Britanya'da artan elektrik-gaz faturaları yüzünden pubların kepenk indirmeyi değerlendirme noktasına gelmesinin ardından bira üreticileri de artan maliyetler nedeniyle aynı açmaza girdi. Londra merkezli ekonomi gazetesi The Financial Times (FT), birayı karbonatlamak ve paketlemek için kullanılan karbondioksit (CO₂) fiyatlarındaki 10 kat artış nedeniyle bira üreticilerinin fişi çekmek zorunda kalabileceğine dikkat çekti.
Hem ısıtmasız hem birasız kışa doğru
Haberde sipariş edilen miktarda bira tedarik edemedikleri için zaten pub ve perakende müşterilerini kaybeden bira üreticilerinin karbondioksit kıtlığı ve tedarik sıkıntıları yüzünden üretimi durdurmak zorunda kalması halinde Britanyalıların Noel'i birasız geçireceği uyarısı yapıldı.
Tedarikçiler fahiş fiyat istiyor
FT'ye konuşan Britanya Bira ve Pub Birliği'nin Politika Direktörü Andy Tighe, "Tedarikçiler bira üreticilerine karbondioksit teslimatının devamı için devasa ek ücret ödemeleri gerektiğini söylüyor, aksi takdirde 'tedarikin devam edeceğini garanti edemeyeceklerine' dair 'mücbir sebep' mektubu gönderiyor. Bu da yanlış zamanda üretimin büyük çoğunluğunun durması riskini beraberinde getiriyor" dedi.
Yüksek doğalgaz fiyatları yüzünden amonyak fabrikaları kapanıyor
ABD'deki gübre grubu CF Industries'in geçen ay yüksek doğalgaz fiyatları yüzünden ekonomik olarak işletilemez hale gelmesi nedeniyle Britanya'da yan ürün olarak karbondioksit üreten amonyak fabrikasını kapatacağını açıklaması, bu noktaya gelinmesinde önemli rol oynadı. CF, halihazırda karbondioksit pazarının 2021'deki önceki kapanmaya kıyasla daha düşük bir oranını oluştursa da Britanya'daki arzın yaklaşık üçte birini sağlıyor. CF, çarşamba günkü açıklamasında, Billingham'daki operasyonlarını geçici olarak durdurduğunu duyurdu, ama şalteri ne zaman tekrar kaldıracağını belirtmedi.
Bu arada karbondioksiti kesim işlemlerinde kullanan Britanya Et İşleyiciler Birliği de uzun zamandır karbondioksit toptancılarının devasa fiyat artışı talepleriyle boğuşan sektörün büyük baskı hissettiğini söyledi.
Haziranda 250 sterlinken 2800 sterline çıktı
Büyük Manchester bölgesinin Middleton kentindeki JW Lees bira fabrikasının genel müdürü William Lees-Jones, haziran ayında ton başına 250 sterline mal olan karbondioksitin geçen hafta ton başına 2800 sterlin olarak fiyatlandırıldığına dikkat çekti.
Bira üreticilerinin CO₂ pazarındaki sorunlar nedeniyle sipariş edilen miktarda bira tedarik edemedikleri için zaten pub ve perakende müşterilerini kaybettiğini belirten Lees-Jones, "Siparişleri gelmeyen müşterilerin 'bir daha asla seninle iş yapmayacağım' demesi yüzünden bira üreticilerinde sinirler gergin" dedi.
Sektörün CO₂ depolama kapasitesi sınırlıyken, Teesside'da Ensus tarafından işletilen ve aynı zamanda karbondioksit üreten bir biyoetanol tesisi de bakım için kapatıldı.
Milyonlarca sterlinlik hesapta olmayan maliyetler
Stockport'ta yılda yaklaşık 80 milyon sterlin cirosu olan Robinsons bira fabrikasının yöneticisi Oliver Robinson, bu yıl CO₂ için 600 bin sterlin ek ücret ödedikten sonra yakın zamanda ton başına 2500 sterlinlik spot fiyat teklifi aldığını, bunun 2.6 milyon sterlinlik ilave beklenmedik maliyet anlamına geldiğini anlattı.
Robinson, "Bunların hiçbirini yansıtamayız. Bunu kendi barlarımıza yansıtamıyoruz, çünkü diğer tüm tedarikçilerinden gelen enflasyonist artışlarla zaten büyük bir sıkıntıyla karşı karşıyalar” dedi.
'Bu böyle devam edemez'
Diğer bira üreticileri için de bira paketlediklerini, ama bu maliyetleri onlara da yansıtamayacaklarını söyleyen Robinson, "Barlarımızı ve müşterilerimizi kısa vadede desteklemeye hazırız, ama bu böyle devam edemez. Bizi piyasa üzerinden fiyatlandırmak zorundalar" dedi.
Gaz tedarikçileri, Avrupa'daki amonyak fabrikalarının kapanması nedeniyle uluslararası pazarlardan CO₂ tedarik etmekte zorlanıyor. Avrupa'daki üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 70'i kapatılmış durumda.