Rusya’da Bahar ve Emek Bayramı kutlamaları

Rusya ve dünyanın pek çok ülkesinde kutlanan 1 Mayıs’ın Rusya’daki resmi adı Bahar ve Emek Bayramı.

Sovyetler döneminde Rusların çoğu bu bayrama ‘1 Mayıs’ (Pervomay) derdi.

1 Mayıs kutlama geleneği, 19. yüzyılda ABD’nin Chicago kentinde yaşanan olaylara dayanır. O dönemde işverenlerinden 8 saatlik çalışma düzeni oturmalarını talep eden işçiler büyük gösteriler düzenlemiş, işçiler ve polisler arasında çatışmalar yaşanmıştı.

3 Mayıs’ta Chicago polisi, işçilerin grevde olduğu bir fabrikada ateş açmış, iki işçi hayatını kaybetmişti. Ertesi gün bir meydanda polise bomba atılmış, bunun karşılığında polis de kalabalığa ateş açmıştı.

Olaylar sırasında 60 polis yaralandı, 8 polis öldü. Ölen işçilerin sayısıysa tam olarak bilinmiyor. Polis gösteriler sırasında yüzlerce işçiyi de tutukladı, 7 işçiyeyse idam cezası verildi.

İkinci Enternasyonel’in 1889’daki Paris Kongresi’nde Fransa delegasyonunun teklifi üstüne, Chicago’daki işçiler ile dayanışma göstergesi olarak, işçilerin her sene 1 Mayıs’ta gösteriler düzenlemesine karar verildi.

1 Mayıs; 1890’da Belçika, Almanya, Danimarka, İspanya, İtalya, ABD, Norveç, Fransa ve İsveç’te ilk defa kutlandı. İngiltere’deyse 4 Mayıs’ta kutlamalar yapıldı. Bu kutlamalarda öne çıkan talep çalışma saatlerinin 8 saat olarak düzenlenmesiydi.

1891’de İkinci Enternasyonel’in Brüksel Kongresi’nde alınan karara göre her ülkenin delegasyonuna 1 Mayıs’ı kutlama tarihini kendileri belirleme hakkı verildi. Bunun ardından İngiltere ve birkaç ülke daha işçi bayramını mayıs aylarının ilk pazar günü kutlama kararı aldı.

1 Mayıs 1891’de Rus devrimci Mihail Brusnev’in grubu, St. Petersburg’da işçilerin ilk toplantısını (Mayovka) gerçekleştirdi.

1900’de Harkov’da gerçekleştirilen işçi toplantısı, işçilerin ilk defa kitlesel olarak işe gitmeyip sokak kutlamaları yaptığı 1 Mayıs oldu. Bu tarihten itibaren her sene Rusya’nın çeşitli kentlerinde 1 Mayıs gösterileri düzenlendi.

1917’deyse 1 Mayıs, devrim sonrası Rusyası’nda ilk defa özgürce kutlandı. 1918’deyse 1 Mayıs, resmi hale getirildi ve tatil günü ilan edildi.

1 Mayıs 1933’te başkent Moskova’daki Kızıl Meydan’da ilk defa uçakların yer aldığı bir geçit töreni düzenlendi. Bu gelenek İkinci Dünya Savaşı’na dek sürdürüldü.

Rusya’da o dönem resmi adı emekçilerin dayanışma günü olan 1 Mayıs bayramının ismi, SSCB’nin dağılması sonrası 1992 yılında alınan bir kararla Bahar ve Emek Bayramı olarak değiştirildi.

Daha önce 1 ve 2 Mayıs’ta kutlanan bayram, 2001’de alınan bir kararla 1 Mayıs ile sınırlandı ve 2 Mayıs yeniden çalışma günü yapıldı.