Rusya ile iyi ilişkileri sürdürerek ABD'nin yaptırımlarına uymayan İmran Han'ın yargının müdahalesiyle mecliste düzenlenen güvensizlik oylaması sonucu başbakanlıktan gönderilmesinin artçılarının yaşandığı Pakistan'ı, enerji krizi de vurdu.
Çok ayaklı muhalefetin liderlerinden Şahbaz Şerif'in başbakanlığındaki yeni hükümetin hem hanelerin hem de sanayinin tükettiği elektriği kesmeye başladığı haberleri geldi.
Enerji masrafları ikiye-üçe katlandı
ABD merkezli haber sitesi Bloomberg, Pakistan'ın enerji masraflarının Şubat 2022'de biten 9 aylık dönemde önceki döneme kıyasla iki katından fazla artarak 15 milyar dolara ulaştığını duyurdu.
Üstüne üstlük nakit para kıtlığı çeken Pakistan, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve kömür fiyatlarının geçen ay rekor seviyelere yükselmesinin ardından spot piyasadan yakıt tedarik edemez hale geldi.
Rekor yükseliş ise Batı'nın Ukrayna gerekçesiyle Rusya'ya uyguladığı yaptırımlar yüzünden enerji fiyatlarının daha da tırmanmasından kaynaklandı.
Yeni Başbakan Şerif'in maliye bakanı yaptığı Miftah İsmail'in Twitter paylaşımına göre yakıt bulunmadığından yaklaşık 3500 megavatlık elektrik kapasitesi 13 Nisan itibariyle kapatıldı. İsmail, bir o kadar miktar elektriğin de teknik arızalar nedeniyle devredışı kaldığını ekledi.
Toplam elektrik üretim kapasitesinin beşte birinden mahrum
Pakistan'ın en büyük menkul değer aracı kurumu, yatırım bankası ve araştırma şirketi konumundaki Arif Habib'in araştırma bölümü başkanı Tahir Abbas, 7 binden fazla megavat elektriğin toplam üretim kapasitesinin neredeyse beşte birine denk geldiğine dikkat çekti.
Elektrik krizinin, henüz enerji bakanı atamamış olan Başbakan Şerif'in karşı karşıya olduğu büyük ekonomik sorunları daha da karmaşıklaştırdığı belirtildi.
Enerjide ithalata büyük ölçüde bağımlı olan Pakistan, artan yakıt maliyetlerinden en ağır darbeyi alan ülkeler arasında.
Son aylarda LNG tedarikçilerinden sevkiyat iptalleri
Pakistan'ın uzun vadeli LNG tedarikçileri, son birkaç ayda teslim edilmesi planlanan birkaç sevkiyatı iptal ederek krizi daha da derinleştirdi.
Pazar günü spot piyasadan 6 LNG kargosu alımı için ihale açan hükümet, mevcut fiyattan ödeme yapması halinde yüz milyonlarca dolarlık bedel ödemek zorunda kalabilir.
'Pakistan'ın durumu kısa vadede değişmez'
Pakistan Kuveyt Yatırım'ın araştırma başkanı Samiullah Tarık, "Küresel dinamikler hala aynı olduğu için Pakistan'ın durumu yakın vadede değişmeyecek. Enerji kıtlığıyla başa çıkmak için zorunlu elektrik kesintileri olagelecek" değerlendirmesini yaptı.
Pakistan'da özellikle yaz sıcaklarında halkın isyan havasında protestolarını tetikleyen uzun elektrik kesintilerinin bu kez sanayiye vereceği zarar, ekonomik zorlukları katmerlendirecek.
Pakistan Akımı ne olacak?
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise 13 Nisan'daki açıklamasında yeni Pakistan hükümetini 2015'te anlaşması imzalanan Pakistan Akımı doğalgaz boru hattı projesi çalışmalarını sürdürmeye çağırmıştı. Zaharova "Projenin karşılıklı yarar arz ettiği bir gerçek. Pakistan bunun çok iyi farkında. Hayata geçirilmesi, Pakistan’ın enerji sektörüne ivme kazandıracak ve bu ülkedeki enerji kıtlığı sorununun çözümüne yardımcı olacak. Bu projenin bize de faydası var" demişti. Daha önce ABD'nin müttefiklerine dayattığı Rusya yaptırımları, Almanya'yı son aşamaya gelen Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projesinden vazgeçmek zorunda bırakmıştı.