Kayseri Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay ve Pancar Grup Yöneticisi Ziraat Mühendisi Oğuz Kavuncuoğlu, Radyo Sputnik’te Meliha Okur’la Anlat Bana’ya konuk oldu. Akay ve Kavuncuoğlu şeker pancarında artan maliyetler ve kota sınırlaması nedeniyle sorunların yaşandığı şeker üretiminde önemli bilgiler aktardı.
2020 yılında Türkiye’de kotalı üretim itibarı ile 400 bin ton fazla şeker üretildiğini ifade eden Hüseyin Akay, “Pancar üretimi ile birlikte 2020-2021 yılları arasında önemli farklılıklar oluştu. 2021’de görünen o ki, 100-150 bin ton civarında eksik bir şeker üretimi ile karşı karşıyayız. Eğer tedbir alınmazsa 2022 yılında daha yüksek boyutlarda sorun olarak karşımıza çıkacak. Biz ‘ağzımızın tadı bozulmasın’, ‘çiftçi pancar üretiminden kaçınmasın’, ‘Türkiye şeker ihtiyacında yurtdışına bağımlı olmasın’ diye çözümler üretme konusunda sorumluluk aldık. Kayseri Şeker olarak Aralık ayının ortalarında, tarihinde ilk defa, avans fiyatını açıklama ihtiyacı duyduk. Bu, sektörün dikkatini, ilgisini çekti. Bunu şeker pancarının üretimi adına atılmış önemli bir adım olarak görüyoruz” dedi.
‘3 senedir şekere yapılan toplam zam yüzde 28 seviyesindeydi’
Türk Şeker’in politikasını farklılaştırdığını aktaran Akay “Kasım ayında raflarda şeker bulunamadığına dair haberler çıkmıştı, hatırlarsınız. Bu, toplumda bir panik oluşturmuştu. Onun üzerine Türk Şeker bu konuda, sadece marketlerin ihtiyacını karşılama noktasında kendisini görevlendirdi, görevini bunla sınırlandırdı. Türk Şeker 3 yıldır şekere zam yapmama konusunda oldukça cimri davrandı. Yani mümkün olduğunca şekere zam yapılmadı. Üç senedir şekere yapılan toplam zam, kasım ayına gelinceye kadar yüzde 28 seviyesindeydi. Bu sektörde büyük bir problem ortaya çıkardı. Özel ya da kooperatif kuruluşlar olsun, sektörün diğer kuruluşları zarar etmeye başladı. Bu mağduriyetin sonucunda, üretim miktarında bir problem olduğu anlaşılmaya başlanınca bu sefer herkeste bir panik oluştu” şeklinde konuştu.
‘Pancar gelir konusunda çiftçileri tatmin etmediği için mısıra doğru bir eğilim var’
Kavuncuoğlu ise pancar üreten çiftçinin mısır ekmeye eğilim gösterdiğini vurgulayarak “Bizim sayımız çiftçi olarak 20 yıl önce 500 bindi, bu yıl ise 90 bin civarında. Her geçen gün bu sektörden çiftçi ayrılıyor. Gelir konusunda insanları çok fazla tatmin etme konusunda umut vermediği için, altını çizerek söylüyorum, pancardan çıkıp mısıra doğru bir gidiş var. Yetersiz yöneticiler ve siyasi baskı çok ciddi bir şekilde kooperatifler üzerinde sorun oluşturuyor. Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) bu sektörde söz sahibi olması gerekirken, son yıllarda herhangi bir eyleme kalkışmadan bu şekilde devam ediyor. Sorunumuz, işin başında yeterliliği olan, kabiliyetli olan insanların olmaması” diye konuştu.