Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölge Direktörlüğü, Avrupa’yı etki gösteren sıcak hava dalgasının İspanya ve Portekiz’de 1700 kişinin ölümüne yol açtığını duyurdu. Sıcak hava dalgasının etkisinde olan Avrupa’da, bu dalganın etkilerine yönelik uyarılarda bulunuluyor. İngiltere tarihinde ilk kez yüksek sıcaklıklar nedeniyle kırmızı alarm verilirken, Almanya, Belçika gibi Avrupa ülkelerinde rekor hava sıcaklıkları bekleniyor. Uzmanlar, sıcak hava dalgaları etkilerinin küresel ısınma ile katlanacağını söylerken, enerji krizinin eşiğinde olan Almanya ise doğalgaz tüketimini azaltması ve elektrik üretimi için kömür santrallerinin daha fazla kullanılması gerekeceğini açıkladı. Öte yandan, İspanya, Fransa, Slovenya, Yunanistan ve İtalya’da orman yangınları etkisini devam ettiriyor. Yunanistan'ın Evros bölgesindeki yangın ise Edirne'nin Meriç ilçesine bağlı sınır köylerden de görüldü.
Avrupa’dan gelen sıcak hava dalgalarının Türkiye’ye etkisini ve ülkede büyük orman yangını yaratma riskini Meteorolog Oğuz Aydın Sputnik’e değerlendirdi.
‘Artan sera gazı sebebiyle sıcaklık yukarıya, uzaya çıkamıyor, yeryüzünde hapsoluyor’
Yakın gelecekte Avrupa’da bir sıcak hava dalgası daha gözükmediğini ifade eden Aydın, “Geçtiğimiz sene de Kanada’da sıcaklık rekorları kırılmıştı. Bu sene de Avrupa’nın birçok yerinde bu rekorlar kırıldı. Bunun ilk sebebi küresel ısınma. Artan sera gazı nedeniyle oluyor. Mesela bir cam fanusu örnek alalım. Artan sera gazı sebebiyle sıcaklık yukarıya, uzaya çıkamıyor, yeryüzünde hapsoluyor. Bu nedenle ortalama sıcaklık her geçen sene artıyor. Son 30 senede dünyada ortalama sıcaklık 1.1 derece artmış. Genele baktığımızda bu çok büyük bir rakam aslında. Tüm iklimin dengelerini değiştirecek bir rakam. Önümüzdeki yıllarda da bu yükselişin devam edeceği görülüyor” dedi.
‘Yakın zamanda Türkiye’yi etkileyebilecek bir sıcak hava dalgası gözükmüyor’
Avrupa’daki sıcak hava dalgasının ise Azor Yüksek Basıncı kaynaklı olduğunu söyleyen Aydın, şu ifadeleri kullandı:
“Bu basıncın oluşmasını da tabii, küresel ısınma artırıyor. İspanya’nın güneyinde, Portekiz civarında bulunan Azor dağlarında oluşan yüksek basınç son zamanlarda daha güçlü bir şekilde kendini göstermeye başladı. Bu, özellikle Avrupa’nın batısında sıcaklıkların çok yüksek seviyelere ulaşmasını sağlıyor. Aslına bakarsanız bu doğrudan Türkiye’yi etkileyen bir durum değil. Zaten Batı Avrupa’da sıcaklıklar yüksekken Türkiye’de genelde hava serin oluyor. Türkiye ile fazla bir ilişkisi yok. Türkiye’yi etkileyen sıcak hava dalgaları Basra kökenli. Kuzey Irak üzerinden gelen Basra Alçak Basıncı’nın etkisinden dolayı oluyor. Şu an için, yakın zamanda Türkiye’yi etkileyebilecek bir sıcak hava dalgası gözükmüyor.”
‘Azor Yüksek Basıncı çok güçlü olduğu zaman sıcaklar Türkiye’ye çok fazla sokulamıyor’
“Türkiye’de şu an için büyük orman yangını tehlikesi bulunmuyor” diyen Aydın, “Çünkü orman yangınları genelde kuru hava karakteristiği olan hava kütleleri Türkiye’ye Kuzey Afrika’dan geldiği zaman riski oluşuyor. Kuru hava geldiğinde orman yangını riski daha da artıyor. Şu an ülkemizde sıcak hava dalgası kuvvetli değil. Avrupa’da hava sıcaklığının yüksek olması Türkiye için bir avantaj. Azor Yüksek Basıncı çok güçlü olduğu zaman sıcaklar Türkiye’ye çok fazla sokulamıyor, Avrupa’da kalıyor, etkisi altına alıyor. Türkiye’de biraz daha serin hava etkili oluyor. Bu sebeple orman yangını riski Türkiye’de şu an çok fazla değil. Özellikle geçen seneki gibi. Nasıl riskli olur? Kuzey Afrika’dan herhangi bir kuru hava, sıcak hava dalgası modellerde gözüktüğü vakit, o zaman uyarının verilmesi lazım. Yakın zamanda böyle bir sıcak hava dalgası Türkiye’yi etkilemeyecek. En azından modellerde görünen bu” diye konuştu.
‘Ülkeler bir an önce önlem almalı’
Aydın ilerleyen yıllarda ortalama sıcaklıkların artış göstereceğini belirterek “Sıcak hava dalgaları daha fazla etkili olacak, daha fazla insanın ölümüne sebep verecek. Azor Yüksek Basıncı bunun en büyük etkeni. Küresel ısınma bu yüksek basıncın etkisini daha da artırıyor. Bu yüzden ülkelerin bir an önce önlem alması gerekiyor ama herhangi bir adım atılacağını sanmıyorum” ifadelerini kullandı.