Rusya-Ukrayna çatışmaları devam ederken ABD'nin İran'la nükleer anlaşmayı canlandırması müzakerelerinde anlaşmaya varılıp varılmayacağının merak edildiği dönemde İran-İsrail gerilimi, Irak'ta patladı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) başkenti Erbil'de ABD Başkonsolosluğu'nun bulunduğu bölgeye 12 balistik füze atılmasının sorumluluğunu İran Devri Muhafızları'nın üstlenmesinin ardından devreye ABD girdi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ve IKBY Başbakanı Mesrur Barzani ile telefonda görüşürken, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan Irak'ın füze savunma kabiliyetlerini geliştirmesine yardımcı olacaklarını söyledi. CBS'in Face the Nation programına konuşan Sullivan, saldırıda ABD tesisinin vurulmadığını, ABD'lilerin zarar görmediğini, ABD çıkarlarını korumak için ne gerekiyorsa yapacaklarını söyledi.
Sullivan, "Irak hükümeti ve Irak Kürdistanı hükümetiyle, şehirlerde kendilerini savunabilmeleri için füze savunma yetenekleri edinmelerine yardımcı olmak için istişare halindeyiz" diye konuştu.
'İran'ı sorumlu tutması için Irak hükümetini destekleyeceğiz'
Beyaz Saray'ın yayımladığı açıklamada, Washington'ın Tahran'dan gelen tehditler karşısında Bağdat'ı ve bölgedeki hükümetleri desteklediğini söyleyen Sullivan, "İran'ı sorumlu tutması için Irak hükümetini destekleyeceğiz ve İran'dan gelen benzer tehditlere karşı Ortadoğu'daki ortaklarımızı destekleyeceğiz" dedi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı, füze saldırısının zaten çıkmazdaki İran nükleer anlaşması görüşmelerine etkisi sorulduğunda, müzakerecilerin başkentlerine döndüğünü, bir gelişme olup olmayacağını gelecek günlerde göreceklerini söyledi.
'Irak'ın dış güçlerin hesaplaşma sahnesi haline gelmemesi gerek'
Başkan Joe Biden'ın İran'ın nükleer silah edinmesini engellemeye kararlı olduğunu belirten Sullivan, "Balistik füzeler ve gelişmiş askeri yeteneklerle donanmış İran'dan daha tehlikeli olan tek şey, bunların hepsine ve nükleer silaha sahip bir İran'dır" vurgusunu yaptı.
Kazımi, Blinken'la telefon görüşmesinde 'Irak'ın dış hesaplaşma sahnesi haline gelmemesi gerektiğini söylediğini' duyurdu.
Irak Dışişleri Bakanlığı, İran'ın Bağdat Büyükelçisi'ni çağırarak saldırıyla ilgili izahat talep edip protesto notası verdi.
Irak hükümetinin açıklamasında, 'İran liderliğinden saldırganlığı reddetme açıklamasının beklendiği' belirtildi.
'Irak'ın merkezi hükümeti sorumluluğunu yerine getirsin'
Tepkiler üzerine bugün İran Dışişleri Bakanı Sözcüsü Said Hatipzade'den "Tahran, Irak makamlarını, topraklarını, üçüncü taraflara İran'a yönelik saldırılar için kullandırmaması gerektiği konusunda defalarca uyarmıştı" açıklaması geldi.
Hatipzade "Irak'ın merkezi hükümeti, topraklarının üçüncü şahısların İran'a yönelik saldırıları için bir üs olarak kullanılmamasını sağlama sorumluluğuna sahiptir" diyerek ekledi:
"Geçmişte birkaç kez, Irak toprakları Kürt militanlar, ABD ve Siyonist oluşum gibi terörist gruplar da dahil olmak üzere üçüncü şahıslar tarafından İran'a karşı kullanıldı."
'Siyonistlerin Komplo ve Kötülük Stratejik Merkezi vuruldu'
İsrail'in Suriye'deki saldırılarının hedefleri arasında olan İran Devri Muhafızları'nın dün Erbil saldırısıyla ilgili açıklamasında İsrail'e atıfla şöyle denildi:
"Sahte Siyonist rejimin son zamanlarda işlediği cinayetlerin ve bu rezil rejimin suçlarının ve kötülüklerinin cevapsız kalmayacağının daha önce duyurulmasının ardından 'Siyonistlerin Komplo ve Kötülük Stratejik Merkezi', güçlü ve tam isabetli füzelerle hedef alındı. Cani Siyonist rejimi, her türlü kötülüğün tekrarının sert, kararlı ve yıkıcı tepkilerle karşı karşıya kalacağı konusunda bir kez daha uyarıyoruz."
İran resmi ajansı İRNA da "Devrim Muhafızları, Erbil'deki İsrail üssünü Fetih-110 füzeleriyle imha etti" haberini geçti.
'İsrail'in ana istihbarat üssü'
İranlı kaynaklar, Lübnan Hizbullahı'na yakınlığıyla bilinen El-Meyadin kanalına, Erbil'de vurulanın, İsrail'in ana istihbarat üssü olduğunu söyledi.
Bu gelişme, İsrail ile İran arasında insansız hava araçları, füzeler ve siber saldırılarla 5 yıldır devam eden örtülü çatışmanın daha da tırmandığının göstergesi oldu.
Yanısıra önceki ABD Başkanı Donald Trump'ın emriyle 3 Ocak 2020'de Bağdat'ta Devrim Muhafızları Kudüs Birliği Komutanı Kasım Süleymani'ye suikast düzenlenmesinden beri Irak'taki ABD askerleri İran ve İran bağlantılı Iraklı milislerin hedefi oluyor.