İsviçre'nin doğrudan demokrasi sistemi uyarınca herhangi bir konunun halk oylamasına götürülmesi için gereken 100 bin imza bu kez F-35A savaş uçaklarının satın alınmasını engellemek için toplandı.
Sol eğilimli 'Stop-F-35' ittifakının teslim ettiği imzaların yetkililer tarafından doğrulanmasının ardından hükümetten referandum tarihi belirlenmesi istenecek.
Başka savaş uçağı seçilirse başvuru geri çekilecek
Stop-F-35'in açıklamasında, "Bu girişim sadece uçağın tipini hedefliyor" denilerek İsviçre hükümetinin başka bir savaş uçağını seçmesi halinde girişimin geri çekileceği belirtildi.
Eylül 2020'deki referandumda ordunun yeni savaş uçağı filosu için 6 milyar İsviçre Frangı (6.3 milyar dolar) harcamasına kıl payı farkla onay çıkmasının ardından Haziran 2021'de hükümet, ABD'li üretici Lockheed Martin'den 36 F-35A satın almaya karar vermişti.
Eurofighter, F/A-18 ve Rafale'ye tercih edilmişti
Halihazırda ABD Hava Kuvvetleri ve birkaç Avrupa ülkesi tarafından kullanılan F-35A savaş uçağı, Airbus'ın Eurofighter, Boeing'in F/A-18 Super Hornet ve Fransız firması Dassault'un Rafale'sine tercih edildi.
Meclis sık sık arızalandığı halde neden seçildiğini sorguluyor
Hükümet F-35A'nın en iyisi olduğunu söyledi. Ancak İsviçre meclisinin iki komisyonu, ABD'de uçakla ilgili bildirilen bir dizi teknik sorundan sonra bu modelin neden seçildiğine dair soruşturma başlattı. Yanısıra uçakların yüksek maliyetini de sorguladı.
Bern referandumu beklemeden anlaşmayı yapabilir
Stop-F-35 ittifakı, konuyla ilgili yeni bir halk oylaması sağlamak için kuruldu. Gelgelelim kamuoyundaki endişelere rağmen, hükümet, mayıs ayındaki açıklamasında, Amerikan teklifinin Mart 2023 sonunda sona ereceğinden ötürü satın alma sürecini hızlandırmak istediğini duyurdu. Bu da Bern'in konuyla ilgili halk oylamasını beklemeyeceğine dair korkuları artırdı.
'Halk oylaması ve kamuoyu tartışması şart'
Stop-F-35'in web sitesinde, "Artık hükümet ve parlamento, İsviçre tarihinin en büyük askeri teçhizat sözleşmesi hakkında halk oylaması ve acilen gerekli kamuoyu tartışmasını sağlamak için mümkün olan her şeyi yapmalıdır" denildi.