Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (UUİ) 1998'de devreye girmesinden 33 yıl sonraki yerinin Pasifik Okyanusu'nun en ücra noktasındaki uzay mezarlığı olacağı öğrenildi. ABD'nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) bütçesi, UUİ'nin Ocak 2031'de Dünya'nın yörüngesinden çıkarılmasını öngörüyor. Yörüngeden çıktıktan sonra atmosferden dramatik bir iniş yapacak uzay istasyonunun Pasifik Okyanusu'nun Nemo Noktası'na dalması planlanıyor.
Uzay mezarlığı
Herhangi bir kara parçasına 2700km mesafede bulunan Nemo Noktası, hizmet dışı bırakılmış uzay istasyonları, eski uydular ve diğer uzay enkazının ebedi istirahatgahı olduğu için uzay mezarlığı olarak anılıyor.
Namı diğer Erişilemezlik Kutbu
Okyanus Erişilemezlik Kutbu veya Güney Pasifik Okyanusu'nun Issız Bölgesi de denilen Nemo Noktası, insan faaliyetlerinden tamamen yoksun olmasıyla biliniyor. NASA'nın ifadesiyle uzay mezarlığının etrafındaki bölge 'herhangi bir insan uygarlığından hemen hemen en uzak yer'.
300 uzay enkazı parçası yatıyor
Uzay mezarlığının çevreye etkisi hakkındaki bir incelemeye göre, 1971'den beri çoğu Amerikan veya Rus kökenli olan, en az beş uzay istasyonu dahil yaklaşık 300 farklı uzay enkazı parçası, Nemo Noktası'nda batmış vaziyette.
Yaklaşık bir Amerikan futbolu sahası büyüklüğünde olan ve yaklaşık 90 dakikada bir Dünya yörüngesinde dönen UUİ, Kasım 2000'den beri astronotları ağırlıyor. UUİ'nin mezarlığa gönderilmesi, Batı alemindeki uzay faaliyetlerinin geçmişte kamu eliyle yürütülürken artık özel şirketlerin ellerine teslim edilmesi sürecinde de bir dönüm noktası oluşturacak. NASA, astronot bilim insanları için ticari uzay gemilerinde zaman ve yer satın alarak gelecekteki uzay araştırmalarına devam etmeyi planladığını açıkladı.
NASA'dan 'uzayda ticari geleceğin temelini atma' açıklaması
NASA Genel Merkezi'nin Uluslararası Uzay İstasyonu Direktörü Robyn Gatens, UUİ'nin bilimsel başarı siciline dikkat çeken açıklamasında, şimdiki hedefi 'düşük Dünya yörüngesinde ticari bir geleceğin temelini atmak' olarak koydu.
'Özel sektörle paylaşmayı dört gözle bekliyoruz'
NASA Genel Merkezi'nin Ticari Uzay Direktörü Phil McAlister da "Uzayda güvenli, güvenilir ve uygun maliyetli destinasyonlar geliştirmelerine yardımcı olmak için öğrendiğimiz dersleri ve operasyon deneyimlerimizi özel sektörle paylaşmayı dört gözle bekliyoruz" açıklamasını yaptı.
2031'de 1.3 milyar dolar tasarruf sağlayacak
NASA'nın tahminlerine göre uzay araştırmalarını buna vakfedilmiş bir uzay istasyonundan ticari uzay girişimlerinde yer kiralamaya dönüştürmek, yalnızca 2031'de 1.3 milyar dolar tasarruf sağlayacak. Tasarrufların kurumun derin uzay araştırma girişimlerine aktarılmasıyla NASA'nın derin uzayda daha fazla ve daha hızlı keşif yapması sağlanacak.
Hükümetlerarası anlaşmalarla çok uluslu ortak proje olarak kurulmuştu
NASA (ABD), Roscosmos (Rusya), JAXA (Japonya), ESA (Avrupa) ve CSA (Kanada) olmak üzere beş katılımcı uzay kuruluşunu içeren çok uluslu bir ortak proje olan UUİ'nin mülkiyeti ve kullanımı, hükümetlerarası anlaşmalarla belirlendi. Rus Yörünge Segmenti (ROS) ve ABD Yörünge Segmenti (USOS) olmak üzere iki ayrı bölüm olarak işletilen UUİ'nin başta 15 yıl olarak hesaplanan ömrünü ikiye katlayarak noktalayıp mezarlığı boylamasına koşut, Rusya'nın yeni bir uzay istasyonu inşa etme planı var.