ekledi:
"Ancak bir dizi yetkili, bu kadar çok dünya liderinin, saldırıyı gerçekleştirme kabiliyetine ve amacına sahip olabilecek diğer ülkeleri ve aşırılık yanlısı grupları dikkate almadan Moskova'yı işaret etmesinden üzüntülerini dile getirdi."
'Rusya sorumlu' tezinin sözcüleri ne demişti?
Bir Avrupalı yetkilinin "Sonuç çıkarmadan önce yorum yapmayan hükümetler doğrusunu yaptı" dediğini aktaran Post, tersi örnekleri hatırlattı:
Patlamalardan 4 gün sonra, 30 Eylül'de BBC'ye konuşan ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm, "Rusya suçlu gibi görünüyor. Bu olayların tesadüf olma ihtimali çok düşük” dedi. Ekim başında Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Moskova'nın sorumluluğu kesin dille reddeden kararlı açıklamalarına "Rusya'nın 'biz yapmadık' demesi, 'hırsız ben değilim' demek gibidir" tepkisini verdi. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky'nin bir danışmanı, "Rusya tarafından planlanmış bir terör saldırısı ve Avrupa Birliği'ne yönelik bir saldırı eylemi" iddiasında bulundu. 3 ay önce Post'a konuşan üst düzey bir Avrupalı çevre yetkilisi, "Okyanusun Avrupa yakasında bunun Rus sabotajından başka bir şey olduğunu düşünen kimse yok" dedi.
'Rasyonel değil'
'Ancak soruşturma uzayıp giderken, şüphecilerin Moskova'nın Batı Avrupa'yı Rus gazıyla besleyerek yıllık milyarlarca dolar gelir sağlaması gereken boru hatlarının zarar görmesinden pek bir kazancı olmadığına işaret ettiğini' belirten Post, Kuzey Akım projelerinin Avrupa'da sert muhalefet, hararetli tartışmalar aşılarak gerçekleştirildiğine dikkat çekti. (Bunlara ABD Başkanlarının yaptırım ve hatta ortadan kaldırma tehditleri de eklenmeliydi.)
Post'a konuşan bir Batı Avrupa yetkilisi, "[Boru hatlarına saldıranın] Rusya olduğu mantığı hiçbir zaman benim aklıma yatmadı" dedi.