1980’li yıllarda Türk Kara Kuvvetleri; askerlerin intikalini sağlayabilen ve muharebe yeteneğine de sahip araç tedarik etmeye karar verdi. O sırada, dünyada yaygın olarak kullanılan Amerikan merkezli FMC firmasının araçları öne çıkıyordu. Türkiye de bu araçların lisans altında üretilmesi için adım attı. 1989’da, FMC lisansı ile 4 farklı konfigürasyonda toplam bin 698 adet ZMA tipi aracın, FMC NUROL Savunma Sanayi (günümüzde FNSS) tarafından üretimine başlandı. 2000 yılında ise daha üstün beka kabiliyetine sahip, 551 adet aracın temin edilmesine yönelik bir sözleşme daha imzalandı.
Yapılan sözleşmeler kapsamında, 2003’e kadar 4 değişik tipte toplamda 2.000’in üzerinde ZMA üretildi. Bu araçların birçoğu halen hizmete devam ediyor.
Uzun yıllar görev yapan araçların ömür devrini uzatmak ve özgün teknolojiler ile donatmak için ZMA-15 Modernizasyon Programı başlatıldı. Bu kapsamda ASELSAN ile Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) arasında, 31 Aralık 2019’da bir sözleşme imzalanmıştı. Bu çerçevede; ilk etapta 134 adet ZMA aracına elden geçiriliyor. Bunlardan ilk beşi ise 1 Aralık’ta ASELSAN’ın Temelli’deki tesislerinde düzenlenen törenle TSK’ya teslim edildi.
Araçlara 25 milimetre NEFER Silah Sistemi entegre ediliyor
ZMA'lara 25 milimetre NEFER Silah Sistemi, Lazer Uyarı Sistemi, Yakın Mesafe Gözetleme Sistemi, Sürücü Görüş Sistemi, Yön Bulma ve Seyrüsefer Sistemi, KBRN Sistemi, Komutan, Nişancı, Personel ve Sürücü Gösterge Panellerinin entegre ediliyor.
Çalışmalar kapsamında ZMA’ların bakım ve onarımı yapılırken araçlara iklimlendirme, ısıtma, yangın söndürme ve infilak bastırma sistemlerinin alt sistemleri entegre ediliyor.
NEFER Silah Sistemi hem NATO hem de Rus menşeli silahların kullanıma imkân veren bir tasarıma sahip olmasıyla dikkat çekiyor. İnsansız olmasıyla personel güvenliğini sağlayan NEFER’in otomatik hedef takibi gibi gelişmiş kabiliyetleri de bulunuyor.