Dünyada yüksek enflasyon, enerji tedarik sıkıntısı ve ABD ile Rusya arasındaki Ukrayna geriliminin baskısı hissedilirken, bugün varil petrol fiyatlarında yüzde 1'den fazla artış yaşanmasıyla son 7 yılın en yüksek fiyatları görüldü.
Üst üste 6 haftadır yükseliyor
Cuma günü 69 sent artan Brent petrol varil fiyatı, bugün 1.28 dolar yani yüzde 1.4 oranında artışla 91.31 dolara ulaştı. Mart teslimatı için ön sözleşme bugünün ilerleyen saatlerinde sona eriyor. Nisan teslimatı için en aktif Brent sözleşmesi yüzde 1.1-1.2 artışla 89.62 dolardan işlem görüyordu. ABD'nin West Texas Intermediate (WTI) ham petrolü de cuma günü 21 sent arttıktan sonra varil başına 1.14 dolar, yani yüzde 1.3 artışla 87.96 dolara ulaştı.
Cuma günü sırasıyla 91.70 ve 88.84 dolarlık varil fiyatları, Ekim 2014'ten beri en yüksek göstergeler olarak kayıtlara geçti. 6 haftadır üst üste artış gösteren petrol fiyatları, ocak ayında yüzde 17 kazanım elde etti. Bu da Şubat 2021'den bu yana en yüksek kazanım oldu.
Jeopolitik riskler tuz biber ekti
Japonya'nın finans hizmetleri şirketlerinden Fujitomi'nin analisti Toshitaka Tazawa, "Küresel arz kıtlığının altında yatan endişeye devam eden jeopolitik risklerin eşlik etmesi, piyasanın haftaya yükselişle başlamasına neden oldu" değerlendirmesini yaptı.
Reuters'e konuşan Tazawa, "OPEC+'nın mevcut kademeli üretim artışı politikasını sürdüreceği beklentisiyle, petrol fiyatları muhtemelen bu hafta da yükseliş eğilimini sürdürecek" dedi. Japon analist, Brent'in 90 doların üzerinde kalmasını ve WTI'nin 90 dolara yönelmesini öngördü.
Üretimde kısıtlı artış
Topluca OPEC+ olarak bilinen Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) önde gelen üreticileri ile Rusya liderliğindeki müttefikleri, 2020'deki rekor üretim kesintilerinin etkisini hafifletmek için ağustos ayından beri her ay üretim hedeflerini günde 400 bin varil artırdı. Ancak bazı üyeler kapasite kısıtlamalarıyla mücadele ettiğinden üretim hedeflerini tutturamadılar. Bazı OPEC+ kaynaklarının Reuters'e aktardığına göre, 2 Şubat toplantısında OPEC+'nın mart ayı petrol üretim hedefinde planlanan artışa bağlı kalması bekleniyor.
Reuters köşe yazarı John Kemp, petrol ticareti yapanların bu yıl ciddi bir petrol kıtlığı beklemesinden ötürü petrol fiyatlarının aşırı ısınma belirtileri gösterdiğini belirtti. Kemp, stokların zaten düşük olduğu ve kısa vadede üretimi artırmak için çok az küresel yedek kapasite bulunduğuna dikkat çekti.
Kısıtlamaların kalkmasıyla seyahatler yeniden başladığında ne olacak?
Avustralya merkezli ekonomi ve finans piyasaları araştırma şirketi ANZ Research'e göre, 'pazarın açık verdiği ve stokların düşük seyrettiği dönemde, koronavirüs kısıtlamalarının kalkmasıyla seyahatler yeniden başladığında, arz kısıtlamaları büyük olasılıkla risk priminde büyük artışa neden olacak'. ANZ "Omicron vaka sayıları azaldıkça Avrupa'da trafik toparlanıyor. ABD'de benzin talebi 2019 seviyelerinin sadece yüzde 4 altında, bu da kasım ayında beklenenden daha iyi bir sonuç" saptamasını yaptı.
Rus gazı ile petrolünün akıbetine dair soru işaetleri
Reuters, "Rusya ile Batı arasındaki gerilimler de ham petrol fiyatlarını yukarı itti. Dünyanın ikinci büyük petrol üreticisi Rusya ile Batı arasındaki Ukrayna ihtilafı, Avrupa'ya enerji arzının kesintiye uğrayabileceğine dair korkuları körüklüyor. Pazar günü NATO Genel Sekreteri Avrupa'nın enerji kaynaklarını çeşitlendirmesi gerektiği açıklamasını yaparken, Britanya'dan Rusya'nın yüksek ihtimalle Ukrayna'yı işgal etmek istediği uyarısı geldi" değerlendirmesinde bulundu.
İsrail cumhurbaşkanını ağırlayan BAE'ye 'Husilerden füze'
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un ilk kez ziyaret ettiği sırada Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Yemen'deki Husilerin gönderdiği balistik füzeyi önlediğini açıklamasının ardından piyasaların Ortadoğu'daki durumla ilgili de alarma geçtiğini kaydeden Reuters, çizdiği manzaraya, ABD'deki kuzeydoğu eyaletlerinin şiddetli kış fırtınasına uğramaları nedeniyle acil durum ilan etmelerine koşut dün ülke içinde 1400'den fazla uçuşun iptal edilmesini de ekledi.