Bağdat İş Birliği ve Ortaklık Konferansı’nda Irak’a destek

Türkiye, Birleşik Arap Emirliği, Mısır, Suudi Arabistan, Katar, İran, Irak ve Fransa katılımıyla Ürdün’ün başkenti Amman’da 2. Bağdat İş Birliği ve Ortaklık Konferansı düzenlendi.

Konferansa, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Ürdün Kralı II. Abdullah, Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ve Ürdün Veliaht Prensi Hüseyin ile diğer ülkelerden temsilciler katıldı.

Irak, Suriye, Lübnan, terörle mücadele, gıda ve enerji güvenliği ve İran ile ilgili konuların ele alındığı konferansta konuşma yapan Türkiye’nin Ürdün Büyükelçisi İsmail Aramaz, Türkiye’nin her alanda Irak’a yardım etmeye hazır olduğunu vurguladı. Türkiye’nin Irak ile dengeli diplomatik ilişkiler kurmaya hazır olduğunu dile getiren Aramaz, iki ülke arasındaki sorunların çözüme kavuşabileceğini söyledi. Türkiye’nin Irak’ın istikrarına destek verdiğini vurgulayan Aramaz, “ Irak’ın bölge ülkeleriyle dengeli ilişkiler kurmasından yanayız” ifadelerini kullandı.

Irak Başbakanı Sudani, kendi topraklarından komşu ve bölge ülkelerinin herhangi birine yönelik hiçbir tehdidi kabul etmeyeceklerini söyledi.

Sudani, konuşmasında, ülkesinin kendisini belli bir eksene kaymaktan uzak tutarak gerginliği azaltma politikası izlediğini ifade etti.

"Irak, tüm bölgesel ve uluslararası ortaklarıyla güçlü ilişki ve işbirliği kurmaya bağlılığını koruyor" diyen Sudani, aynı zamanda ülkesinin, içişlerine müdahale edilmesini veya topraklarına yönelik saldırıları kabul etmediğini söyledi.

Anlaşmazlıkları aşma çabalarının güç ilkesine dayalı olmaması gerektiğini ve bu ilkenin Irak'a dayatılmasına izin vermeyeceklerini kaydeden Sudani, "Irak topraklarından komşu veya bölge ülkelerinin herhangi birine yönelik hiçbir tehdidi kabul etmiyoruz" dedi.

Sorunların çözümü için diyaloga başvurmaları gerektiğini dile getiren Sudani, bölgesel kapsamlı ortaklıkları kuracak yeni ufuklar açmak için birleştirici konular üzerinden ilerlemenin önemine işaret etti.

Irak'ın su krizi sebebiyle var olma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu aktaran Sudani, "Su güvenliğimizi garantiye almak ve sınır aşan su kaynaklarının ortak yönetimi için komşularımız Türkiye ve İran'la ciddi çalışmaya kararlıyız" diye konuştu.

Konferansta konuşan Macron ise, ülkesinin Irak’ın güvenliği, egemenliği ve istikrarını sağlamak için verdiği sözü yeniledi. Irak’ın istikrarını sağlamak için komşularıyla sorunlarını çözmek gerektiğini söyleyen Macron, konferansa katılan tüm ülkelerin Irak ve bölgenin güvenliği ile huzurunun sağlanması için çaba harcadığını söyledi.

"Irak'ın egemenliğini istiyorsak, Irak'ın ve komşu ülkelerin tüm güvenlik sorunlarını halletmek gerekli" diyen Macron, güvenlik, ekonomi, su ve enerji altyapılarının Irak'ın ve bölgenin egemenliği için önemli araçlar olduğunu vurguladı.

Abdulfettah es-Sisi, anlaşmazlıkların "kazananı ve kaybedeni olmayan çatışmalarla" çözülemeyeceğini söyledi.

Konferans'ta konuşan Sisi, "Bugünkü toplantımız, Irak'a her türlü desteği sağlamaya devam etme niyetimizin, yeni bir ortaklık aşamasına geçme arzumuzun, Irak ile aramızda koordinasyon ve işbirliği için görüş alışverişinde bulunma ve yeni ufuklar açma fırsatının önemli bir siyasi göstergesini de beraberinde getirmektedir" ifadelerini kullandı.

Mısır Cumhurbaşkanı, bölgedeki pek çok ülkenin son on yılda tanık olduğu krizlerin, istikrarın sağlanmasının kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Bunun yolunun da "ılımlılık, hoşgörü ve diğerini kabul etme" kültürünün desteklenmesinden geçtiğine işaret eden Sisi, "Dünya herkesi barındırır ve anlaşmazlıklar, kazananın veya kaybedenin olmadığı uzun süreli çatışmalara devam edilerek çözülemez" dedi.

Suudi Arabistan, Bahreyn ve Umman, Irak'ın egemenliği ve güvenliğine desteklerinin sürdüğünü belirtti.

Üç ülkenin dışişleri bakanları da konferansta konuştu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, ülkesinin, istikrarını ve egemenliğini koruması konusunda Irak'ın yanında durduğunu söyledi.

Suudi Arabistan'ın Irak'ın kalkınma çabalarını desteklediğini vurgulayan Bin Ferhan, Bağdat'a yönelik "herhangi bir saldırganlığı" reddettiklerini ifade etti.

Bin Ferhan, Irak'ın gelişmesi ve refaha kavuşması için Suudi Arabistan'ın hiçbir çabadan kaçınmayacağını dile getirdi.

Bahreyn Dışişleri Bakanı Abdullatif el-Zeyani de konuşmasında, "Irak'ın güvenliği Körfez ve Arap güvenliğinin ayrılmaz bir parçasıdır." değerlendirmesinde bulundu.

Bahreyn'in Irak'ın güvenliği için işbirliğini ve uluslararası ortaklığı güçlendirmeye istekli olduğunu söyleyen Zeyani, Irak'ın istikrarını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruyarak bölgesel ve uluslararası alandaki önemli rolünü yeniden kazanmasını diledi.

Umman Dışişleri Bakanı Bedir el-Busaidi ise, ülkeler arasında işbirliğinin, bölgenin ve dünyanın karşı karşıya olduğu zorluklar karşısında büyük önem taşıdığını kaydetti.

Busaidi, Umman'ın Irak halkının hedeflerini gerçekleştirmesi için Irak hükümetinin destekçisi olduğunu söyledi.

Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, konferansta yaptığı konuşmada, Irak ve komşu ülkelere diyalog ve işbirliği çağrısında bulundu.

Bölgesel güvenliği ve istikrarı sağlamanın önemini vurgulayan Abdullahiyan, "Bölge ülkeleri arasında diyalog ve işbirliği bir seçenek değil, acil bir gereklilik" diye konuştu.

Abdullahiyan, Tahran'ın politikasının "savaştan kaçınma ile güvenlik ve istikrarı sağlamaya dayandığını" sözlerine ekledi.

Nükleer anlaşma konusunda da açıklamalarda bulunan İranlı Bakan, "Batılı ülkelerin İran'ın açıkladığı kırmızı çizgilere ve metinlere uyması" şartıyla müzakereleri tamamlamaya ve sonuçlandırmaya hazır olduklarını ifade etti.

Konferansın ardından yayınlanan ortak bildiride, bölge ülkelerinin terörle mücadelede Irak’ın yanında olduğu ve konferansa katılan tüm ülkelerin terörü kınadıkları dile getirildi.

Katılımcıların Irak'ın hukuk devleti olma yolundaki çabasını destekledikleri aktarılan bildiride, Irak’ın kalkınması ve ilerlemesi için destek verildiği vurgulandı. Bildiride, Irak'ın enerji, su, elektrik, gıda, sağlık güvenliği, ulaşım, altyapı projeleri ve iklim koruma dahil olmak üzere birçok alanda kapsamlı kalkınma ve ekonomik entegrasyon ile işbirliği inşa etme çabalarının desteklendiği ifade edildi.

Irak, Ürdün ve Mısır arasındaki üçlü işbirliğinin önemine değinilen bildiride, başta elektrik altyapı projeleri olmak üzere tüm ekonomik projelerde işbirliğinin gerektiği kaydedildi.

Konferans, Irak'ta güvenlik, istikrar ve refah ortamı sağlanmasına yardımcı olmayı amaçlıyor. Konferansın ilki Ağustos 2021'de Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılmıştı.