Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), Valiyeva’nın Kış Olimpiyatları’nda kadınlar tekli müsabakalarına katılmasına izin verdi. Spor camiasındaki en yüksek yetkili mahkemenin kararı, sporcunun bu oyunlardaki akıbeti konusunda bilgi veriyor, ancak gelecekle ilgili birçok soru işareti mevcut. Valiyeva’yı ileride neler bekliyor? ROK ekibinin takım turnuvasında kazandığı madalyaya ne olacak?
1- CAS bugün Valiyeva hakkında ne karar verdi?
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Dünya Dopingle Mücadele Ajansı (WADA) ve Uluslararası Paten Birliği (ISU); Rusya Dopingle Mücadele Ajansı’nın (RUSADA), Valiyeva’nın oyunlara devam etmesine izin verme kararını CAS’a taşımıştı. Nitekim, sporcudan aralıkta alınan bir numunede WADA’nın yasaklı maddeler listesindeki trimetazidin maddesine rastlandığı belirtilmişti.
CAS, daha önce de test yaptırmış olan Valiyeva’nın müsabakalardan geçici olarak uzaklaştırılmamasına karar verdi. Gerekçe olarak, Valiyeva’nın yaşı nedeniyle WADA kuralları kapsamında ‘koruma altındaki kişi’ statüsünde olması gibi özel durumlar gösterildi.
Valiyeva’nın Pekin Olimpiyatları sırasındaki test sonuçlarının pozitif çıkmadığı ve kendisinin oyunlardan uzaklaştırılmasının ‘bu koşullar altında geri dönülemez zararlara’ yol açabileceği de vurgulandı.
WADA tarafından onaylı Stockholm’deki bir laboratuvardan gelen pozitif test sonucu, altı aydan daha fazla bir süre sonra, Valiyeva’nın ROK ekibine oyunlarda altın madalya kazanmasına yardım etmesinin ardından ortaya çıkmıştı. CAS, sonucun vakitsiz bildirilmesiyle ilgili ‘ciddi meselelerin’ oluştuğunu, Valiyeva’nın hukuki yola başvurabilmesi durumunu etkilediğini belirtti.
2- Karar, Valiyeva için ne anlama geliyor?
Avrupa ve Rusya şampiyonu olan Valiyeva, yarın başlayacak olan Pekin Kapalı Stadyumu’ndaki kadınlar kısa program müsabakalarına katılabilecek. Serbest program da perşembe günü başlayacak.
CAS’ın açıklamasında, yalnızca Valiyeva’nın geçici olarak men edilmesi konusunda hakemlik yapması istendiği de bildirilmişti. Buna göre, Uluslararası Test Ajansı’nın (ITA) devam ettiğini belirttiği dopingle mücadele süreci, Pekin Kış Olimpiyatları sonrasına kadar tamamlanmış olmayacak. Valiyeva, gelecekte verilecek kararlarının aleyhine olması halinde olimpiyat madalyalarının geri alınması durumu ve yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
3- ROK’un artistik patinaj takım turnuvasında kazandığı madalyaya ne olacak?
IOC’nin doping konusu ile ilgili olarak ISU ile hukuki istişareler yürütmesi gerektiğini bildirmesi üzerine takım turnuvasına yönelik madalya töreni geçen salı günü belirsiz bir süreliğine ertelenmişti. CAS’ın kararının ardından IOC, Pekin’deki oyunlar sırasında bu madalya törenini yapmayacağını duyurdu. IOC ayrıca Valiyeva’nın kadınlar tekli müsabakasında madalya kazananlar arasında olması halinde de madalya törenini yapmayacağını belirtti.
4- CAS’ın kararı ile Valiyeva konusu kapanıyor mu?
IOC, ISU ve ITA, aralık ayında Rusya Şampiyonası sırasında alınan numune ile yapılan testin pozitif çıkması ile ilgili meselenin devam ettiğini belirtti. WADA da CAS’ın karar verirken kurallara uymadığını iddia etti. Kimilerince performans artırıcı olmadığı düşünülen, ancak WADA tarafından yasaklı bir madde nedeniyle Valiyeva’nın testinin nasıl olup da pozitif çıktığı gibi birçok konu hala belirsizliğini koruyor. Sürecin bir parçası olarak Valiyeva’nın da başka bir test isteyip istemeyeceği muğlak.
5- Valiyeva hakkındaki doping iddialarına yönelik hangi soruşturmalar yürütülüyor?
WADA ve RUSADA’nın ‘koruma altındaki kişi’ statüsündeki Valiyeva’nın çevresi ile ilgili inceleme gerçekleştirme zorunluluğu bulunuyor. Takımın diğer üyelerinde de bir hata bulunması halinde spordan men etmek de dahil, birtakım cezalar getirilebilir.
Diğer yandan pozitif test sonucunun neden oyunlar başladıktan sonra açıklandığı da büyük bir soru işareti. WADA, bu gecikmenin Valiyeva’nın hatası değil RUSADA’nın hatası olduğunu belirtti.