Rusya Savunma Bakanlığı'nın, ABD'nin Ukrayna'daki biyolaboratuvarları hakkındaki raporu yayınlandı

Rusya Savunma Bakanlığı’nın yayınladığı rapora göre ABD ordusu, Biyolojik Silahların Üretiminin Yasaklanması Hakkında BM Sözleşmesi’ni ihlal ederek Ukrayna'da ölümcül virüsler, bakteriler ve toksinler üretiyor ve yüz binlerce insan sistematik olarak tehlikeli patojenlere ve tedavisi olmayan diğer hastalıklara maruz kalıyor. Askeri bilim adamları, Ukrayna da 25 ülkedeki Pentagon’un biyoloji laboratuvarlarında gizli bir şekilde yapay virüsleri test ediyor. ABD’nin biyoloji laboratuvarları, eski Sovyetler Birliği, Ortadoğu, Güneydoğu Asya ve Afrika’da 2.1 milyar dolarlık bir Ortak Biyolojik İşbirliği Programı (CBEP) dahilinde ABD Savunma Bakanlığı’nın Savunma Tehdidi Azaltma Ajansı (DTRA) tarafından finanse ediliyor.

DTRA askeri programının yüklenici şirketleri özel şirketler. Doğrudan Kongre’ye rapor vermiyorlar ve doğrudan denetim yapılmadığı için yasayı bypass edebiliyorlar. Sivil personel, diplomat olmamalarına rağmen diplomatik dokunulmazlığa sahip. Bu nedenle, özel şirketler, ev sahibi ülkenin doğrudan kontrolü olmaksızın diplomat kisvesi altında ABD hükümeti adına faaliyet yürütebiliyor. Bu uygulama genellikle CIA tarafından gizli ajanlar için kullanılır. Ukrayna’da faaliyet yürüten üç şirket var. Bunlar Metabiota Inc., Southern Research Institute ve Black&Veatch. Pentagon’un yanı sıra CIA ve diğer kamu kurumları için federal biyolojik araştırma projeleri yönetiyorlar, bazı durumlarda yüksek rütbeli muvazzaf askeri personel ve istihbarat çalışanları kilit görevlerde bulunuyor.

Çeşitli verilere göre DTRA, Ukrayna’da yaklaşık 15 biyoloji laboratuvarı finanse ediyor. Bunların 10’u hakkında veriler elde edildi:

Raporda belirtildiği üzere, ABD Savunma Bakanlığı ile Ukrayna Sağlık Bakanlığı arasında 2005 yılında imzalanan bir anlaşma uyarınca, yerel yönetimin Amerikan programı hakkında ‘hassas’ bilgileri ifşa etmesi yasak ve Ukrayna’nın biyolojik araştırmalar için tehlikeli patojenleri Pentagon’a aktarması gerekiyor. Ayrıca ABD’li askerler, yürütülen projelerle ilgili ülkenin devlet sırlarına da erişim sağlabildi.

Ülkede daha önce kurulan Ukrayna Bilim ve Teknoloji Merkezi (NCST), büyük oranda ABD hükümeti tarafından finanse edilen uluslararası bir kuruluş olup Ukrayna’daki çalışanları diplomatik statüye sahip. Merkez, daha önce kitle imha silahları geliştirme konusundaki Sovyet programlarına katılan bilim insanlarının projelerini resmen destekliyor. Rusya Savunma Bakanlığı, son 20 yılda NCST’nin dünya çapında 1850 projeyi finanse etmek ve yönetmek için 285 milyon dolar yatırım yaptığını belirtti.

1991 yılında başlayan kitle imha silahlarının yayılmasını önleme programı kapsamında çalışmalar yürütülmektedir. Beyan edilen bu amaç, nükleer, kimyasal ve biyolojik silahların, onların eski Sovyetler Birliği ülkelerine tedarikinde kullanılan araçların güvenli bir şekilde depolanması ve imha edilmesi ile kitle imha silahlarının geliştirilmesinde yer alan bilim insanlarının istihdamını teşvik etmek anlamına geliyor.

Ukrayna, Belarus ve Kazakistan nükleer başlıklarını imha ettiğinden, program esasen 2013’te sona erdi. Fakat geçen yıl, kitle imha silahlarının yayılmasına ilişkin yeni tehditler olduğu iddiası nedeniyle ABD Kongresi’ne programın yenilenmesine ilişkin bir yasa tasarısı sunuldu. Ancak Federal Kamu Alımları Sitesi’nin verilerine göre, program Ukrayna’da 2012’den sonra da durdurulmadı. 2013 yılında, Raytheon Technical Services Company LLC, ülkede programın uygulanması için DTRA’nın yüklenicilerinden biri oldu. Sözleşme tutarı 43.9 milyon dolar. Federal Kamu Alımları Sitesi’nin verilerine göre, Ağustos 2017’ye kadar ABD’li şirket 42.4 milyon dolar tutarında bilimsel ve teknik hizmetler sunmayı başardı. 2016 yılında, NCST bilimsel ve teknik hizmetler için 10 milyon dolarlık, beş yıllık bir DTRA ihalesi kazandı. NCST’nin şu anda ne yaptığı bilinmiyor. Projenin internet sitesindeki en son bilgiler 90’lı yılların sonlarına tarihleniyor.

Ukrayna’da ABD biyoloji laboratuvarlarının ortaya çıkışı ve NCST projelerinin finansmanı, ülkede görülen ciddi enfeksiyon hastalıkları salgınlarıyla aynı zamana denk geldi. Örneğin, Pentagon’un laboratuvarlarından biri, Ocak 2016’da en az 20 Ukraynalı askerin iki gün içinde grip benzeri bir virüsten öldüğü Harkov’da bulunuyor. 200’den fazla kişi de hastaneye kaldırıldı. Mart 2016 itibariyle, Ukrayna genelinde 364 ölüm kaydedildi. Rapora göre, 2009 yılında küresel bir pandemiye neden olan domuz gribi A (H1N1) pdm09 varyantı, ölümlerin yüzde 81’ine yol açtı.

Son zamanlarda, Pentagon’a ait birkaç biyoloji laboratuvarının bulunduğu Ukrayna’nın güney doğusunda, bir başka enfeksiyon Hepatit A yayılıyor. Bu yılın Ocak ayında, Nikolayev’de 37 sakin ‘sarılık’ nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Yerel polis, ‘insan immün yetmezliği virüsü ve diğer tedavisi olmayan hastalıklarla enfeksiyon’ yayıldığı şüphesiyle soruşturma başlattı. Üç yıl önce aynı şehirde 100’den fazla kişi koleraya yakalandı. Her iki durumda da hastalığın nedeninin kirli içme suyu olduğu varsayılıyor. Yine 2017 yazında, Zaporojye’de Hepatit A olan 60 kişi hastaneye kaldırıldı. Nedeni hala bilinmiyor.

Öte yandan, Odessa bölgesinde yatılı okulda kalan 19 çocuk aynı teşhisle hastaneye kaldırıldı. Kasım 2017’de ise Harkov’da 27 enfeksiyon vakası kaydedildi. Virüs, içme suyunda bulundu. 2011 yılında Ukrayna’da bir kolera salgını yaşandı. 33 kişi ishal nedeniyle hastaneye kaldırıldı. 2014’te ülke genelinde 800’den fazla kişiye kolera teşhisi kondu. Savunma Bakanlığı’nın raporuna göre, 2015 yılında yalnızca Nikolayev’de 100’den fazla kolera vakası kaydedildi.

Pentagon’un Ukrayna’daki faaliyetleri ile enfeksiyon hastalıkları salgınlarının aynı döneme denk gelmesi, ABD Savunma Bakanlığı yapılarıyla imzaladıkları sözleşme temelinde Ukrayna’da faaliyet yürüten şirketlerin uzun süredir askeri amaçlarla kullanılmak üzere enfeksiyonları araştırmaları yaptıklarına dair şüpheler yaratıyor. Nitekim, South Research Institute’un Pentagon için askeri öneme sahip patojenler olan grip ve Zika virüslerinin yanı sıra kolera ile ilgili bir projesi var. Rusya Savunma Bakanlığı’nın raporunda Ukrayna’daki laboratuvarların South Research Institute ile birlikte Black & Veatch ve Metabiota tarafından yönetildiği belirtiliyor.

Black & Veatch, Ukrayna, Almanya, Azerbaycan, Kamerun, Tayland, Etiyopya, Vietnam ve Ermenistan’da biyoloji laboratuvarları inşa etmek ve işletmek için 198.7 milyon dolar tutarında beş yıllık iki DTRA ihalesi kazandı. Federal Kamu Alımları Sitesi’nin verilerine göre Black & Veatch, 2013’ten bu yana yalnızca Ukrayna’daki Ortak Katılım Biyoloji Programı kapsamında DTRA’ya 140 milyon dolarlık taahhütte bulundu. 77 milyon dolar tutarındaki çalışmalar henüz gerçekleştirilmedi.

2014 yılında, potansiyel hastalık salgınlarını belirleme, izleme ve analiz etme konusunda uzmanlaşmış bir firma olan Metabiota, Gürcistan ve Ukrayna’da Black & Veatch’in taşeronu olarak 18.4 milyon dolarlık bir federal sözleşme imzaladı. Black & Veatch tarafından yayınlanan bir iş ilanına göre, iki firma Kiev’de aynı ofisi paylaşıyor. Southern Research Institute, 2008’den beri Ukrayna’daki ana taşeron durumunda. Ayrıca bu şirket, geçmişte biyolojik silahlar programında Pentagon’un ana yüklenicisiydi. 1951-1962 döneminde enstitünün uzmanları, 16 sözleşme kapsamında biyoajanların araştırma ve geliştirilmesine katıldı. 2001 yılında, Southern Research Institute şarbon araştırmaları alanında Pentagon’un taşeronu oldu. Southern Research Institute, Kongre’de ve ABD Dışişleri Bakanlığı’nda ABD istihbaratı için araştırma ve geliştirme çalışmalarına ilişkin lobi yaptı. Bu faaliyet, Ukrayna’da ve diğer eski SSCB ülkelerinde biyoloji laboratuvarların ortaya çıkmasıyla aynı zamana denk geldi. Southern Research Institute, 2006-2016 yılları arasında on yıl boyunca Senato, Temsilciler Meclisi, Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı’nda lobi faaliyetleri için 1.28 milyon dolar ödedi.

Rusya Savunma Bakanlığı, rapor kapsamında Amerikan şirketi Black & Veatch’in faaliyetlerine ilişkin bilgiler paylaştı. Black & Veatch dünya çapında 100’den fazla ofise sahip ve altı kıtada 100’den fazla ülkede projeler gerçekleştirdi. Kuruluşundan bu yana, şirketin faaliyetleri kesintisiz olarak ABD ordusu ve istihbarat servisleriyle bağlantılı olduğu biliniyor.

Şirketin ilk büyük projesi Little Rock, Arkansas’taki Camp Robinson ve Ortabatı eyaletlerindeki diğer büyük askeri tesisler oldu. Black & Veatch’in şu anda Almanya, Polonya, Çekya, Belçika ve Hollanda’daki askeri tesislerdeki projeler için tasarım, planlama, çevre ve inşaat denetim hizmetleri sunacak 6 firmadan biri olduğuna dair bilgiler mevcut. Almanya merkezli Avrupa Kolordusu için sözleşmenin sorumluluk alanında (AOR) askeri inşaat (MILCON), destek, iyileştirme ve modernizasyon (SRM), Avrupa altyapı konsolidasyonu (EIC) ve Avrupa caydırıcılık girişimi (EDI) çalışmalarını yönetiyor. Şirket ayrıca savaş gazileri ve eski askeri personelin istihdamı için de bir program geliştirdi.

2020’de ABD’li tümgeneral Richard Kaiser’in Black & Veatch’in federal kalkınma direktörü olarak atandığına dair haberler çıktı. ABD ordusu ve ABD İstihkam Kolordusu’nda (USACE) 33 yılı aşkın deneyime sahip olan Kaiser, milyarlarca dolarlık yerel ve uluslararası altyapı, askeri inşaat ve çevre koruma programlarını yönetme konusunda büyük bir deneyime sahip.

2021’de ABD İstihkam Kolordusu’nun federal işletme başkanı Randy Castro’yu en yüksek ödül olan ‘de Fleury Altın Madalyası’ ile ödüllendirdiğine dair haberler çıktı. Castro, 2018’de Black & Veatch’e katılmadan önce kitle imha silahları ve ortaya çıkan tehditlerle ilgili konularla ilgilenen DTRA’nın direktör yardımcısı olarak da görev yaptı.

Rusya Savunma Bakanlığı’nın raporuna göre, South Research, ticari ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar için; ilaç geliştirme, enerji, çevre ve mühendislik olmak üzere dört alanda temel ve uygulamalı araştırmalar yürüten kar amacı gütmeyen bir araştırma şirketi. 70 yıldır ulusal savunma alanında araştırma faaliyetlerinde bulunuyor, malzeme ve sistem mühendisliği araştırmaları alanlarında çalışıyor. Başkanı ve genel müdürüne göre, Savunma Bakanlığı için gerçekleştirilen araştırmalar, South Research’ün yürüttüğü mühendislik çalışmalarının en önemli kısmı oldu.

South Research, 1950’lerin sonlarından beri balistik füze sistemi geliştirilmesi, hipersonik araçlar için malzeme ve bunların yapılarının analizi gibi çeşitli alanlarda çalışmalar yürütüyor. Şirketin şu anda istihbarat sistemi, veri toplama ve iletişim sistemleri geliştirilmesi yönünde yapmış olduğu anlaşmalar mevcut, bunun yanı sıra modern teknolojilerin askeri eylemlerde kullanımının incelenmesine yönelik yürürlükte olan bir sözleşmesi daha bulunuyor. Şirket, savaş gazileri ve eski askeri personelin desteklenmesi ile de uğraşıyor. Bu nedenle, şirketteki birçok görev eski üst düzey askerler tarafından yerine getirildi ve şimdi de öyle olmaya devam ediyor.

Bu kişiler arasında bilgi teknolojisi, uluslararası operasyonlar ve lojistik, kamu satın alma ve program yönetimi alanlarında 40 yıllık tecrübesi bulunan N. Lee. S. Price da var. Kendisi tümgeneral rütbesiyle emekli oldu, ABD ordusuna birçok savaş bölgesindeki uluslararası askeri operasyonları desteklemeye yönelik öncü teknolojileri bıraktı. 7 bin kişilik bir operasyonu planlayan Christopher Tanner da şirkette görev yapan isimler arasında. Tanner, hava indirme taarruzları ve sınır operasyonları dahil olmak üzere büyük askeri operasyonları planlayıp yönetti. Irak ve Afganistan’daki enformasyon operasyonlarında görev yaptı. Tanner’ın çok gizli olarak sınıflandırılan gizli bilgilere erişimi bulunuyor.

Rapora göre, bu şirket en gizli tutulan şirketlerden biri. Bunun nedeni de ABD Başkanı’nın ailesine yakınlığı olabilir. Metabiota şirketi dünya çapında mikroplarla ilgili verileri dijital hale getirmek ve hastalıkların yayılmasını aktif bir şekilde önlemek amacıyla hükümetler, sigorta şirketleri ve hayvancılık üreticileri için bulaşıcı hastalıkların yarattığı tehlikeleri araştırıyor ve değerlendiriyor. İlk aşamada Biden ve John Kerry’nin üvey oğlu tarafından 2009 yılında kurulan ve Biden’ın da yönetici direktörlüğünü yaptığı Rosemont Capital’in bir yan kuruluşu olan Rosemont Seneca Technology Partners (RSTP) tarafından finanse ediliyordu.

Metabiota, 2014’ten beri, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) yeni hastalıkların yaratacağı küresel tehditlerin tahmini ve önlenmesini amaçlayan PREDICT projesinde EcoHealth Alliance ile partnerlik yapıyor. Bu çerçevede, Metabiota, EcoHealth Alliance ve Wuhan Viroloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, Çin’deki yarasalardaki bulaşıcı hastalıklar konusunda ortak bir çalışma gerçekleştirmişti. EcoHealth Alliance ve Metabiota’dan araştırmacılar ayrıca ‘yarasalarla güvenli bir şekilde nasıl yaşanabileceği’ yönündeki sunumlar ve ortaya çıkan bulaşıcı hastalık salgınlarının vahşi hayvan ticareti ile ilişkilendirildiği araştırmalarda birlikte çalışmıştı.

Metabiota’dan araştırmacılar ayrıca, 2014 tarihli Henipavirusün Yayılmasına İlişkin Araştırma ve Ebola Gözlem Araştırması’nın yanı sıra 2015 tarihli Herpes Araştırması ve Virüs Çeşitliliği Araştırması’nda EcoHealth Alliance personeli ile aynı listede yer aldı. Joe Biden’ın USAID’i, Nisan 2021’de EcoHealth Alliance’ın öncülük ettiği, salgın potansiyeli olan yeni bulaşıcı hastalıkların izlenmesine yönelik yeni bir girişimi duyurdu. Metabiota vergi mükellefleri tarafından finanse edilen bu projede de yer alıyor.

EcoHealth Alliance, on yılı aşkın bir süredir Google tarafından finanse ediliyor. Google’ın ayrıca CIA üzerinden de Metabiota ile bağlantısı bulunuyor. Hunter Biden, Google ve Pentagon’un yanı sıra Metabiota’nın CIA’in bir başka ünlü ‘kılıfı’ olan In-Q-Tel ile iş ilişkileri yürütüyor. CIA tarafından 1999’da ‘devlet destekli ilk girişim şirketi’ olarak kurulan In-Q-Tel, en başından beri tartışmalı bir kuruluş.

Eski adı Peleus ve In-Q-It olan In-Q-Tel, kar amacı gütmeyen ABD’li bir girişim sermayesi şirketi. CIA ve ABD’li diğer istihbarat servislerinin, ABD’nin istihbarat potansiyelinin artırılması amacıyla en yeni bilgi teknolojileriyle donatılması için yüksek teknoloji şirketlerine yatırım yapıyor.

In-Q-Tel’in görevi, ABD’nin ulusal güvenlik çıkarlarına hizmet eden ileri teknolojiler geliştiren şirketleri belirmek ve bunlara yaptırım yapmak. Şirketin kökleri, 1990’larda CIA Bilim ve Teknoloji Ofisi’nin başkanı olan ve CIA için bilgi teknolojilerinin hızlı gelişiminin önemini destekleyen Ruth A. David’e kadar uzanıyor olabilir.

In-Q-Tel, 15 Kasım 2005’te Google’a ait 5 bin 636 hisseyi 2.2 milyon doların üzerinde bir fiyata sattı. Hisseler, Google’ın CIA’ın finanse ettiği ve şimdi Google Earth olarak bilinen uydu haritalandırma yazılım geliştiricisi Keyhole.Inc’yi almasının ardından edinilmişti.

In-Q-Tel Ağustos 2006’da 90’dan fazla şirkete yaklaşık 150 milyon dolar yatırım yaptı. Şirket, 2016 yılında başta CIA olmak üzere NSA, FBI ve ABD Savunma Bakanlığı’ndan yılda en az 120 milyon dolar maddi destek aldı. Kısmen kamuya açık faaliyet gösteren In-Q-Tel, hangi ürünlere sahip olduğu ve bunların nasıl kullanıldığını çok gizli tutuyor.