Erdoğan: Tahıl koridoru konusunda görüşmelerimizi yoğunlaştırıp neticeye ulaşmaya çalışacağız

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki baş başa görüşme, Hükümetlerarası Zirve Oturumu ve anlaşmaların imza töreninin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Ankara'da ortak basın açıklaması yaptı.

İtalya'nın kuzey doğusunda bulunan Alp Dağları'nda pazar günü yaşanan buz kütlesi çökmesi sonucu ölenler için taziyelerini iletip yaralılara acil şifalar dileyen Erdoğan, geçen ay Toskana bölgesinde gerçekleşen ve 4 Türk vatandaşının hayatını kaybettiği helikopter kazası sonrasında İtalyan makamlarınca gösterilen iş birliği için de teşekkür etti.

"Bugün stratejik ortağımız ve NATO müttefikimiz, dostumuz İtalya ile 3'üncü Hükümetlerarası Zirve Toplantımızı icra ettik" diyen Erdoğan, 2008'den bu yana gerçekleştirdikleri Hükümetlerarası Zirve Toplantıları'nın, ilişkilerin kapsamlı biçimde ele alındığı en üst düzey platformu teşkil ettiğini belirtti.

'9 anlaşmayı imzaladık'

İş birliği imkanlarının geliştirilmesi üzerinde durduklarını belirten Erdoğan, "İki Akdeniz ülkesi olarak hem bölgesel hem küresel konularda görüş alışverişinde bulunduk. Birçok alanda ilişkilerimizin kurumsallaşmasını pekiştirecek 9 anlaşmayı imzaladık. Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz hamdolsun her geçen gün gelişiyor. Salgına rağmen ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 34'lük artışla rekor seviye olan 23 milyar doların üstüne çıktı. İkili ticaretimizin bir özelliği de dengeli olmasıdır. Mevcut rakamlar bu sene 25 milyar doların eşiğini rahatlıkla aşacağımızı gösteriyor." diye konuştu.

Erdoğan, Türkiye-İtalya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi'nin üçüncü toplantısını ve iş forumunu sene içerisinde düzenlemenin bu açıdan yararlı olacağı konusunda da mutabık olduklarını dile getirerek, "Şirketlerimizi, iş birliklerini arttırmaları ve karşılıklı yatırımlarda bulunmaları yönünde teşvik etmeye devam edeceğiz." ifadesini kullandı.

Terörle mücadele

İtalya ile tesis ettikleri askeri savunma ilişkileri ve savunma sanayisi iş birliğinin ayrı bir ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:

"Bu alandaki ilişkilerimizi daha da derinleştirmenin, müşterek menfaatimize olduğu noktasında hemfikiriz. Gündemimizde terörle mücadele de iş birliği olarak ayrıca önemli bir yer tutuyor. Bu kapsamda İtalya'dan beklentilerimizi kıymetli dostumla ikili görüşmede paylaştım. Sayın Başbakan'la göçün idaresi ve yasa dışı göçle mücadele konularını da ele aldık. Bu alandaki iş birliğimizi istişareler ve ortak projelerle güçlendirmek istiyoruz."

İki ülke halkları arasındaki yakın ilişkilerin pekiştirilmesini teminen eğitim ve kültür alanında atılabilecek adımları görüştüklerini dile getiren Erdoğan, "Bunların içerisinde en önemlilerinden bir tanesi de Türk-İtalya Üniversitesinin kurulması girişimidir." dedi.

Başbakan Draghi ile Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerini de değerlendirdiklerini aktaran Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İtalya'nın bu ilişkilerin geliştirilmesine yönelik desteği için kendilerine teşekkür ettim. Bölgemizdeki gelişmeler Türkiye'nin, Birlik için pek çok alanda ne denli önemli olduğu gerçeğini somut şekilde bir kez daha ortaya koymuştur. Esas olan bu aşamada Türkiye'nin üyelik perspektifinin güçlendirilmesidir. İtalya, Türkiye'nin üyeliğinin Avrupa Birliği'ne sağlayacağı katma değerin bilincindedir. Bu desteğin güçlenerek devam edeceğine inanıyorum."

Ukrayna krizi

Erdoğan, zirve vesilesiyle Ukrayna krizini de ayrıntılı biçimde ele aldıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakere sürecine geri dönülmesi ve Ukrayna tahılının Karadeniz'den ihracına yönelik Birleşmiş Milletler planı hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Zirve vesilesiyle Sayın Başbakanla ayrıca Libya başta olmak üzere diğer bölgesel meseleler hakkında da görüş alışverişinde bulunduk. İtalya, enerji alanında önemli bir ortağımızdır. Görüşmelerimizde Karadeniz'deki Sakarya Gaz Sahası'nda denizaltı boru döşemesindeki iş birliğimiz dahil, enerji güvenliğine dair ortak proje ve çıkarlara ve değindik."

Görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, bir gazetecinin, "Her ikiniz de tahıl sorunundan söz ettiniz, ihracat konusu Türkler tarafından ele alındı. Ancak ilk somut adımın atılması için eksik olan nedir? Sayın Erdoğan bu konuda Putin ile mi görüşmek durumunda?" sorusuna, özellikle Karadeniz koridorunun çok büyük önem ifade ettiğini söyledi.

Konuyla ilgili gerek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gerek Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin de yaklaşımlarının önem arz ettiğini belirten Erdoğan, şöyle devam etti:

"Görüşmelerimizi devam ettiriyoruz zira bu tahılın ama buğdaydı ama arpaydı ama ayçiçeği yağıydı bunların dünyaya ulaşımı söz konusu. Örneğin bizim şu anda bu konularda sıkıntımız yok fakat dünyada sıkıntı var. Özellikle Afrika'da ciddi sıkıntı söz konusu ve bizler bu konuda her iki lidere de aracı olmaya ve bunu Birleşmiş Milletler çatısı altında Sayın Guterres ile de görüşmek suretiyle devam ettirelim istiyoruz. Bir hafta 10 gün içerisinde bu görüşmelerimizi yoğunlaştırıp neticeye ulaşmaya çalışacağız."

'SAMP-T konusunda artık imza safhasına gelelim istiyoruz'

Bir gazetecinin SAMP-T hava savunma sistemi konusunun gündeme gelip gelmediğine ilişkin soruya Erdoğan, SAMP-T'nin İtalya, Fransa ve Türkiye arasında büyük önem arz ettiğini vurguladığını ifade etti.

En son NATO zirvesinde de yine Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile konuyu etraflıca ele aldıklarını anlatan Erdoğan, şunları söyledi:

"Kendileri de 'ben de Sayın Draghi ile bu konuyu görüşeceğim' dediler. 'Sayın Draghi'nin Türkiye ziyareti olacak ben de görüşeceğim' dedim ve bugünkü ikili görüşmemizde de konuyu tekrar ele aldık. Savunma bakanlarımız yine aynı şekilde ele aldılar ve bir an önce SAMP-T konusunda artık imza safhasına gelelim istiyoruz. İmzaları atalım istiyoruz çünkü bizim savunma sistemlerimiz için de bu büyük önem arz ediyor. Bu konuda zaten sayın Başbakanla mutabakatımız tam, herhangi bir sıkıntı söz konusu değil. Aynı şekilde Macron ile de mutabakatımız bu konuda var. Temennim o ki bir an önce imzaları atıp yola devam edelim."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin son dönemde düzensiz göçmenlerin Yunanistan'ın uyguladığı baskı ve geri itme politikası nedeniyle deniz yoluyla Avrupa'ya geçiş rotalarını İtalya'ya çevirmesi konusunun bugünkü görüşmede gündeme gelip gelmediğine ilişkin sorusunu şu şekilde yanıtladı:

"Özellikle bu konuda geri itme çabalarında maalesef Yunanistan artık Avrupa'dan öte İtalya için tehlike arz etmeye başladı. Bu geri itmelerde bütün bu düzensiz göçteki o insanlar artık İtalya'ya doğru sığınmaya çalışıyor. Biz aynı şekilde bu geri itmelerde elimizden gelen bütün gayreti göstererek bu insanları denizlerden topluyoruz. Denizlerden toplamak suretiyle kurtarmaya çalışıyoruz. Ama aynı sıkıntı İtalya'nın da başında var."

İtalya: Birlikte çalışmak istiyoruz

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından konuşan İtalyan Başbakan Draghi, şu ifadeleri kullandı:

"Dost ülkeler, müttefik ülkeler Türkiye ve İtalya, karşımızda büyük sınamalar var. Birlikte çalışmak istiyoruz. İtalya ve Türkiye, aynı zamanda Kiev'e destek veriyorlar. Müzakere bazlı çözüm arayışındalar. Ukrayna'nın kabul edebileceği bir barışın içindedir her ülke. Türkiye'nin arabuluculuğu için büyük takdirimizi ifade etmek istiyorum, özellikle tahıl alanında. Dünyanın en fakir ülkelerinde çok ciddi problemlere yer açabilecek bir sınırlamadır bunlar. Türkiye'nin burada merkezi rolü var. Temennim Rusya'nın bu girişime imkan vermesi ve bundan sonraki barış müzakerelerine bir açılış yapması. Ticari ilişkiler Akdeniz'in geçmişini belirlemiş olan ilişkilerdir. Levantenleri düşünüyorum, ticaret yapan eski toplulukların yurt dışında günümüze kadar gelmiş temsilcileridir. 2021 yılındaki yükselmeden bahsettik. 2022'de önemli artış var. KOBİ'ler, sürdürülebilirlik; bunların hepsi ilerlemesi hükümetlerimiz arasında ortak amaç."

'Sayın Erdoğan'a 'İstanbul sözleşmesi' telkininde bulunduk'

"İnsan hakları konusunda İstanbul Sözleşmesi'ne girmek yolunda sayın Erdoğan'a teşvik ve telkinde bulundum. Akdeniz dediğimiz zaman binlerce yıllık ekosistemden bahsediyoruz. Kırılgan bir ekosistem bu. Her açıdan bireylere ve çevreye saygılı davranmamız gerekiyor. Göçmenlerde de doğru yönetim yapmamız lazım. Çevre, iklim, biyoçeşitliliğe de aynı şekilde. Libya'da denge hem Türkiye hem de İtalya açısından istikrar son derece önemli. Konuyla bağlantılı olarak konuştuk ve barışın ve istikrarın sağlanması için Libya'da nelerin yapılması gerektiğini ele aldık. İki ülkenin bakış açısı, hedefleri olabildiğince birbirine yakın. Gelecekte de bu böyle olacak. Bu nedenle çalışmalarımızı sürdürme kararı aldık. Birçok koridorun açılması lazım. Güvenlik koridorunun açılması lazım. Türkiye burada merkezi bir rol oynamakta, BM şemsiyesi altında. Bu gemiler Rusların hücumuna uğramamalıdır. Ukrayna-Türkiye ve Rusya bu konuda hazırlar. Kremlin'in doğrudan doğruya katılımını bekliyorlar."