Radyo Sputnik’te yayınlanan Meliha Okur’la Anlat Bana programına konuk olan Milli Gazete Tarım Yazarı Sadettin İnan, Donbass’taki gelişmeler ve bölgedeki sürecin tarıma olası yansımalarını değerlendirdi.
Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna’dan buğday, arpa, mısır ve ayçiçeği ithal ettiğini söyleyen İnan, “Biz 2021 yılında 6 milyon ton Rusya’dan, 1 milyon ton Ukrayna’dan buğday ithal ettik ancak buğday ve arpada Rusya’dan ciddi bir hammadde ithal ediyoruz. Bugün savaşın eşiğine gelinmesinin ithalatımızı nasıl etkileyeceğini bilmiyoruz. Normal bir süreçten geçmiyoruz. Akaryakıt fiyatları ve kur artıyor. Buğday ithal ettiğimiz ülkelerde de gerilen durum belli. Bu ortamda kimse ekmek fiyatları artmaz diyemez. Rusya ile Ukrayna arasında devam eden krizin boyutu ekmek fiyatlarımızı etkileyecek” dedi.
Pandemiden dolayı buğdayda ithalatçı olan fakat fazla talepkâr olmayan ülkelerin bile ciddi bir ürün tedarikine gittiğini ve bu durumun fiyatları artırdığını kaydeden İnan, “Bizim 230-240 dolardan ithal ettiğimiz buğday fiyatları 380-400 dolara çıktı. Hem maliyetimiz arttı hem de ne yaptığımızı bilemez duruma geldik” dedi.
‘Sahadakiler bizim hasat zamanına yetişebilecek kadar buğday tedariğimiz olmadığını söylüyor’
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin yanlış bir alım politikası uyguladığını ve çiftçiden ürün alamadığını kaydeden İnan, “İlk açıklandığında alım fiyatları iyi olarak görüldü ancak olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Biz fiyatı açıkladıktan sonra fiyatlar çok yükseldi. TMO’nun burada hemen harekete geçip alım fiyatını yükselterek çiftçiden ürünü alması gerekiyordu ancak yapmadı. Türkiye’nin aylık buğday gideri 1.5 milyon ton. Fakat toplasak bizim 7-8 milyon ton buğdayımız var mı belli değil. Sahadan görüştüğümüz kişilerden de depolarımızda ne kadar buğday olduğuna ilişkin bilgi alamıyoruz. Sahadakiler bizim hasat zamanına yetişebilecek kadar buğday tedariğimiz olmadığını söylüyor” diye konuştu.
Buğdaydaki emniyet stoklarının açıklanmasını isteyen Milli Gazete Tarım Yazarı Sadettin İnan “Halkın ve sektörün kaygılarının giderilmesi gerekir. Arpa veya buğdayda emniyet stoklarımız yeterliyse ve Haziran’a kadar stokumuz varsa neden ithalata devam ediyoruz? Pahalı ithal edip un ve ekmek fiyatlarının artmaması için daha düşük fiyattan hazinenin zararını karşılayacak kadar ürün satıyoruz. Fakat bunu ithal ettiğimiz buğday ve arpayla yapıyoruz” dedi.
‘Yüksek fiyattan ürün alan çiftçinin hakkını kim koruyacak?’
Kış yağışlarının verimli geçtiğini, ilkbahar yağışlarının da verimli geçmesi halinde geçen seneki verim kaybının yaşanmayacağını kaydeden İnan, “Ama bu sefer gübreyle alakalı verim kaybı kaygılarımız var. Gübre fiyatları bir anda 5-6 kat arttı ancak son dönemde gübre fiyatlarında firmalar birbiriyle yarışıp indirim üstüne indirim yapıyorlar. Yüksek fiyattan ürün alan çiftçinin hakkını kim koruyacak” dedi.