Hem aviyonik hem de silah sistemleri bakımından üst düzey teknoloji ve mühendislik isteyen savaş uçağı alanında Türkiye de bir oyuncu olmaya hazırlanıyor.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ana yükleniciliğinde geliştirilmesine başlanan MMU’da önemli bir kilometre taşı geride bırakıldı.
MMU prototipinin ön gövde, ön orta gövde, kanat modülü ve arka gövde parçaları nihai montaj hattına taşındı. Uçak böylece ilk kez montaj halinde görüntülenmiş oldu. Bu aşamayla birlikte 18 Mart 2023 tarihinde hangardan motor çalıştırarak çıkacak ve yer testleri hayata geçirilecek olan ilk MMU prototipinin birleştirme ve sistem entegrasyon çalışması da başlamış oldu.
MMU’nun 2026’da ilk uçuşunu yapması 2030’dan itibaren devreden çıkartılması düşünülen F-16 uçaklarının yerini alması için envantere alınması planlanıyor.
İlk seri üretimden çıkacak MMU’ların 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri’nin envanterinde yer alması öngörülüyor.
MMU’nun geliştirme sürecine devlet bütçesinden yaklaşık 1.3 milyar dolar ayrıldığı biliniyor.
Proje nasıl başladı?
MMU Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi, TUSAŞ ve Savunma Sanayii Başkanlığı arasında 5 Ağustos 2016 tarihinde imzalandı.
TUSAŞ’ın projedeki destekçisi ise İngiltere’de faaliyet gösteren BAE Systems firması oldu. TUSAŞ ve BAE Systems arasındaki işbirliği sözleşmesi 25 Ağustos 2017 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girdi.
MMU’nun özellikleri neler?
5’inci nesil bir muharip uçak olması hedeflenen MMU düşük görünürlük, dâhili silah yuvası, yüksek manevra kabiliyeti, artırılmış durumsal farkındalık ve sensör füzyonu gibi yeni nesil savaş uçakları teknolojisini üzerinde barındıracak.
Uçağın kanat açıklığı 14 metre, uzunluğu 21 metre, yüksekliği ise 6 metre olması planlanıyor.
Öte yandan MMU, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının envanterinde bulunan diğer savaş uçakları, İnsansız Hava Araçları (İHA) ve Havadan İhbar ve Kontrol (HİK) gibi platformlar ve tedarik edilmesi planlanan diğer unsurlarla ortak çalışabilir şekilde geliştiriliyor.
İki adet motor güç verecek
MMU’da iki adet motor bulunacak. Bu motorlar ilk etapta F-16’larda kullanılan General Electric F110 olarak seçildi. Bu kapsamda 2022’de ilk motorlar TUSAŞ’a teslim edildi ve 3 MMU prototipinde temin edilen 6 adet F110 motoru kullanılacak.
Aynı zamanda MMU’da kullanılmak üzere Özgün Motor Geliştirme Projesi de devam ediyor. Proje Türk Kale Grubu ile İngiliz Rolls-Royce tarafından ortaklaşa kurulan TAEC şirketi tarafından yürütülüyor.
MMU hangi füze ve mühimmatları kullanacak?
MMU radarda düşük görünürlük özelliğine yani hayalet uçak özelliğine sahip olması taşıdığı füze ve mühimmatları gövde içindeki bölmede taşıyabilecek. Ayrıca bu özelliğe ihtiyaç duyulmadığı zamanlarda kullanılması için kanat ve gövde altına da füze ve mühimmat podları takılabilecek.
Bu kapsamda MMU, hava-hava ve hava-yer muharebesine imkan verecek mühimmatlar taşıyabilecek. Öte yandan uçağın gövdesinde dahili top silahı da bulunacak.
Hava-hava muharebesinde kullanılacak silahları; METEOR, AIM-120 AMRAAM, AIM-9 Sidewinder ASRAAM gibi yabancı menşeili görüş içi ve görüş ötesi füzeler olacak. Öte yandan TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilmesi süren Gökdoğan ve Bozdoğan füzeleri de MMU’da kullanılabilecek.
MMU, hava-yer muharebesinde ise SOM, SOM-J, çeşitli güdüm kitleri entegre edilmiş MK-82/83 bombaları gibi mühimmatları atabilecek.