NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya-NATO Konseyi toplantısı kapsamında basın mensuplarına açıklamalarda bulundu, ittifak ve Rusya arasında ciddi görüş farklılıkların olduğunu ve bu farkların aşılmasının kolay olmayacağını söyledi.
Stoltenberg ayrıca Rusya ve NATO’nun Avrupa'daki füzelere yönelik karşılıklı ve kontrol edilebilir kısıtlamalar üzerinde anlaşmak için bir dizi toplantı düzenlemeyi kabul ettiklerini kaydetti.
'Müttefiklerimiz, her ülkenin kendi kaderini belirleme hakkını teyit etti'
NATO müttefiklerinin Rusya ile gerçekleştiği görüşme sırasında ülkelerin kendi kaderlerini belirleme hakkı olduğunu kabul etiklerine dikkat çeken Stoltenberg, “Müttefiklerimiz, her ülkenin kendi kaderini belirleme hakkını teyit etti” diye konuştu.
‘Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya girmesini veto edemez’
NATO müttefiklerinin, Rusya’nın Ukrayna’nın NATO’ya girmesini veto edemeyeceği konusunda hemfikir olduklarını ve bu konuda Kiev’e destek vereceklerini vurgulayarak, “Müttefikler ayrıca, Ukrayna'nın NATO’ya ne zaman üye olmaya hazır olduğuna başka kimsenin değil, yalnızca Ukrayna ve ittifak içindeki 30 müttefikinin karar verebileceği konusunda hemfikir. Rusya, Ukrayna'nın NATO üyeliğini veto edemez" ifadelerini kullandı.
‘Rusya ve ABD arasında güvenlik garantileri ile ilgili yapılan istişareleri memnuniyetle karşıladık’
NATO’nun Rusya ve ABD’nin güvenlik garantileri ile ilgili yaptıkları görüşmelerden memuniyet duyduğunu dile getiren Stoltenberg, “Rusya ile ABD arasındaki ikili istişareleri ve yarınki AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) toplantısını memnuniyetle karşıladım. Bunlar, Avrupa'da güvenlik nedeniyle kaçırılmaması gereken yapıcı etkileşim fırsatlarıdır” diye konuştu.
‘NATO ve Rusya Brüksel'de faydalı olan açık bir görüşme yaptı’
Brüksel’deki NATO-Rusya görüşmesinin samimi ve açık olduğuna dikkat çeken Stoltenberg, “NATO müttefikleri, ilerleme kaydetmek için siyasi bir yol bulmak için ellerinden geleni yapacaklarını vurguladı. Elbette ki Ukrayna ve etrafındaki gerilimlere odaklanarak çok çeşitli konularda samimi ve açık bir görüşme yaptık. Toplantı faydalı oldu” vurgusunu yaptı.
NATO’nun Rusya ile Avrupa'daki füzelere yönelik karşılıklı kısıtlamaları görüşmeye hazır olduğunu söyleyen Stoltenberg, “NATO, toplantıda Avrupa'daki füzeler ve karşılıklı kontrol edilebilir füze kısıtlamaları dahil olmak üzere çok çeşitli konularda bir dizi toplantıya hazır olduğumuzu açıkça belirtti” diyerek, İttifakın görüşmeye hazır olduğu bir diğer konunun da nükleer politika olduğuna işaret etti.
‘NATO ve Rusya arasında anlaşmaya varmak zor olsa da görüşmeye hazırlar’
Anlaşmaya varmak zor olsa da NATO’nun Moskova ile görüşme masasına oturmaya hazır olduğunu vurgulayan Stoltenberg, “Biz (müzakere masasında) oturmaya hazırız. Ancak, ciddi ilerleme ve anlaşmaya varmak için elbette gerilimi düşürmeye ihtiyacımız var. Yakın gelecekte bir araya gelmeye ve çeşitli konuları daha detaylı bir şekilde ele almaya hazırız” dedi.
Stoltenberg, NATO’nun Rusya'dan güvenlik toplantılarına ilişkin takvimi belirleme önerisine olumlu yanıt beklediğini sözlerine ekledi.
'NATO Moskova’daki temsilciliğini, Rusya’nın NATO misyonunu yeniden açmaya hazır’
NATO’nun Moskova ile diyaloğa ihtiyaç duyduğuna dikkat çeken Stolteberg, “Bugün ayrıca diyaloğa inandığımız için Moskova'daki NATO temsilciliğini ve Rusya'nın NATO misyonunu yeniden açmaya, restore etmeye hazır olduğumuzu açıkça belirttik. Bu ofislerin verimli bir diyalog yürütebileceğimiz altyapının bir parçası olduğuna inanıyoruz” diye konuştu.
‘Eğer Rusya Ukrayna’ya karşı ‘güç kullanırsa’ NATO doğudaki varlığını güçlendirebilir’
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik ‘yeniden güç kullanması’ durumunda ittifakın yapabileceklerini değerlendiren Stoltenberg, “Rusya yeniden Ukrayna'ya karşı güç kullanır ve Ukrayna'yı işgal ederse, o zaman ittifakın doğusundaki varlığımızı daha da güçlendirme gerekliliğini ciddi olarak değerlendirmemiz gerekecek” ifadelerini kullandı.
‘Ukrayna kendini savunma hakkına sahip, Rusya için tehdit değil’
Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimi de değerlendiren Stoltenberg, “Ukrayna egemen bir ülkedir, Ukrayna kendini savunma hakkına sahiptir. Ukrayna Rusya için bir tehdit değil. Rusya, Avrupa'daki en büyük topraklara sahip, güçlü bir nükleer devlet” vurgusunu yaptı.
Bu bağlamda Kırım ve Donbass’ta olanları hatırlatan Stoltenberg, Rusya’yı zamanında Ukrayna’ya yönelik güç kullandığı iddiasıyla suçladı.
‘İttifakın Ukrayna’ya yardımının ve bölgedeki tatbikatların gerilimi tırmandırdığına katılmıyorum’
Stoltenberg, NATO'nun bölgede gerçekleştirdiği tatbikatların ve Ukrayna'ya yaptığı yardımın gerilimin tırmanmasına yol açıp açmayacağı sorusu karşısında, buna katılmadığını vurgulayarak, “Krizi Rusya yarattı, bu nedenle Rusya’nın gerilimi düşürmeye başlaması çok önemli” ifadelerini kullandı.
NATO Genel Sekreteri, “İletişim kanallarına gelince, NATO müttefikleri askeri ve sivil iletişim kanallarını iyileştirme imkanlarını araştırmaya istekli” dedi.
'NATO’nun ‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için’ ilkesi Ukrayna için geçerli değil'
NATO’nun ‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için’ ilkesiyle müttefikler için öngörülen güvenlik garantilerinin Ukrayna için geçerli olmadığına dikkat çeken Stoltenberg, “Kendini savunma kabiliyetini güçlendirmesi için Ukrayna’ya siyasi ve uygulamalı destek sağlıyoruz. Ukrayna bizim ortağımız. Ancak Ukrayna bir NATO üyesi değil. Beşinci madde uyarınca ‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için’ güvenlik garantileri sadece NATO üye ülkeleri için geçerlidir" vurgusunu yaptı.
NATO’nun Rusya ile diyalog halinde olduğunu, ancak bu tür görüşmelerin başarısızlıkla sonlanma olasılığını da her zama göz önünde bulundurduğunu söyleyen genel sekreter, NATO'nun gelecekte Rusya ile ilişkilerde kriz risklerini azaltmanın gayet mümkün olduğunu, ‘ancak bunun için önce gerilimin düşürülmesi gerektiğini’ ifade etti.