Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, bugünkü Rusya-NATO Konseyi toplantısına ilişkin değerlendirmesinde görüşmelerin Avrupa’nın güvenliğinin son yıllarda gözlemlenen bozulmasını etkileyen tüm faktörlerin analizine adandığını söyledi.
‘NATO’nun genişlemesi Rusya için kabul edilemeyecek riskleri beraberinde getiriyor’
Kuzey Atlantik İttifakının genişlemesinin kabul edilemeyecek riskleri beraberinde getirdiğine dikkat çeken Gruşko, Moskova’nın bu risklere karşı koyacağı konusunda uyardı.
“Avrupa'da güvenliğin bozulmasını ciddi şekilde etkileyen ikinci faktör, ittifakın genişleme sürecidir. Rusya ile ortak sınırı olan sadece bir ülkenin, Polonya’nın 1997’de NATO'nun kapısını çaldığını hatırlatırım. Bugün pek çok devlet NATO üyesi oldu ve bu ülkelerin toprakları, Rusya'ya çeşitli coğrafi yönlerden ve stratejik derinliğe doğru güç projeksiyonu için açıkça kullanılıyor” diyen Gruşko, şöyle devam etti:
“Bu bizim de güvenliğimizi ciddi şekilde etkiliyor ve kabul edilemeyecek riskleri beraberinde getiriyor, biz bu risklere karşı koyacağız.”
‘NATO, Rusya'yı kontrol altına almak için muazzam kaynaklar ayırıyor’
NATO’nun Rusya’yı kontrol altına almaya meyilli olduğunu vurgulayan Gruşko, “NATO'nun politikasının ve askeri gelişiminin en önünde yer alan görev, Rusya'yı kontrol altına almaktır. Bunun için muazzam kaynaklar ayrılıyor, ittifakın temel amacının bu olduğu gizlenmiyor ve bu gerçek, Avrupa’nın genel güvenliğini farklı ilkeler üzerinde inşa etme girişimlerinde yıkıcı bir etkiye sahip” diye konuştu.
‘ABD ve müttefikleri tüm harekat alanlarında üstünlük sağlamaya çalışıyor’
Gruşko, “ABD ve müttefikleri karada, havada, denizde ve şimdi de uzay ve siber alan olmak üzere tüm alanlarda, tüm çatışma alanlarında üstünlük sağlamaya çalışıyor” vurgusunu yaptı.
‘Rusya ve NATO'nun birleştirici pozitif gündemi yok’
Rusya ve NATO'nun hiçbir birleştirici pozitif gündeminin olmadığına dikkat çeken Gruşko, şunları söyledi:
“Son olarak, bu oldukça üzücü tablonun unsurlarından biri, NATO'nun kararının sonucunda ortak çıkarlar alanlarında bizimle ittifak arasında uygulamada olan işbirliğinin tamamının askıya alınmasıdır. Bugün birleştirici pozitif gündemimiz yok, hiç yok.”
‘Moskova’nın önerileri sadece Rusya’nın değil NATO ülkelerinin de güvenliğini artıracak’
Moskova’nın önerdiği güvenlik garantilerinin herkesin yararına olacağını vurgulayan Gruşko, şöyle konuştu:
“Bugün anlaşma taslağında belirtildiği şekliyle önerdiğimiz önlemler, bu durumu radikal bir şekilde döndürmeyi, yeniden Avrupa güvenliğinin ortak ilkeler üzerinde ve herkesin çıkarları doğrultusunda inşa edilmesine geri dönmeyi mümkün kılıyor. Bu, yalnızca Rusya’nın askeri güvenlik durumunu değil, aynı zamanda NATO ülkelerinin, özellikle de bugün kendilerini ön cephe olarak adlandıranların güvenliğini de artıracak.”
‘NATO ülkeleri işbirliği yapmak istiyorsa Rusya’nın barışı koruma rolünü kabul etmeli’
Gruşko, NATO'nun ‘savunucu’ doğasına ilişkin açıklamalara rağmen neredeyse tüm tarihinin, yıkılan devletler ve milyonlarca sığınmacı şeklinde iz bırakan savaşlar ve müdahaleler tarihi olduğunu, Rusya'nın ise Dağlık Karabağ, Abhazya, Güney Osetya, Transdinyester gibi yerlerde savaşları sonlandırdığını vurguladı:
“NATO ülkeleri gerçekten bizimle işbirliği yapmak istiyorsa, Rusya’nın geniş Avrupa-Atlantik alanında barışı garanti eden, barış ve istikrarın korunmasına kritik katkı sağlayan ülke olarak bu önemli rolünü kabul etmeleri gerekir.”
Rusya’nın çıkarları dikkate alınmadan güvenlik sistemi kurma girişimlerinin başarısızlığa mahkum olduğunun da altını çizen Gruşko, “Temel konulardan biri, NATO'nun güvenliğin bölünmezliği ilkesini seçici olarak anladığıdır. NATO'nun gözünde, bu yalnızca ittifak üyeleri için var. Ve uygulama faaliyetlerinde NATO, diğerlerinin güvenlik çıkarlarını dikkate almak niyetinde değil” dedi ve ekledi:
“Güvenliğin bölünmezliği ilkesinin herkesin çıkarlarını dikkate alması gerektiğine, Rusya'nın katılımı olmadan Rusya'ya karşı güvenlik tesis etme girişimlerinin ters tepeceğine ve başarısızlığa mahkum olduğuna kesinlikle inanıyoruz. Bunun yapılmasına izin vermeyeceğiz.”
‘Moskova, NATO'nun Rusya'yı başlıca düşmanı olarak görmesini kabul edemez’
Gruşko, Rusya'nın NATO'nun başlıca düşmanı olduğunu, Moskova'nın bunu kabul edemeyeceğini, Rusya’nın meşru çıkarlarının ihlal edilmesini önlemek için tüm önlemleri alacağını ifade etti.
NATO’nun işbirliğinden vazgeçerek Rusya’yı kontrol altına almak için harekete geçtiğine dikkat çeken Gruşko, “Rusya, onlar için başlıca düşman ve başlıca tehdittir, biz bunu kabul edemeyeceğiz ve Rusya’nın meşru savunma ve güvenlik çıkarlarının herhangi bir ihlalini önlemek için siyasi, askeri-teknik türünden tüm önlemleri alacağız” vurgusunu yaptı.
‘NATO caydırma politikasına geçecek olursa Rusya karşı caydırıcılığa başlayacak’
NATO’nun Moskova’yı caydırma politikasına geçmesi halinde Rusya’nın da karşı caydırıcılığa başlayacağını vurgulayan Gruşko, ‘durumun bu şekilde gelişmeye devam etmesinin Avrupa güvenliği için en öngörülemeyen ve en ağır sonuçlara yol açabileceğinin altını çizdi.
Rus diplomat, “Rusya böyle bir senaryoyu kabul etmiyor, bizim önerdiğimiz önlemler ve onların anlaşma taslağında belirleniş şekli, bu durumu radikal bir şekilde döndürmeyi, Avrupa güvenliğinin tesisine geri dönülmesini mümkün kılıyor” ifadelerini kullandı.
‘Rusya ve NATO, Soğuk Savaş şemalarının tuzağına düşmemek için her şeyi yapmalı’
Gruşko, “Soğuk Savaş şemalarının tuzağına düşme tehlikesini ortadan kaldırmak ve bir şekilde barışçıl kalkınmaya katkıda bulunacak diğer bir takım uzun vadeli görevleri çözmek için çabalarımızı birleştirmenin yollarını bulmak için her şey yapılmalı” vurgusunu yaptı.
‘NATO ile müzakerelerin devamı, İttifak önerilerini sunduktan sonra belli olacak’
Gruşko, müzakerelerin devamının NATO’nun önerilerini sunması ile netleşeceğini belirtti.
Rusya’nın kendi güvenlik vizyonunu kağıda dökülmüş olarak sunarak ilk adımı attığını dile getiren diplomat, “Bugün ortaklarımızı da, hangi yönde hareket edilmesi gerektiği konusundaki görüşlerini kağıt üzerinde ortaya koymaya çağırdık. Daha sonra bu amaca doğru hareketi sağlamak için, müzakere formatları da dahil olmak üzere hangi araçlara ihtiyaç duyulabileceği netleşecek, bir takım aşamalardan, ayrı problemlere odaklanan formatların oluşturulmasından bahsetmek mümkün olacak” ifadelerini kullandı.
‘Rusya, saldırı silahları konusunda NATO ile diyaloğa hazır’
Rusya’nın saldırı silahları konusunda NATO ile diyaloğa hazır olduğunu ve bu etkileşimde topun ittifak tarafında olduğunu vurgulayan Gruşko, “Saldırı silahları konusunda diyaloğa hazırız. Dahası, NATO ile anlaşmamızın maddelerinden birinde, bu anlaşmanın diğer katılımcı ülkelerinin topraklarına ulaşmanın mümkün olduğu bölgelerde saldırı sistemlerinin konuşlandırılmasından vazgeçilmesi öngörülüyor” dedi ve ekledi:
“Sadece bu bölgeleri değil, gerekli teyit önlemlerini de konuşmaya hazır olduğumuzu yineledik. Ve bu konuda top NATO'nun tarafında.”
‘Rusya ve NATO’yu ayıran sorunlar büyük’
Gruşko, “NATO’nun günümüzde yapmaya çalıştığı şey, Rusya’yı geçmişe ait olduğunu düşündüğümüz ve unutmak istediğimiz sorunlarla uğraşmaya zorlama çabası. Oysa tüm insanlık, hepimiz tamamen farklı sorunlarla karşı karşıyayız” ifadesini kullandı.
Gerilim konusunda artık eşiğe gelindiğini belirten Rus diplomat, “Bugün bizi birbirimizden ayıran sorunlar çok ciddi ve henüz nasıl aşılabileceği bilinmiyor” dedi.
Gruşko, “Avrupa güvenliğini sağlamaya yönelik yaklaşımlardaki temel farklılıklar bugün, ilerideki eylemlerimizin algoritmasına yönelik somut karar vermemize izin vermedi” dedi.
‘Siyasi araçlar sonuç vermezse, askeri araçlarına başvururuz’
Rus heyetinin toplantıda, alabileceği karşı tedbirler hakkında bilgi verdiğini anlatan Dışişleri Bakan Yardımcısı, sözlerine şöyle devam etti:
“Güvenliğimize yönelik gerçek tehdit hissedersek, ki hissetmeye başladık, topraklarımızın hedef olarak değerlendirilmesi halinde, uygulayacağımız meşru ve eksiksiz askeri ve teknik önlemler yelpazesine sahibiz. Elbette bunu kabul etmeyiz. Siyasi araçlar işe yaramazsa, tehdidi askeri araçlarla püskürtmek için gereken tüm tedbirlere başvuracağız.”
‘Önerilerimiz birbiriyle bağlantılı’
Rusya’nın sunduğu teklifin kompleks nitelik taşıdığını dile getiren Gruşko, “Teklifimizin tüm unsurları tamamen birbiriyle bağlantılı. Önerilerimiz tamamen anlaşılıyor ve birbiriyle bağlantılı. Üzümlü poğaça olarak görülemez, içindeki üzümü yiyip geri kalanını atamazsınız” dedi.
‘Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO üyeliği akıl alamaz’
NATO genişlemesi ve Ukrayna ile Gürcistan’ın üyeliğini öngören 2008 Bükreş Kararı dahil gündemdeki tüm sorunların toplantıda masaya yatırıldığını belirten Rus diplomat, “Eski Sovyetler Birliği alanında yer alan ülkeleri NATO’ya dahil etmeye yönelik düşüncesiz politika riskler yaratıyor. Gürcistan ve Ukrayna’nın NATO üyesi olacağı ifadesi yazılamaz. Bu, egemen, bağımsız ülkelere yönelik ifade. Bu mümkün değil, bu kabul edilemez. Bu tür, dizüstü yazılan Bükreş kararları bugün devlet politikası seviyesine çıkarılıyor” ifadesini kullandı.
Gruşko, NATO’ya katılma ihtimalinin sarhoş ettiği eski Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili’nin askeri maceraya atıldığını anımsattı.