Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imza töreni, Rusya ve Ukrayna tarafları, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla Dolmabahçe Ofisi'nde düzenlendi.
Tahılın dünya pazarlarına ulaşmasının önünü açacak anlaşmada Rusya'yı temsilen Savunma Bakanı Sergey Şoygu imza attı.
Ukrayna tarafının imzası ise Aleksandr Kurbakov tarafından atıldı.
Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ise her iki metni de imzaladı.
BM Genel Sekreteri Guterres: Karadeniz'de bir umut ışığı var
BM Genel Sekreteri Guterres, törenin başında "Rusya ve Ukrayna temsilcilerine hitaben söylüyorum. Böyle bir girişimin yolunu açtınız. İnsanlığın faydası herkes için önemli. Bu anlaşma aslında Dünya için imzalanıyor. Küresel gıda fiyatları rekor seviyelere vardı. Kalkınmakta olan ülkelere bir fırsat sunacak" açıklamasını yaptı.
Guterres şöyle devam etti:
"Bugün Karadeniz'de bir umut ışığı var. Bir olasılık ışığı var. Bir çare ışığı var. Dünyanın buna her zamankinden fazla ihtiyacı var. Türkiye Cumhuriyeti, Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu sürecin her aşaması sizin ısrarlı yaklaşımınız sayesinde oldu. Çok teşekkür ederim. Rusya Federasyonu ve Ukrayna temsilcileri, sizler böyle bir girişimin yolunu açtınız. Bu arada bu görüşmelerde insanlığın faydası herkes için önemliydi. Burada dünyanın her kesimine odaklandı. Bu anlaşma aslında bütün dünya için imzalanıyor. Küresel gıda arzının üstesinden gelebilmek için dünyanın buna her zamandan fazla ihtiyacı var. Karadeniz'deki bu umut ışığı çok parlak. Bu çalkantılı zamanlarda böyle bir umut ışığı, insanların çektiği sorunların sona ermesini sağlasın."
Guterres'in ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan konuşma yaptı.
''Tüm dünyayı uzun bir süredir meşgul eden bir sorunun çözümüne dahil olmanın haklı gururunu yaşıyoruz" diyen Erdoğan, "Bu adımla sıcak hava dalgası ve kuraklığının yaratabileceği sorunlarda ortaya çıkabilecek fiyat artışını dizginleyecektir. Açlık tehlikesinin önüne geçilmesine katkıda bulunuyoruz" yorumunu yaptı.
Bununla birlikte, Cumhurbaşkanı Erdoğan, sorunun çözümü için Türkiye'nin yoğun mesai yaptığına dikkat çekti.
Erdoğan, "Elbette tek bir adımla buraya gelmedik. Yoğun mesailer yaptık. Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiği ile Karadeniz'den dünyanın pek çok noktasına nefes borusu sağlamış olacağız.Tüm süreçler üzerindeki mutabakat tesis edildi" dedi.
Erdoğan, Ukrayna limanlarındaki denetimin, İstanbul'da kuralacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirileceğini sözlerine ekledi.
''Tüm dünyayı uzun bir süredir meşgul eden bir sorunun çözümüne dahil olmanın haklı gururunu yaşıyoruz" diyen Erdoğan, "Bu adımla sıcak hava dalgası ve kuraklığının yaratabileceği sorunlarda ortaya çıkabilecek fiyat artışını dizginleyecektir. Açlık tehlikesinin önüne geçilmesine katkıda bulunuyoruz" yorumunu yaptı.
Bununla birlikte, Cumhurbaşkanı Erdoğan, sorunun çözümü için Türkiye'nin yoğun mesai yaptığına dikkat çekti.
Erdoğan, "Elbette tek bir adımla buraya gelmedik. Yoğun mesailer yaptık. Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiği ile Karadeniz'den dünyanın pek çok noktasına nefes borusu sağlamış olacağız.Tüm süreçler üzerindeki mutabakat tesis edildi" dedi.
Erdoğan, Ukrayna limanlarındaki denetimin, İstanbul'da kuralacak müşterek koordinasyon merkezi tarafından gerçekleştirileceğini sözlerine ekledi.
Erdoğan, "Adil bir barışın kaybedeni olmaz. Savaş sadece tarafları değil, tüm dünyayı etkiliyor. Medeniyet anlayışının bizim üzerimize yüklediği gereklilikleri yerine getirmeye devam edeceğiz'' diyerek sözlerini sonlandırdı.
'Koordinasyon merkezinde gemilerin ve limanların kayıtları tutulacak'
Bu sırada, Rusya ve Ukrayna’nın İstanbul’da Türkiye ve Birleşmiş Milletler ile tahıl konusunda ayrı ayrı imzaladıkları anlaşmalar konusunda bilgisi olan Birleşmiş Milletler'den bir kaynak, RIA Novosti haber ajansına konuştu.
Söz konusu kaynak, anlaşmaların izlenmesi için İstanbul’da oluşturulacak koordinasyon merkezinde, tahıl gemilerinin ve gemilere tahıl yüklenen limanların kayıtlarının tutulacağı ve gemilerin Karadeniz’den geçişlerinin bu merkez tarafından izleneceğini belirtti.
İstanbul’daki koordinasyon merkezinde yer alacak temsilcilerin hepsinin üst düzey yetkili seviyesinde olacaklarını belirten kaynak, merkezde yer alacak personelin sayısına dair ise daha sonra uzlaşmaya varılacağını kaydetti.
Kaynak ayrıca, Rusya ile Birleşmiş Milletler’in, gıda ürünleri ve gübrenin sevkiyatı konusunda karşılıklı bilgi paylaşımı yapılması için bir mekanizma oluşturacaklarını ifade etti.
Öte yandan, imza törenine Rus iş insanı Roman Abramoviç de katıldı.
Öte yandan ABD, Türkiye'nin ev sahipliğinde imzalanan Tahıl Sevkiyatı Anlaşması'nı memnuniyetle karşıladıklarını, BM ve Türkiye'nin çabalarını takdir ettiklerini açıkladı.
Günlük basın toplantısında sorulara yanıt veren Dışişleri Sözcüsü Ned Price, imza törenine ilişkin "Bu anlaşmayı memnuniyetle karşılarız. BM Genel Sekreteri'nin sıkı çalışmasını takdir ediyoruz. Türk müttefiklerimizin orada ortaya koyduğu gayretli çalışmaları alkışlıyoruz" dedi.
Price, bunun sadece ABD için değil G-20 ülkelerinin de desteklediği bir anlaşma olduğunu belirtti.
Günlük basın toplantısında sorulara yanıt veren Dışişleri Sözcüsü Ned Price, imza törenine ilişkin "Bu anlaşmayı memnuniyetle karşılarız. BM Genel Sekreteri'nin sıkı çalışmasını takdir ediyoruz. Türk müttefiklerimizin orada ortaya koyduğu gayretli çalışmaları alkışlıyoruz" dedi.
Price, bunun sadece ABD için değil G-20 ülkelerinin de desteklediği bir anlaşma olduğunu belirtti.