İstanbulluların stres seviyesi son bir yılın en yüksek değerini gördü

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) her ay İstanbullunun nabzını tuttuğu İstanbul Barometresi araştırmasının Kasım ayı sonuçları yayımlandı. İstanbullunun gündemine ışık tutan raporda, İstanbul halkının ev içi gündeminden, duygudurum seviyelerine; ekonomik görüşlerinden, iş memnuniyetine kadar birçok başlık ele alındı. Raporda, İstanbulluların stres seviyesinin 7,7 ile en yüksek seviyeye ulaştığı görüldü. Bu stres seviyesi İstanbul Barometresi’nde son bir yılda ölçülen en yüksek seviye olarak belirlendi.

Kasım ayında gerçekleştirilen ‘İstanbul’da Yaşam Maliyeti’ araştırmasının sonuçlarına göre, İstanbul’da yaşam maliyetinin son bir yılda yüzde 50,18 arttığı görüldü. Gıda, kişisel bakım ve temizlik ürünleri, konut kiraları gibi pek çok alanda büyük oranda fiyat artışı yaşandı. Ayçiçek yağı yüzde 137.59, buğday unu yüzde 109.14, LPG yüzde 90.75, toz şeker yüzde 90.71, ekmek fiyatları ise yüzde 35, 14 arttı. Katılımcıların yüzde 67.3’ü 6 ay içerisinde yağ ve şeker gibi ürünlerin satışlarında sınırlamanın artacağını belirtti. Katılımcıların yüzde 34.7’si bazı marketlerde yağ, şeker gibi ürün satın alımlarında getirilen sınırlama ile karşılaştığını söylerken, yüzde 85,3’ü yağ, yüzde 57’si şeker ve yüzde 21.5’i ise un alımında sınırlama ile karşılaştığını belirtti. Katılımcıların yüzde 67.,3’ü 6 ay içerisinde bu durumun daha çok görüleceğini düşündüğünü ifade etti.

Rapora göre, İstanbulluların yüzde 57.6’sı Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini düşünüyor. Yüzde 21.2’si ise ekonominin seyrinin değişmeyeceğini, yüzde 21.2’si ise ekonominin iyileşeceğini ifade etti. Katılımcıların yüzde 52.1’i kendi ekonomik durumunun kötüleşeceğini, yüzde 27.4’ü durumunun değişmeyeceğini, yüzde 20.5’i ise durumunun iyileşeceğini düşündüğünü belirtti. Katılımcıların yüzde 53.5’i Kasım ayında geçinecek kadar kazanamadığını, yüzde 42.7’si geçinecek kadar kazandığını, yüzde 3.8’i ise ek birikim yapabildiğini ifade etti. Geçinecek kadar kazanamadığını belirten katılımcıların oranında ekim ayına göre artış görüldü.

Birikim yapabildiğini belirten katılımcıların; yüzde 33’ü altın, yüzde 30.8’i döviz aldığını belirtti. Bunları kripto para ve vadeli hesaba ek para yatırımları takip etti. Geçen aya göre bakıldığında döviz alım oranında artış görüldü. Katılımcılara yıl sonu dolar tahminleri de soruldu. Katılımcıların yüzde 21’i fikrinin olmadığını belirtirken, fikrini belirten katılımcıların ortalama yıl sonu dolar beklentisinin 15.1 TL oldu.

Çalışmaya katılanların yüzde 73.2’si işsizliğin, yüzde 72.8’i döviz kurlarının, yüzde 68.3’ü enflasyonun önümüzdeki 6 ay içerisinde artacağını düşünürken, yüzde 44’ü büyümenin, yüzde 43.5’i yatırımların azalacağını düşündüğünü belirtti.

İş arayan katılımcıların yüzde 59.3’ü yakın dönemde iş bulamayacağını düşünüyor. Çalıştığını belirten katılımcıların yüzde 68,4’ü çalıştığı işten memnun olduğunu, yüzde 67.4’ü işten çıkarılma korkusu duymadığını belirtti. İş arayan katılımcıların yüzde 59.3’ü yakın dönemde iş bulamayacağına inandığını belirtti. Geçen aya göre çalıştığı işten memnun olan katılımcıların oranının azaldığı görüldü.

İPA’nın Kasım ayında yaptığı çalışmada, kredi kartı kullananların yüzde 46.3’ü aylık kredi kartı borcunun tamamını, yüzde 31,2’si ise borcun asgari tutarını ödeyebildiğini belirtti. Yüzde 7.5’i asgari tutar ile borcun tamamı arasında bir miktarda, yüzde 3,1’i asgariden az miktarda ödeme yapabildiğini belirtirken, yüzde 11.9’u kredi kartı borcunu ödeyemediğini ifade etti. Kasım ayında katılımcıların yüzde 31.6’sı borç alırken, yüzde 8.4’ü borç verdi. Yüzde 4.6’sı hem borç verdi hem borç aldı. Yüzde 55.4’ü ise ne borç verdi ne borç aldı.

Katılımcılara Kasım ayında evde en çok ne konuşulduğu soruldu. Buna göre, yüzde 68.3’ü ekonomik sıkıntıların, yüzde 7.5’i koronavirüs salgınının ev içinde en çok konuşulan konular olduğunu belirtti. Bu konuları ailevi olaylar ve döviz kurundaki değişim takip etti. İstanbulluların stres seviyesi 7,7 ile en yüksek seviyeye ulaştı. Katılımcılara Kasım ayındaki duygu halleri soruldu ve 10 üzerinden değerlendirmeleri istendi. İstanbulluların ortalama stres seviyesi 7.7; kaygı seviyesi ise 7.4 olarak ölçüldü. 7.7 ile stres seviyesi İstanbul Barometresi’nde son bir yılda ölçülen en yüksek seviyeye ulaştı. Katılımcıların 10 üzerinden değerlendirmeleri istenen Kasım ayındaki yaşam memnuniyeti seviyesi 4.2 olarak belirlenirken, mutluluk seviyesi 4.6 olarak ölçüldü. Yaşam memnuniyeti puanında geçen aya göre azalma olduğu görüldü.