Trakya Üniversitesi İktisat Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, Tarım Kredi Kooperatif marketlerinde indirimli satış talimatını ve Türkiye’nin tarım politikasını Radyo Sputnik’te Ali Çağatay’la Seyir Hali programında değerlendirdi.
Prof. Dr. Uzunoğlu, uygulamanın devlet bütçesine yansımasını “Üretici ve tüketici kooperatifleri son derece önemli kurumlar ve kuruluşlardır. Bunlar olmadan fiyatlar maalesef yapay bir şekilde fiyatlar düşürülerek kontrol etmeye çalışılır. Tarım Kredi Kooperatifleri düşük bir fiyattan satış yaptığı zaman bunu bir zarar yazacak. Tekrar dönecek ve bütçe üzerine bir yük oluşturacak. Aynı görev zararı gibi bu zarar ve farklar devlet tarafından ödenmiş olacak. Devlet bunu ödediği zaman bütçeden ödeyecek. Bütçe toplanan vergilerden oluşuyor. Herkes bu bedeli ödemiş olacak. Biz fiyat kontrol etmiş olmayacağız. Tam tersi bütçeye bir yük getirmiş olacağız” diye öngördü.
‘Tarım kesiminde çalışacak genç nüfus kalmadı’
Üretimin enflasyon ile olan ilişkisine dikkat çeken Prof. Dr. Uzunoğlu, tarımda verimlilik ve çalışan eksikliğini “Enflasyonla mücadele konusunda bizim gerçekten en büyük problemimiz üretim konusudur. Üretimle ilgili sıkıntımız var. Tarım kesiminde çalışacak genç nüfus kalmadı. 5-6 yıl sonra kiraz toplayacak adam bulamayacağız. En son hasatta baktım. Genç yok. Ne olacak? Tarımı eğitimden ve üretimden uzaklaştırmışız. Nasıl üretimi arttıracağız? Geleneksel üretim dışına nasıl çıkacağız? Mümkün değil. Köylerde bakıyoruz. Araştırıp, analiz edip, gerektiği kadar gübre atan birkaç tane bilinçli veya büyük çiftçi dışında diğerleri tamamen geleneksel yöntemlerle üretim yapmaya çalışıyor. Verimliliğimiz gerçekten düşük, hesaplarken çok da doğru hesapladığımızı düşünmüyorum. Üretimi çözmeden enflasyon sorununu tek başına çözemezsiniz” diye aktardı.
‘Kırsal kesimi cazip alanlar haline getirebilmemiz gerekiyor’
Prof. Dr. Uzunoğlu, kırsalı cazip kılma ihtiyacını “Gençleri kırsal kesime gönderebilmemiz lazımdır. Kırsal kesimi kırsal olmaktan çıkarıp daha sosyal, yaşanabilir, cazip alanlar haline getirebilmemiz gerekiyor. Taşımalı eğitimin bir kere bitmesi, okulların buralarda açılması gerekiyor. 25 hane bile olsa bir öğretmen mutlaka o köyde olmalı, Tarım Kredi Kooperatifleri’nin bir uzmanı köyü haftada bir ziyaret etmeli, veteriner haftada bir bu köye hizmet verebilmelidir. İş sağlayacak sistem kooperatifleşmelerdir. Büyük kooperatifler kurarsak buralarda gençleri istihdam edebiliriz. Avrupa’ya insanlar köylere gidiyor. Köylerin ne güzel olduğundan bahsediliyor. Gittiğiniz yerler köy değil ki bizim şehirlerimizden altyapı ve düzen olarak daha iyiler” diye vurguladı.