Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Soçi'de görüştükten sonra yaptığı açıklamalardan Batı'nın duyduğu rahatsızlığı yansıtan İngiliz ekonomi gazetesi The Financial Times (FT), Türkiye-Rusya ekonomik işbirliğinin daha derinleşmemesi için gözdağı veren analizlerine bir yenisini ekledi. Bu kez 'Recep Tayyip Erdoğan'ın riskli ikili oyunu' başlığını atan FT, 'Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Moskova ile daha yakın işbirliğine gitmesinin ABD'nin misillemesini tetikleyebileceğini' öngördü.
'Devlet adamı ve nüfuzlu arabulucu rolü oynama fırsatı'
FT yayın kurulunun makalesinde Rusya'nın Ukrayna operasyonu sayesinde 'devlet adamı ve nüfuzlu arabulucu rolü oynama fırsatı' elde eden Erdoğan'ın 'Kiev ile Moskova arasında Ukrayna limanlarından tahıl sevkiyatlarının yeniden başlamasına izin veren anlaşmaya aracılık ettiği için övgüyü hak ettiği' dile getirildi.
'Ancak Moskova ile önemli ekonomik ilişkileri korumaya özen gösteren Erdoğan'ın Soçi'de Putin'le 4 saatlik samimi görüşmesinin Batılı başkentlerde Moskova ile bağlarını derinleştireceğine dair endişe yarattığını, zira NATO ortaklarının tam tersini yaptığını ve Kremlin'in da Batı yaptırımlarını aşmanın yollarını aradığını' sıralayan makalede "Türk lider karmaşık ama riskli bir oyun oynuyor" denildi.
'Acaba tam tamına ne üzerinde uzlaştılar?'
ABD ve AB'nin Rusya yaptırımlarını kabul etmeyen Türkiye'nin Rus petrolünü ve gazını normal şekilde satın almaya ve hava sahasını Rus ticari uçaklarına açık tutmaya devam ettiği hatırlatılarak şöyle devam edildi:
"Erdoğan ile Putin'in Soçi'de tam olarak ne üzerinde anlaştıkları belirsizliğini koruyor. Ortak bildiride, artan ticaret ve enerji bağları ile ulaştırma, sanayi, finans ve inşaat gibi sektörlerde daha derin işbirliğinden söz edildi. Bir Rus Başbakan Yardımcısı, Türkiye'nin doğalgazı kısmen ruble olarak ödemeye başlayacağını söyledi."
'Erdoğan'ın kabul ettiğine dair hiçbir kanıt yok'
"Daha sonra Türkiye Cumhurbaşkanı, 5 Türk bankasının Rusya'nın Mir ödeme sistemini benimseyeceğini söyledi ki, bu Visa ve Mastercard'ın Rusya operasyonlarını askıya almasının ardından Türkiye'deki Rus turistler için bir nimet. Batılı başkentler, Mir bağlantısının yaptırımları aşmak için kullanılabileceğinden endişe ediyor, ancak Ukrayna istihbaratının sızdırdığı Moskova'nın Batı kısıtlamalarından kaçmasına yardımcı olabilecek daha derin bankacılık ve enerji işbirliği için Rus tekliflerini Erdoğan'ın kabul ettiğine dair hiçbir kanıt yok."
'Ekonomik krizin ortasında seçime giderken Rus finansmanına ihtiyacı var'
"Büyük ölçüde kendisinin ekonomiyi kötü yönetmesinden kaynaklanan artan borç ve döviz krizinin ortasında gelecek yıl yeniden seçimleri kazanmaya çalışan Erdoğan'ın Rus mali akışını kazanmaya çalışmak için yeterince nedeni var. Enflasyon temmuz ayında yüzde 79.6 ile 24 yılın en yüksek seviyesine ulaştı ve lira 12 ayda dolar karşısında yarı yarıya değer kaybetti."
'Yaptırımların Türkiye aracılığıyla delinmesine izin verilemez'
"Türkiye'nin NATO üyesi olmasına rağmen ABD ve AB'nin Rusya yaptırımlarını uygulamak gibi bir yasal zorunluluğu yok. Ancak Türkiye'nin halihazırda İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği konusunda ayaklarını sürürken Moskova ile ekonomik bağlarını derinleştirmesinin, Batı ile sürtüşmeleri alevlendirmesi muhtemel. Erdoğan'ın aldığı konum, aynı zamanda Batı ittifakının yaptırımları küresel çapta kalıcı hale getirme becerisini sınıyor. Yaptırımların Türkiye aracılığıyla delinmesini engelleyememek, şimdiye dek Rusya'ya yardım sağlama konusunda temkinli davranan Çin gibi diğer yükselen piyasaları dizginlemeyi daha da zorlaştıracak."
'Avrupa sığınmacı krizinde Erdoğan'a bağımlı'
"Üst düzey bir yetkili, Erdoğan'ın cuma günü işaret ettiği niyetlerini yerine getirmesi halinde Batılı ülkelerin şirketlerine ve bankalarına Türkiye'den çekilme çağrısı yapabileceğini öne sürdü. Gelgelelim Türkiye hem jeopolitik olarak hem de Batı iş dünyası açısından çoook önemli. Avrupa'nın Ankara'nın Türkiye'nin evsahipliği yaptığı Suriye ve başka yerlerden 3.7 milyon sığınmacıyı kıtayı istila etmeleri için serbest bırakma kabiliyetinden ödü kopuyor."
'Erdoğan'ın iç siyasette kullanamayacağı şekilde ayarlanmalı'
"Yine de ABD, daha önce Türkiye'ye - örneğin S-400 Rus hava savunma sistemi satın alması nedeniyle - cezai önlemler getirdi ve ikincil ABD yaptırımları riski bulunuyor. Bunların Erdoğan'ın istismar edebileceği bir iç tepki yaratmasından kaçınmak için iyi ayarlanmasının gerekmesine rağmen, yine de Moskova ile işbirliğinin faydalarını dengeleyecek zararlar verebilirler. Erdoğan jeostratejik poker oyununda, elini abartmaya karşı dikkatli olmalı."