Irak Başbakanı Mustafa Kazımi Duhok’a bağlı Zaho’da 9 sivilin canını alan saldırıyla ilgili Türkiye'yi suçlar, Ankara'da ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu "TSK'dan aldığımız bilgiye göre sivillere yönelik herhangi bir saldırımız olmamıştır" açıklamasını yaparken, dün Irak'ta cenazelerin kaldırılmasının ardından geniş çaplı protestolar patlak verdi. Türkiye'nin Irak'taki vize ofisleri dahil diplomatik temsilcilikleri önünde toplanan kalabalıklar ile onların binaları basmasını engellemeye çalışan güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşandı.
Dün Türkiye'nin eski Bağdat Büyükelçiliği önünde toplananlar gece boyunca dağılmadı, "Türkiye'nin sivillere saldırıları insanlığa karşı suçtur" gibi yazılar olan pankartlar açtı.
Bayrak ve posterler yakıldı
Bazıları Türkiye bayrakları ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan posterlerini ayaklarıyla çiğnedi, araçla ezdi ya da ateşe verdi.
Bazıları polise ve polis araçlarına taş attı, lastikleri ateşe verdi.
Eski elçilik binasında dalgalanan Türkiye bayrağının indirilip yerine Irak bayrağı çekilmesi sırasında polisle çatışma çıktı. Polisin kendisine atılan taşları geri göndermesi, protestocuların yaralanmasına yol açtı.
Yüzlerce Iraklının eski elçilik binası önündeki eylemleri sabaha kadar devam etti. Türkiye'nin Bağdat'ın yansıra Kerkük'teki vize başvuru merkezi ve Basra Konsolosluğu önünde de benzer sahneler yaşandı.
'Elçilik kapatılsın, mallar boykot edilsin'
Protestocular, 'Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği'nin kapatılması, Türk mallarının boykot edilmesi ve Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi'ne şikayet edilmesi' gibi taleplerini dile getirdi.
Lokantalara 'Türkler giremez' yazısı
Irak'ta bazı lokantalara "Türkler giremez" yazılarının asıldığına dair videolar sosyal medyaya düştü.
Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği geçen yıl Veziriye semtinden sıkı koruma altındaki Yeşil Bölge'ye taşınmıştı. Büyükelçilik personelinin Irak makamlarının aldığı önlemler sonucu güvende olduğu öğrenilirken, Irak çapında protestolar nedeniyle Türkiye'ye vize verme işlemleri askıya alındı.
Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği ve Musul Başkonsolosu'ndan mesaj
Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği’nin resmi Twitter hesabından Türkiye bayrağının yarıya indirilmiş görüldüğü siyah-beyaz bir fotoğraf paylaşıldı. Arapça mesajda "Terör örgütü PKK'nın elinde şehit olan Iraklı kardeşlerimize başsağlığı diliyoruz" denildi.
Türkiye'nin Musul Başkonsolosu Mehmet Küçüksakallı, Twitter hesabından paylaştığı Arapça ve Türkçe mesajlarda, "Zaho’da meydana gelen terör saldırısı nedeniyle Irak’ta ilan edilen bir günlük yasa katıldık. Bir kez daha PKK terör saldırısında hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifa ve kederli ailelere ve kardeş Irak halkına başsağlığı diliyorum” dedi. Küçüksakallı da yarıya indirilmiş Türkiye bayrağı fotoğrafı paylaştı.
Barzani tabutların taşınmasına yardım etti
Aralarında çocukların da olduğu 9 sivilin öldüğü, 30'dan fazla sivilin yaralandığı saldırının kurbanları, Irak'ın kuzeyinde tatil yapan Bağdat ve Kerbela'dan turistler oldu. Cenazeler askeri uçakla Bağdat'a gönderilirken, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani taşınmasına yardım ettiği tabutlara çelenk bıraktı.
Kurban yakınlarından başbakana: Türkiye ile siyasi ve ekonomik ilişkiler kesilsin
Bağdat havaaalanında cenazeleri karşılayan Irak Başbakanı Mustafa Kazımi, kurban yakınlarıyla görüşüp taziyelerini sundu, yaralıların en iyi şekilde tedavi edileceği sözü verdi. Kurban yakınları ise hükümetten 'tüm siyasi ve ekonomik bağların koparılması dahil Türkiye'ye karşı caydırıcı önlemler alınması' taleplerini dile getirdi.
Irak'ta Zaho saldırısının kurbanlarından biri olan ve sadece bir hafta önce evlenmiş bulunan 24 yaşındaki mühendis Abbas Alaa'nın Bağdat'taki cenazesinde yakınları üzüntüyle tabuta sarıldı.
© AFP 2023 / AHMAD AL-RUBAYE
Irak devletinin haber ajansı INA'ya göre Zaho saldırısının ardından 'Irak hükümeti, Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi'ni Dışişleri'ne çağırıp nota verdi, Ankara'nın resmi özür sunmasını ve askeri güçlerini Irak topraklarından çekmesini' istedi. Dün Kazımi’nin çağrısıyla Cumhurbaşkanı Berham Salih, Meclis Başkanı Muhammed Halbusi, siyasi partilerle grupların liderleri ve temsilcileri Zaho saldırısını görüşmek üzere olağanüstü toplandı.
Irak hükümeti, Türkiye’yi BMKG’ye şikayet ediyor
Habere göre Kazımi, 'Irak’ın egemenliğini sağlamak için farklı düzeyde alınacak önlemler ve Irak'ın Türkiye aleyhine BM Güvenlik Konseyi'ne sunacağı şikayetle' ilgili katılımcılara bilgi verdi.
Katılımcılar 'Türkiye’yi kınarken hükümetin Irak'ın egemenliği ile Iraklıların hayatlarını koruma konusunda ve uluslararası alanda atacağı adımlara destek açıkladı'.
'Irak hesaplaşma arenası olarak kullanılmamalı'
'İyi komşuluk ilkelerine saygı gösterilmesi ve Irak topraklarından komşu ülkelerin topraklarına herhangi bir müdahalenin önlenmesi gerektiğini' söyleyen katılımcılar, 'Irak'ın yasadışı silahlı gruplar ile Türk ordusu arasındaki çekişmelerin çözülmesi için arena olarak kullanılmasını reddettiklerini' belirtti. 'Bu tür durumların tekrar yaşanmaması için hükümetin gerekli önlemleri almasını' istedi.
Zaho saldırısını görüşmek için Irak meclisi de yarın toplantı düzenleyecek.
Çavuşoğlu: Irak hükümeti bu oyuna düşmemeli
Ankara'dan en üst düzey açıklamayı ise Dışişleri Bakanı yaptı.
Dün sabah TRT Haber canlı yayınında 'saldırıyı terör örgütlerinin gerçekleştirdiğini değerlendirdiklerini, gerçeğin ortaya çıkarılması için Irak hükümetine işbirliği çağrısı yaptıklarını' söyleyen Çavuşoğlu, Irak hükümetine 'etki altında açıklama yapmama' çağrısında bulunarak, “Bu, Türkiye’nin terörle mücadele girişimlerini engellemek için yapılan bir saldırıdır. Irak hükümeti bu oyuna düşmemelidir” dedi.