Yapılan yeni çalışma, Sputnik V'nin Omicron varyantına karşı Pfizer'dan daha etkili olduğunu ortaya koydu.
Önceki veriler Sputnik V aşısının Omicron varyantına karşı yüksek düzeyde etkili olduğunu gösterirken diğer aşılarla karşılaştırıldığında Rus aşısının antikor seviyelerinde daha az ve daha yavaş bir düşüş sağladığını belirten çalışmalar da yer almıştı.
Sputnik V, Omicron'u nötralize etmede Pfizer aşısından iki kat daha etkili. Bu, İtalyan Lazzaro Spallanzani Deney Enstitüsü, Rus Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi ve Moskova Devlet Seçenov Tıp Üniversitesi tarafından yapılan en son analizin ana çıkarımı.
Araştırmacılar, MedRxiv sitesi tarafından yayınlanan karşılaştırmalı bir ön baskı çalışmasında Rusya'nın Sputnik V aşısını Pfizer-BioNTech mRNA aşısıyla karşılaştırdılar. Amaç, iki COVID-19 aşısının Omicron varyantına karşı etkinliğini incelemekti.
İnceleme, Roma'daki bir laboratuvarda 12 İtalyan bilim insanı tarafından, benzer seviyelerde IgG (immünoglobulin G) antikorlarına ve Vuhan'da tescil edilen yeni koronavirüsün ilk varyantına karşı aynı nötralize edici aktiviteye sahip olan bu aşılarla aşılanmış kişilerin kan serumu örnekleri kullanılarak yapıldı.
Pfizer aşısıyla karşılaştırıldığında, Sputnik V'nin genel olarak Omicron'a karşı 2.1 kat daha fazla nötrleştirici antikora ve aşılamadan üç ay sonra 2.6 kat daha fazla antikora sahip olduğu tespit edildi.
Koruma mekanizmalarının derinlemesine analizine gelince, araştırmacılar, Sputnik V'nin Omicron varyantını nötralize ettiğini, zira yüksek düzeydeki antikorlar nedeniyle daha güçlü bir bağışıklık tepkisi oluşturduğunu belirtti. RBB'ye (reseptör bağlanma bölgeleri) özgü IgG antikorlarının baz seviyesini gözden geçirirken araştırmacılar, en yüksek IgG seviyelerine sahip numunelerin üst yüzde 25'lik kısmında, Sputnik V ile aşılanan bireylerin yüzde 100'ünde bu antikorlara sahip olduğuna ve Pfizer grubunda bu oranın yüzde 83.3 olduğuna dikkat çekti.
Toplamda Sputnik V kan serumu numunelerinin yüzde 74.2'si Omicron'u başarıyla nötralize ederken, Pfizer'da bu oran yüzde 56.9 oldu.
İnfografik
© Sputnik
Sputnik V'nin Omicron'a karşı bu kadar büyük bir tepki oluşturmasının nedenlerine gelince, çok daha geniş bir nötralize edici antikor spektrumu üretmek gibi birkaç faktör var. Pfizer aşısı ise, Omicron vakasında genellikle virüsün mutasyonları tarafından deforme edilen antijen moleküllerinin belirli kısımlarına yönlendirilen 'prolin-stabilize formdaki' S-proteinini kullanıyor. Rus aşısının iki farklı taşıyıcı adenovirüs vektörü kullanması ve insan adenoviral vektör platformunun enfeksiyonun daha iyi bir imitasyonundan ek avantaj elde etmesi nedeniyle Sputnik V'nin 'heterolog prime boost' teknolojisi de rol oynuyor.
Spallanzani-Gamaleya'nın MedRxiv'teki makalesi bu yaklaşımdan en etkili yaklaşım olarak bahsediyor: "Bugün üçüncü rapel aşının gerekliliği aşikardır. Halihazırda birkaç çalışmada gösterilen en etkili yaklaşım, Sputnik V tarafından COVID-19 aşılarında öncülük edilen heterolog rapel aşılamanın kullanılmasıdır."
İtalyan-Rus ortak çalışması, Aralık 2021'de MedRxiv tarafından yayınlanan Gamaleya Enstitüsü'nün daha önceki bulgularını da doğruluyor. Belgeye göre Spunik V, Omicron varyantına karşı yüksek bir virüs-nötrleştirme aktivitesine sahiptir. Evrensel takviye doz Delta varyantının yoğun şekilde yayılmasının hemen ardından Omicron dalgasının yaşanması, tüm dünyada mükemmel takviye doz arayışına yol açtı.
İnfografik
© Sputnik
Rusya Doğrudan Yatırım Fonu’na (RDIF) göre, bu sorunun yanıtı Sputnik Light. Sputnik Light aşısı, insan adenovirüsü tip 26 (iki dozluk Sputnik V aşısının ilk bileşeni olarak da kullanıldı) temel alınarak geliştirilen tek dozluk bir aşı. Rusya Sağlık Bakanlığı, Sputnik Light aşısını ilk aşılamadan 6 ay sonra uygulanabilecek takviye doz olarak tavsiye ediyor.
Arjantin ve diğer ülkelerde yürütülen klinik araştırmalar ve yurtiçinde gerçekleştirilen testler, Sputnik Light’ın diğer üreticilerin aşılarıyla birlikte takviye doz olarak kullanıldığında yüksek güvenlik ve bağışıklık sağladığını gösterdi. Tek dozluk Sputnik Light aşısı diğer aşılarla birlikte takviye olarak uygulandığında, delta varyantına karşı oluşan etkinlik düzeyi, iki dozluk Sputnik V aşısının sağladığına yakın düzeyde. RDIF’in açıklamasına göre aşı, virüsün bulaşmasına karşı yüzde 83, hastaneye yatma durumlarına karşı da yüzde 94’ün üzerinde etki gösteriyor.
RDIF Başkanı Kirill Dmitriyev, Sputnik Light aşısının takviye doz olarak kullanılmasının önemini şöyle vurguluyor: “Adenovirüs vektör platformu, geçmişte de koronavirüs mutasyonlarıyla mücadelede yüksek etkinlik sağladı. ‘Karıştır ve birleştir’ yaklaşımıyla Sputnik Light aşısının takviye doz olarak yapılması diğer aşıların etkinliğini artırabilir. Ayrıca farklı aşı platformları ile işbirliği, Delta ve Omicron varyantlarının eş zamanlı olarak varlığını sürdürmesinden kaynaklanan zorluklar açısından da kilit rol oynuyor.”
Dünyanın tescillenen ilk Kovid-19 aşısı Sputnik V, toplam nüfusu 4 milyar kişiye tekabül eden 71 ülkede kullanım onayı aldı. Avustralya, Rus aşısını tanıyan en son ülke oldu.
Sputnik Light, 30 ülkede onaylandı. İki aşı da iyi araştırılmış, 30 yıllık bir geçmişe, güvenlik ve etkinliğine dair kanıtlanmış verilere sahip adenovirüs vektör teknolojisi kullanılarak geliştirildi. Rekabeti yapılan diğer teknolojinin aksine, adenovirüs vektör platformu ile perikardit veya miyokardit gibi ciddi yan etkilerle bir ilişkisi olduğu bildirilmedi. +2 ila +8 santigrat derecelerde muhafaza edilebiliyor olması, Sputnik V’nin en önemli avantajları arasında yer alıyor.
Diğer aşılar için ultra düşük sıcaklıklarda koruyabilen özel soğutuculara ihtiyaç duyulurken, bu durum Sputnik V aşısının sevkiyatı ve muhafaza edilmesini kolaylaştırıyor. Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDIF), uluslararası stratejik ve finansal yatırımcılarla birlikte öncelikle Rusya’da olmak üzere, ortak sermaye yatırımları gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş olan bağımsız bir varlık fonu. RDIF, Sputnik V ve Sputnik Light aşılarının üretimi ve dünyada dağıtımından sorumlu. SARS-Cov-2 virüsünün Omicron varyantı, Kasım 2021’de tespit edildi ve hızla tüm dünyada yeni koronavirüsün baskın türü haline geldi. 12 Ocak itibarıyla Omicron varyantına 150 ülkede rastlandı.