Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ, Amerika’da oylanan kalıcı yaz saati düzenlemesi ve Türkiye’deki uygulama arasındaki farkları, kalıcı yaz saatinin oluşturduğu sorunları ve olası çözümleri Radyo Sputnik’te Ali Çağatay’la Seyir Hali programında anlattı.
Özdağ, ABD’nin kalıcı yaz saati düzenlemesinin Türkiye’deki uygulama ile farklılıklarını “Amerika kıtasının bütününe coğrafi olarak baktığınız zaman Kuzey-Güney doğrultusunda bir kıtadan bahsediyoruz. Bir Asya veya Avrupa gibi değil, doğusu ve batısı arasındaki mesafe coğrafi açıdan bakıldığında oransal olarak diğer kıtalara göre daha az olan bir kıtadan bahsediyoruz. ABD hepimizin bildiği üzere 51 bağımsız devletten oluşuyor. Dolayısıyla ABD için şu anda en doğusundan en batısına kadar olan toplam dört saat dilimi var. Bu 51 eyalet bu saat dilimi içerisine bölünmüş durumdadır. Bu devletçiklerin hiçbirisinin doğu batı mesafesi Türkiye Cumhuriyeti ile karşılaştırılamaz. ABD’nin kalıcı yaz saatine geçmesi bu dört zaman dilimini korumak şartıyla hiçbirisini mağdur etmeyebilir. New York eyaletinin doğusu ve batısı arasındaki mesafe Türkiye’nin onda biri bile değildir” diye aktardı.
‘Bu ülkenin ekonomik ve nüfus olarak ağırlık noktası Ankara’nın batısında bir noktadır’
Türkiye yaz saati uygulamasındaki sorunları sıralayan Özdağ, Amerika ile karşılaştırmanın neden uygunsuz olduğunu “Bizdeki sorun doğu ile batı arasında 70 dakikadan fazla fark var. 1500-1600 km fark var. Bunun dışında hiçbir şekilde Amerika ya da gelişmiş başka bir ülkeyle kıyaslanamayacak kadar bölgeler arası coğrafi olarak nüfus ve ekonomi dağılımında olağanüstü bir uçurum var. Amerika’da bir eyalet konuşulduğu zaman o eyaletin içerisindeki ekonomik faaliyetlerin dağılımı, nüfusun dağılımı ile bizim Türkiye’deki nüfus dağılımı ve ekonominin ülke coğrafyasına dağılımı arasında dağlar kadar fark var. Bu ülkenin ekonomik ve nüfus olarak ağırlık noktası Ankara’nın batısında bir noktadır. Daha önce bu zaten araştırılarak 72’de İzmit olarak belirlenmiş. İktisat bilimi, sosyoloji, istatistik ile ilgilenen kimsenin bunu reddedeceğini sanmıyorum. İran sınırından geçen bir yaz saati bu ülkenin nüfusunun yüzde 80’i, elektrik tüketiminin yüzde 90’ı, ekonominin en az yüzde 80’i için ‘zul’ ve zarardır” diye açıkladı.
‘İran’dan geçen bir ileri saat uygulaması bu ülkenin gerçeğine uymuyor’
Özdağ, Türkiye’nin mevcut kalıcı yaz saati uygulamasının ekonomiye yükünü ve olası çözümlerini “Ülkenin ekonomisinin hala net olarak yüzde 50’si Avrupa’yla, siz bu saat farkını açarsanız Londra, Paris ve Berlin borsasıyla da açarsınız ve ekonomi için iyi bir şey yapmamış olursunuz. Enerji tasarrufu sadece elektrik tasarrufuyla ölçülmez ki öyle bir tasarruf bize raporlanmadı. Biz böyle bir rapor okumadık. Gören, okuyan varsa gelsin konuşalım. Enerji tasarrufu, bu işin doğalgaz, kömür, akaryakıt tasarrufu var. Her yönü var. Bütün boyutlarıyla ortaya koysunlar onun üzerine konuşalım. Türkiye’deki mesele bu, Amerika bize bu yönüyle örnek olamaz. İran’dan geçen bir ileri saat uygulaması bu ülkenin gerçeğine uymuyor. İlle sabitleyecekseniz bu ülkenin orta noktası diyebileceğimiz Ordu-Fatsa-Gaziantep-Oğuzeli 37.5 derece Doğu boylamı en makul ve adil çözüm olacaktır. Hem ileri saat uygulaması yapmış olursunuz hem batı tarafındaki ekonomi ve nüfusu mağdur etmemiş olursunuz” diye değerlendirdi.